લોકસભાએ બુધવારે ફાઇનાન્સ બિલ 2024 પસાર કરી દીધું. અગાઉ, સરકારે રિયલ એસ્ટેટ પરના નવા લોંગ ટર્મ કેપિટલ ગેન્સ (LTCG) ટેક્સમાં રાહત આપી હતી. હવે કરદાતાઓ પાસે જૂની ટેક્સ સિસ્ટમ અથવા નવી ટેક્સ સિસ્ટમ વચ્ચે પસંદગી કરવાનો વિકલ્પ હશે. નવી સિસ્ટમમાં ટેક્સનો દર ઓછો છે. પણ, ઈન્ડેક્સેશનનો કોઈ ફાયદો નથી. જૂની વ્યવસ્થામાં ટેક્સનો દર વધુ છે. જો કે, અનુક્રમણિકાનો ફાયદો છે. નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણે 2024-25ના બજેટમાં રિયલ એસ્ટેટ પર LTCG ટેક્સ 20% થી ઘટાડીને 12.5% કરવાનો પ્રસ્તાવ મૂક્યો હતો. પરંતુ, આમાં ઇન્ડેક્સેશનનો કોઈ ફાયદો થયો ન હતો. ત્યારબાદ બિલમાં સુધારો કરીને આ વિકલ્પ આપવામાં આવ્યો હતો. ઇન્ડેક્સેશન દ્વારા, કરદાતાઓ ફુગાવાને ધ્યાનમાં રાખીને મિલકતની કિંમત નક્કી કરી શકે છે.
નવી જોગવાઈની ટીકા કરવામાં આવી હતી
હકીકતમાં, નવી જોગવાઈની ટીકા કરવામાં આવી હતી. એવું કહેવામાં આવ્યું હતું કે આનાથી વધુ ટેક્સ લાગશે. રિયલ એસ્ટેટમાં રોકાણ ઘટશે. આ પછી સુધારો કરવામાં આવ્યો હતો. બિલમાં સૌથી મોટો ફેરફાર 23 જુલાઈ, 2024 પહેલા ખરીદેલી પ્રોપર્ટીના વેચાણ પર ઈન્ડેક્સેશનનો ફાયદો પુનઃસ્થાપિત કરવાનો છે. જેમણે 23 જુલાઈ, 2024 પહેલા ઘર ખરીદ્યું છે તેમની પાસે હવે બે વિકલ્પ છે. તેઓ 12.5% ના દરે LTCG ટેક્સ ચૂકવી શકે છે, જેમાં ઇન્ડેક્સેશનનો કોઈ લાભ નહીં મળે. બીજો વિકલ્પ એ છે કે તેઓ ઈન્ડેક્સેશનનો લાભ લઈ શકે છે અને 20% કર ચૂકવી શકે છે.
ખરડો ધ્વનિ મતથી પસાર થયો
નીચલા ગૃહે પાછળથી ધ્વનિ મત દ્વારા બિલમાં 45 અધિકૃત સુધારાઓને મંજૂરી આપી હતી. ફાઇનાન્સ બિલ 2024 હવે ચર્ચા માટે રાજ્યસભામાં જશે. જો કે, બંધારણ મુજબ, ઉપલા ગૃહને મની બિલને નકારી કાઢવાની સત્તા નથી. તે માત્ર આવા બિલો જ પરત કરી શકે છે. જો આ 14 દિવસની અંદર કરવામાં ન આવે તો, કાયદો માન્ય માનવામાં આવે છે.
સીતારમને જણાવ્યું હતું કે નાણાકીય વર્ષ 2025 માટે બજેટ દરખાસ્તોનો ઉદ્દેશ્ય રોકાણને પ્રોત્સાહન આપવા અને મધ્યમ વર્ગને ફાયદો પહોંચાડવાનો છે. તેમણે જણાવ્યું હતું કે લિસ્ટેડ શેર અને બોન્ડમાં LTCG પર કર મુક્તિ મર્યાદા રૂ. 1 લાખથી વધારીને રૂ. 1.25 લાખ કરવાથી શેરબજારમાં રોકાણ કરનારા મધ્યમ વર્ગને ફાયદો થશે.
દરેકને કેવી રીતે ફાયદો થશે?
તેણીએ કહ્યું, ‘મોદી સરકાર એક સરળ ટેક્સેશન સિસ્ટમ લાવી છે. ટેક્સમાં જંગી વધારો કર્યા વિના પાલન સરળ બનાવવામાં આવ્યું છે. તેમણે કહ્યું કે વિવિધ સામાન પરની કસ્ટમ ડ્યૂટીમાં ઘટાડો થવાથી વેપાર અને રોકાણને વેગ મળશે. રોજગારીનું સર્જન થશે. આરોગ્ય અને જીવન વીમા પ્રિમીયમ પર GST હટાવવાની માંગનો જવાબ આપતાં, સીતારમણે જણાવ્યું હતું કે એકત્રિત કરવામાં આવેલ GSTમાંથી 75% રાજ્યોને જાય છે. તેમણે કહ્યું, ‘સ્વાસ્થ્ય વીમા (પ્રીમિયમ) પર 18% GST લાદતા પહેલા, તમામ રાજ્યો વીમા પ્રીમિયમ પર ટેક્સ વસૂલતા હતા. તેથી, જ્યારે GST લાગુ કરવામાં આવ્યો હતો, ત્યારે ટેક્સ આપમેળે GSTમાં શામેલ થઈ ગયો હતો.
