સંત રવિદાસજીની જન્મજયંતિ (રવિદાસ જયંતિ 2022) દર વર્ષે માઘ મહિનાની પૂર્ણિમાની તારીખે ઉજવવામાં આવે છે. આ વખતે આ તારીખ 16 ફેબ્રુઆરી બુધવારની છે. સંત રવિદાસને રૈદાસજી તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. તેના માતાપિતા ટેનર હતા. સંત રવિદાસજી ખૂબ જ ધાર્મિક સ્વભાવના હતા. પૈતૃક કાર્ય કરતી વખતે, તેમણે પોતાનું જીવન ભગવાનની ભક્તિમાં સમર્પિત કર્યું, સાથે સાથે સામાજિક અને પારિવારિક ફરજો પણ સારી રીતે નિભાવી. સંત રવિદાસ જી (રવિદાસ જયંતિ 2022) એ પણ સમાજની ખરાબીઓ સામે ઘણું લખ્યું. તેમના વિચારો અને યુગલો આજે પણ સમાજને સાચો માર્ગ બતાવે છે. અમે તેમના દોહા માંથી જીવન વ્યવસ્થાપનની ટીપ્સ પણ મેળવીએ છીએ. આગળ જાણો સંત રવિદાસજીના પદો અને તેમાં છુપાયેલા અમૂલ્ય વિચારો…
रविदास जन्म के कारनै, होत न कोउ नीच।
नकर कूं नीच करि डारी है, ओछे करम की कीच।।
અર્થ- વ્યક્તિ નાનો કે મોટો તેના જન્મથી નહીં પણ તેના કર્મથી બને છે. તે વ્યક્તિની ક્રિયાઓ છે જે તેને ઉચ્ચ અથવા નીચી બનાવે છે. સંત રવિદાસજી સૌને સમાન ભાવનાથી જીવવાનું શીખવતા હતા.
जाति-जाति में जाति हैं, जो केतन के पात।
रैदास मनुष ना जुड़ सके जब तक जाति न जात।।
અર્થઃ- જેમ કેળાના ઝાડનું થડ છાલવામાં આવે છે, પછી પાન નીચે પાન, પછી પાન નીચે પાન અને અંતે આખું વૃક્ષ નાશ પામે છે પણ કશું મળતું નથી. એ જ રીતે માણસ પણ જાતિઓમાં વહેંચાયેલો છે. આ જ્ઞાતિઓના વિભાજનને કારણે મનુષ્ય અલગ-અલગ વિભાજિત થાય છે અને અંતે મનુષ્યનો પણ નાશ થાય છે.
ब्राह्मण मत पूजिए जो होवे गुणहीन,
पूजिए चरण चंडाल के जो होने गुण प्रवीन।।
અર્થ- કોઈની પૂજા માત્ર એટલા માટે ન કરવી જોઈએ કારણ કે તે પૂજાની સ્થિતિમાં છે. જો કોઈ વ્યક્તિ ઉચ્ચ પદ પર હોય પરંતુ તેનામાં તે પદને લાયક ગુણો ન હોય તો તેની પૂજા ન કરવી જોઈએ. આ સિવાય કોઈ પણ વ્યક્તિ જે ઉચ્ચ પદ પર નથી પરંતુ તેનામાં આદરણીય ગુણો છે તો તેની પૂજા કરવી જોઈએ.
करम बंधन में बन्ध रहियो, फल की ना तज्जियो आस
कर्म मानुष का धर्म है, सत् भाखै रविदास
અર્થ- આપણે હંમેશા કામ કરતા રહેવું જોઈએ અને સાથે સાથે જે ફળ મળશે તેની આશા ન છોડવી જોઈએ, કારણ કે કર્મ આપણો ધર્મ છે અને ફળ આપણો સૌભાગ્ય છે.