યુક્રેનને વિશ્વનું સૌથી મોટું સરોગેટ હબ માનવામાં આવે છે. અમેરિકાથી ઓસ્ટ્રેલિયા સુધી, ઘણા યુગલો સરોગેટ બાળક માટે યુક્રેન તરફ વળે છે. પરંતુ જ્યારથી યુક્રેનનું રશિયા સાથે યુદ્ધ શરૂ થયું છે ત્યારથી જમીન પરની સ્થિતિ સંપૂર્ણપણે બદલાઈ ગઈ છે. હવે આ બદલાયેલી પરિસ્થિતિ યુક્રેનના સરોગસી ઈન્ડસ્ટ્રી પર તેની અસર દેખાવા લાગી છે. હાલમાં ૨૦ થી વધુ બાળકો સેરોગેસી દ્વારા જન્મ લઇ બંકરોમાં તેમના માતાપિતાની રાહ જોઈ રહ્યા છે. અ બાળકોમાંથી મોટાભાગના માતાપિતા યુરોપ, લેટીન અમેરિકા અને ચીન અને ઓસ્ટ્રેલીયાથી છે.
યુક્રેનમાં સરોગેટ માતાઓની સ્થિતિ શું છે?
હકીકતમાં, જ્યારથી રશિયન સૈન્યની ક્રિયાઓ તીવ્ર બની છે, ત્યારથી સામાન્ય યુક્રેનિયન નાગરિકોની સલામતી સૌથી મોટો મુદ્દો બની ગયો છે. આ જ શૃંખલામાં લાખો સરોગેટ માતાઓ પણ છે જેમને આ સમયે વિશેષ સુરક્ષાની જરૂર છે. આ અંગે યુક્રેનની સૌથી મોટી સરોગેટ પ્રોવાઈડર કંપની BioTexCom એ જણાવ્યું છે કે આ મુશ્કેલ સમયમાં તેમની તરફથી ઘણા સેફ્ટી બંકર બનાવવામાં આવ્યા છે. તે બંકરોમાં લગભગ 200 સરોગેટ માતાઓને રાખી શકાય છે. આ સિવાય કેટલાક એવા કપલ્સ પણ સામે આવ્યા છે જેમણે પરિસ્થિતિ વધુ બગડે તે પહેલા સરોગેટ મધરને સુરક્ષિત જગ્યાએ શિફ્ટ કરવાનો પૂરો પ્રયાસ કર્યો છે.
આવી સ્થિતિમાં, સરોગેટ માતાઓની સુરક્ષા આ સમયે એક મોટો મુદ્દો બની ગયો છે. આ મુદ્દો એવા યુગલોનો પણ છે જેમણે તેમના બાળકો માટે સરોગેટ માતાઓને પસંદ કરી છે કારણ કે તેમના જીવન પર ખતરો છે એટલે કે ઘણા દંપતી પણ દાવ પર છે. આવી સ્થિતિમાં, યુદ્ધની સ્થિતિમાં તે સરોગેટ માતાઓને સલામત વાતાવરણ પૂરું પાડવું ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ બની ગયું છે.
સરોગેટ માતાઓ પર ઘણા પ્રશ્નો
બાય ધ વે, યુદ્ધના સમયમાં સૌથી મોટી સમસ્યા એ છે કે સરોગેટ માતાઓને લઈને કોઈ ગાઈડલાઈન નથી. જો ક્યારેય યુદ્ધ શરૂ થાય, તો એવો કોઈ નિયમ નથી કે જે આ સરોગેટ માતાઓને લાગુ થઈ શકે. આવી સ્થિતિમાં લોકોના મનમાં સવાલ ઉઠે છે કે જો યુદ્ધ દરમિયાન સરોગેટ મધર પોતાનો દેશ છોડવાની ના પાડી દે તો આવી સ્થિતિમાં તે કપલ શું કરશે? તે તેના બાળક માટે સલામત વાતાવરણ કેવી રીતે પ્રદાન કરી શકશે? જ્યારથી યુક્રેનમાં રશિયા સાથે યુદ્ધ શરૂ થયું છે, ત્યારથી આ પ્રશ્ન ચર્ચામાં આવ્યો છે અને ઘણા કાયદાકીય નિષ્ણાતોની મદદ પણ લેવામાં આવી રહી છે.
એવું કહેવામાં આવ્યું છે કે અત્યાર સુધી કોઈની પાસે આ પ્રશ્નોનો કોઈ કાયમી ઉકેલ નથી, પરંતુ યુક્રેનમાં કાર્યરત ગ્રોઇંગ ફેમિલી જેવા સેવા પ્રદાતાઓ ચોક્કસપણે તે યુગલોને મદદ કરવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યા છે. તેમના દ્વારા સતત માર્ગદર્શન આપવામાં આવે છે. એક વાત તો એ છે કે દરેક સર્વિસ પ્રોવાઈડર સ્પષ્ટપણે કહી રહ્યા છે કે કોઈપણ સરોગેટ મધરને વોર ઝોનમાંથી બહાર કાઢવું સરળ નથી. તેમના મતે, જો સરોગેટ માતા કિવ જેવી જગ્યાએ ફસાયેલી હોય તો જ્યાં સુધી ત્યાં યુદ્ધવિરામ લાગુ ન થાય ત્યાં સુધી તેને બચાવી શકાય નહીં.
સરોગેટ પ્રોવાઈડર કંપની BioTexCom પણ આ સમસ્યાને સારી રીતે સમજી રહી છે. જારી કરાયેલા એક નિવેદનમાં તેમણે કહ્યું છે કે આ સમયે રશિયાની સૈન્ય કાર્યવાહી તમામ હદ વટાવી ચૂકી છે. દરેકને શાંત રહેવાની અપીલ કરવામાં આવી છે. અમે તમને યાદ કરાવવા માંગીએ છીએ કે તમારા બાળકનું જીવન તમારા નિર્ણય અને શૈલી પર આધારિત છે.
દંપતી સાથે શું સમસ્યા છે?
હવે જો માતા-પિતાને તેમના બાળકોની ચિંતા હોય તો યુદ્ધ દરમિયાન પેલી સરોગેટ માતાઓની હાલત પણ ચિંતાનો વિષય છે. યુક્રેન વિશે એવો પણ દાવો કરવામાં આવે છે કે ત્યાંના ઘણા ક્લિનિક્સ ‘બેબી ફેક્ટરીઓ’ બની ગયા છે. StopSurrogacyNow જેવી સંસ્થાઓ ખુલ્લેઆમ તેની સામે અવાજ ઉઠાવી રહી છે. તેમના તરફથી એવી દલીલ કરવામાં આવી રહી છે કે જ્યારે યુદ્ધની સ્થિતિ ન હતી ત્યારે પણ યુક્રેનમાં ઘણી જગ્યાએ સરોગેટ માતાઓ સાથે પ્રાણીઓની જેમ વ્યવહાર કરવામાં આવતો હતો, હોસ્પિટલમાં તેમની યોગ્ય કાળજી લેવામાં આવતી નથી.
દાવો તો ત્યાં સુધી કરવામાં આવ્યો છે કે જો બાળક વિકલાંગતા સાથે જન્મ્યું હોય અથવા કહો કે કોઈ બીમારી સાથે, તો ઘણી વખત દંપતી દ્વારા તે સરોગેટ માતાને પૈસા પણ આપવામાં આવતા ન હતા. આ કારણોસર, હવે જ્યારે યુક્રેન યુદ્ધની સ્થિતિમાં છે, ત્યારે આ સરોગેટ માતાઓની પહેલેથી જર્જરિત સ્થિતિ વિશે વધુ ગંભીર પ્રશ્નો ઉભા થઈ રહ્યા છે.
નફાકારક સરોગસી ઉદ્યોગ
વ્યવસાયના દૃષ્ટિકોણથી, યુક્રેનમાં સરોગસી ઉદ્યોગ ખૂબ નફાકારક માનવામાં આવે છે. આ ધંધો અહીં ખૂબ જ સારી રીતે ચાલે છે અને આંકડાઓ પણ તેની પુષ્ટિ કરે છે. 2018 માં, અલ્જઝીરામાં એક અહેવાલ પ્રકાશિત થયો હતો, જે મુજબ યુક્રેનમાં દર વર્ષે 2,000 થી 2,500 બાળકોનો જન્મ માત્ર સરોગસી દ્વારા થાય છે. હવે આ વલણનું એક મોટું કારણ એ છે કે અહીં સરોગસી ખૂબ સસ્તી છે. આખી પ્રક્રિયા $30,000 થી $50,000 માં થાય છે, જ્યારે અમેરિકામાં આ સરોગસી પ્રક્રિયા ખૂબ ખર્ચાળ છે.
