લોકસભા ચૂંટણી 2024નો પ્રથમ તબક્કો પસાર થઈ ગયો છે. પીએમ નરેન્દ્ર મોદી તેમના ચૂંટણી પ્રચાર માટે રવાના થઈ ગયા હતા. બે દિવસ પછી 21મી એપ્રિલે રાજસ્થાનના બાંસવાડામાં ભાજપની ચૂંટણી રેલી હતી. તે રેલીમાં વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ પૂર્વ પીએમ મનમોહન સિંહના જૂના ભાષણને ટાંકીને મુસ્લિમો પર ટિપ્પણી કરી હતી. પીએમએ કહ્યું હતું કે અગાઉ જ્યારે તેમની સરકાર સત્તામાં હતી ત્યારે તેમણે કહ્યું હતું કે દેશની સંપત્તિ પર પહેલો અધિકાર મુસ્લિમોનો છે. આનો અર્થ એ છે કે તેઓ મિલકત કોને એકત્રિત કરશે અને જેમના વધુ બાળકો છે તેમને વહેંચશે. ઘૂસણખોરોની વહેંચણી કરશે. શું તમારી મહેનતની કમાણી ઘૂસણખોરોને આપવામાં આવશે? તમે આ સ્વીકારો. મોદીના આ નિવેદનને ધૃણાસ્પદ ભાષણ ગણાવીને વિપક્ષી દળોએ તેની ફરિયાદ ચૂંટણી પંચને પણ કરી હતી. જો કે મોદીએ બાંગ્લાદેશી ઘૂસણખોરો તરફ ઈશારો કર્યો હતો. નિષ્ણાતો કહે છે કે મોદીના આ મુસ્લિમ વિરોધી નિવેદનોએ જ ભાજપને 272ના બહુમતના આંકડા અને 400ને પાર કરવાના નારાથી દૂર રાખ્યો હતો. ચાલો સમજીએ કે મતદાનના જુદા જુદા તબક્કામાં આવા નિવેદનો પછી ભાજપનો સ્ટ્રાઈક રેટ કેટલો રહ્યો છે?
સાતમાંથી ચાર તબક્કામાં ભાજપને નુકસાન થયું છે.
દિલ્હી યુનિવર્સિટીના પ્રોફેસર અને રાજકીય વિશ્લેષક રાજીવ રંજન ગિરી કહે છે કે 44 દિવસ સુધી ચાલેલી ચૂંટણીના સાત તબક્કા દરમિયાન ભાજપનો સ્ટ્રાઈક રેટ 35 થી 70 ટકા સુધીનો હતો. મહત્તમ ઘટાડો ચોથા થી સાતમા તબક્કા સુધી હતો. મોદીએ બીજા તબક્કાના ચૂંટણી પ્રચાર દરમિયાન મુસ્લિમ વિરોધી નિવેદન આપ્યું હતું. પહેલા તબક્કામાં ભાજપે 77 સીટો પર ચૂંટણી લડી હતી. તેમાંથી ભાજપને 30 બેઠકો મળી હતી. આમાં તેનો સ્ટ્રાઈક રેટ 39 ટકા હતો. ભાજપને પ્રથમ ત્રણ તબક્કામાં 134 બેઠકો મળી હતી, જ્યારે ત્યારપછીના ચાર તબક્કામાં તેને માત્ર 105 બેઠકો મળી હતી. સુરતની 1 બેઠક પર ભાજપનો બિનહરીફ વિજય થયો હતો.
બીજેપીનો સ્ટ્રાઈક રેટ બીજા અને ત્રીજા તબક્કામાં વધ્યો
બીજા તબક્કા દરમિયાન ભાજપનો સ્ટ્રાઈક રેટ વધ્યો. તે 35 ટકા વધીને 67 ટકા થયો છે. આ તબક્કામાં તેણે 70 બેઠકો પર ચૂંટણી લડી હતી અને તેને 47 બેઠકો મળી હતી. ત્રીજા તબક્કામાં ભાજપનો સ્ટ્રાઈક રેટ તેની ટોચે પહોંચ્યો એટલે કે 70 ટકા થઈ ગયો. જેમાં ગુજરાતની 26માંથી 25 બેઠકો પણ સામેલ છે જે ભાજપના ખાતામાં ગઈ હતી.
ચોથા તબક્કાથી ભાજપનો સ્ટ્રાઈક રેટ સતત ઘટી રહ્યો છે
એક્સપર્ટ રાજીવ રંજનનું કહેવું છે કે ચોથા તબક્કા બાદ ભાજપનો સ્ટ્રાઈક રેટ સતત નીચે રહ્યો છે. તે મધ્યમાં થોડો વધ્યો, પરંતુ બેઠકોની દ્રષ્ટિએ, તેને બાકીના ચાર તબક્કામાં ઓછી બેઠકો મળી. આ એક મહત્વનું કારણ હોઈ શકે છે, કારણ કે ચૂંટણી દરમિયાન એક વર્ગ મોદીના આ નિવેદનથી ખૂબ નારાજ હતો. 400 પારના નારા સાથે બંધારણ બદલવાની અને દલિતો માટે અનામતનો અંત લાવવાના વિપક્ષના નિવેદને આગમાં બળતણ ઉમેર્યું.
વિપક્ષે કહ્યું- મોદીની નકારાત્મક રાજનીતિ સામે આ જીત છે
ચૂંટણી પરિણામો બાદ સપા પ્રમુખ અખિલેશ યાદવે કહ્યું હતું કે આ ભાગલાની નકારાત્મક રાજનીતિ સામે સૌહાર્દ, ભાઈચારા અને સકારાત્મક રાજનીતિની જીત છે. ભારતની એકતા ગઠબંધનની જીત છે. પાકિસ્તાની મીડિયામાં પણ મોદીના મુસ્લિમ વિરોધી નિવેદનોની ચર્ચા થઈ હતી. જિયો ટીવીએ કહ્યું, મોદીની ઉગ્રવાદી રાજનીતિ મરી રહી છે. 400 પ્લસનું સૂત્ર લોકસભામાં સાકાર થઈ શક્યું નથી. તે જ સમયે, અખબાર જંગે કહ્યું – પોતાના ચૂંટણી પ્રચારમાં મુસ્લિમ વિરોધી નિવેદનો આપનારા મોદીએ હવે મુસ્લિમો પ્રત્યે સહાનુભૂતિ ધરાવતા મધ્યમ વલણ ધરાવતી પાર્ટીઓ સાથે કામ કરવું પડશે.
કોંગ્રેસ સાથે સીધી હરીફાઈમાં પણ ભાજપનો સ્ટ્રાઈક રેટ ઘટ્યો
ચૂંટણી વિશ્લેષક રાજીવ રંજન ગિરીનું કહેવું છે કે જે જગ્યાએ ભાજપનો કોંગ્રેસ સાથે સીધો મુકાબલો હતો, ત્યાં 2019ની લોકસભા ચૂંટણી દરમિયાન ભાજપનો સ્ટ્રાઈક રેટ 92 ટકા હતો, જે આ વખતે ઘટીને 71 ટકા થઈ ગયો છે. ભાજપે હવે આ વિશે વિચારવું જોઈએ અને આત્મમંથન કરવું જોઈએ.
કોંગ્રેસનો સ્ટ્રાઈક રેટ આ વખતે ત્રણ ગણો વધ્યો
જ્યાં ભાજપનો સ્ટ્રાઈક રેટ ઘટ્યો હતો. આ સાથે જ કોંગ્રેસનો સ્ટ્રાઈક રેટ ગત વખતની સરખામણીમાં ત્રણ ગણો વધ્યો છે. 2019માં ભાજપ સાથે સીધી લડાઈમાં કોંગ્રેસનો સ્ટ્રાઈક રેટ માત્ર 8 ટકા હતો જે આ વખતે વધીને લગભગ 29 ટકા થઈ ગયો છે. આ ત્રણ ગણાથી વધુ છે. મહારાષ્ટ્ર અને તેલંગાણામાં કોંગ્રેસને સારો ફાયદો થયો છે. હરિયાણામાં પણ કોંગ્રેસે ભાજપ પાસેથી 5 બેઠકો છીનવી લીધી છે.
એમપી, ગુજરાત અને છત્તીસગઢમાં ભાજપની લીડ છે
મધ્યપ્રદેશમાં ભાજપ અને કોંગ્રેસ વચ્ચે સીધો મુકાબલો હતો. અહીં ભાજપે તમામ 29 બેઠકો જીતી હતી. આ કારણે અહીં તેનો સ્ટ્રાઈક રેટ સૌથી વધુ એટલે કે 100 ટકા હતો. અહીં પહેલીવાર ભાજપે ક્લીન સ્વીપ કર્યું છે. ગુજરાતમાં પણ ભાજપે 26માંથી 25 બેઠકો જીતી છે. તે જ સમયે, પાર્ટી છત્તીસગઢમાં 11માંથી 10 બેઠકો જીતવામાં સફળ રહી હતી. બંને જગ્યાએ સ્ટ્રાઈક રેટ 90 ટકાથી વધુ હતો.
આ પણ વાંચો: સાઉથની ફિલ્મોમાં નસીબ અજમાવી ચુક્યો છે અનિલ કપૂર
આ પણ વાંચો:તેલુગુ સુપરસ્ટારે અભિનેત્રીને ધક્કો માર્યો, હંસલ મહેતાએ કહ્યું, ‘કોણ છે આ ખરાબ માણસ?’
આ પણ વાંચો:ફિલ્મો કરતાં ગીતો પર પૈસા વરસાવતા ફિલ્મમેકરો, જાણો ટ્રેન્ડની શરૂઆત કેવી રીતે થઈ…