ત્રિપુરામાં ધરપકડ કરાયેલા બે પત્રકારો અંગે રાજ્યના માહિતી અને સંસ્કૃતિ મંત્રી સુશાંત ચૌધરીએ કહ્યું છે કે તેઓ એક પક્ષના એજન્ટ હતા અને સાંપ્રદાયિક સૌહાર્દને ખલેલ પહોંચાડવા આવ્યા હતા. બંને પત્રકારોને જામીન મળી ગયા છે.
ત્રિપુરામાં કથિત સાંપ્રદાયિક હિંસાના મુદ્દે સોશિયલ મીડિયા પર સરકારની ટીકા કરનારાઓ સામે પોલીસનું અભિયાન અટકવાનું નામ નથી લઈ રહ્યું. પોલીસ આવા તમામ ટીકાકારોના સોશિયલ મીડિયા એકાઉન્ટ પર ચાંપતી નજર રાખી રહી છે.
બે મહિલા પત્રકારોની ધરપકડ અને મુક્તિ અને ત્યારપછીના સુપ્રીમ કોર્ટના નિર્ણયે જો કે સરકારને મોટો ફટકો આપ્યો છે. પરંતુ તેમ છતાં આવા ખાતાઓ પર દેખરેખ ચાલુ છે. બે અઠવાડિયા પહેલા પોલીસે ટ્વિટરને આવા 68 ટ્વિટર એકાઉન્ટ બ્લોક કરવા અને તેમના ઓપરેટરોની વિગતો આપવા કહ્યું હતું. જે બાદ 24 પ્રોફાઈલ બંધ કરી દેવામાં આવી છે અને 57 ટ્વિટ પણ ડિલીટ કરવામાં આવી છે.
શું બાબત છે
ગયા મહિને દુર્ગા પૂજા દરમિયાન બાંગ્લાદેશમાં અનેક પૂજા પંડાલો પર હુમલા, તોડફોડ અને આગચંપી કરવામાં આવી હતી. આ ઘટનાઓમાં કેટલાક લોકોના મોત થયા છે. તે ઘટનાના વિરોધમાં ત્રિપુરામાં વિશ્વ હિન્દુ પરિષદ દ્વારા રેલીનું આયોજન કરવામાં આવ્યું હતું. આરોપ છે કે તે દરમિયાન લઘુમતી સમુદાયના લોકો અને મસ્જિદો પર હુમલો કરવામાં આવ્યો હતો અને આગચંપી કરવામાં આવી હતી.
જોકે, પોલીસ અને સરકારે આ ઘટનાઓને સદંતર નકારી કાઢી હતી. પરંતુ આ ઘટનાઓની કથિત તસવીરો સોશિયલ મીડિયા પર વાયરલ થઈ હતી. જે બાદ પોલીસે ખોટી તસવીરો અને વીડિયો અપલોડ કરવા બદલ ગેરકાનૂની પ્રવૃત્તિઓ (નિવારણ) અધિનિયમ (UAPA) હેઠળ ઘણા લોકો સામે કેસ નોંધ્યો હતો. જેમાં કેટલાક લોકોની ધરપકડ પણ કરવામાં આવી હતી. જેમાં દિલ્હીની એક મીડિયા સંસ્થાની બે મહિલા પત્રકારોનો પણ સમાવેશ થાય છે.
રાજ્ય સરકારે 29 ઑક્ટોબરે આરોપ મૂક્યો હતો કે 26 ઑક્ટોબરની ઘટના પછી સોશિયલ મીડિયા પર સળગતી મસ્જિદની નકલી તસવીરો અપલોડ કરીને ત્રિપુરામાં બહારથી નિહિત હિત ધરાવતા એક જૂથે અશાંતિ ફેલાવી હતી અને વહીવટીતંત્રની છબીને કલંકિત કરવાનું કાવતરું ઘડ્યું હતું. પડોશી દેશ બાંગ્લાદેશમાં સાંપ્રદાયિક હિંસાના વિરોધમાં વિશ્વ હિન્દુ પરિષદ દ્વારા આયોજિત રેલી દરમિયાન 26 ઓક્ટોબરે એક મસ્જિદમાં તોડફોડ કરવામાં આવી હતી અને બે દુકાનોને કથિત રીતે સળગાવી દેવામાં આવી હતી.
એક પોલીસ અધિકારીએ કહ્યું હતું કે, “અમે ગેરકાનૂની પ્રવૃત્તિઓ (પ્રિવેન્શન) એક્ટ હેઠળ 102 સોશિયલ મીડિયા એકાઉન્ટ પોસ્ટ પર કડક કાર્યવાહી કરી છે. તેમાં 68 ટ્વિટર, 31 ફેસબુક અને બે યુટ્યુબ એકાઉન્ટનો સમાવેશ થાય છે. અમે આ પ્લેટફોર્મ્સને કહ્યું છે કે તેઓ આ વિશે માહિતી આપે. ખાતા ધારકો અને વાંધાજનક અને નકલી પોસ્ટને દૂર કરવા પગલાં લે છે.
પોલીસનો દાવો છે કે આ લોકોએ કથિત રીતે નકલી ફોટા અને માહિતી ઓનલાઈન અપલોડ કરી હતી જેના કારણે સાંપ્રદાયિક તણાવ વધવાનો ભય હતો.
PCI ચિંતિત
ત્રિપુરા હિંસાનું કવરેજ કરતી બે મહિલા પત્રકારો સમૃદ્ધિ સકુનિયા અને સ્વર્ણા ઝાની આ અઠવાડિયે ધરપકડ કરવામાં આવી હતી. વિશ્વ હિંદુ પરિષદની ફરિયાદ બાદ ધરપકડ કરવામાં આવી હતી. પરંતુ ત્રિપુરાની એક સ્થાનિક કોર્ટે બીજા જ દિવસે બંને પત્રકારોને જામીન આપી દીધા હતા. તેમની મુક્તિ પછી, માહિતી અને સાંસ્કૃતિક બાબતોના પ્રધાન સુશાંત ચૌધરીએ આરોપ લગાવ્યો છે કે બંને મહિલા પત્રકારો રાજકીય પક્ષોની એજન્ટ છે. મંત્રીનું કહેવું છે કે બંને મહિલા પત્રકારોનો હેતુ રાજ્યમાં અશાંતિ ફેલાવવાનો હતો. આ કારણોસર તેણે નકલી તસવીરો અને સમાચાર વાયરલ કર્યા હતા.
દરમિયાન, પ્રેસ કાઉન્સિલ ઓફ ઈન્ડિયા (PCI) એ પણ બે મહિલા પત્રકારોની ધરપકડની નોંધ લીધી છે અને આ મામલે રાજ્ય સરકાર પાસેથી રિપોર્ટ માંગ્યો છે. પીસીઆઈએ આ ધરપકડો પર ઊંડી ચિંતા વ્યક્ત કરી છે.
બીજી તરફ ત્રિપુરામાં UAPA હેઠળ નોંધાયેલી FIRના મામલામાં વકીલો અને પત્રકારોને મોટી રાહત આપતા સુપ્રીમ કોર્ટે આગામી આદેશ સુધી વકીલો, પત્રકારો સામે બળજબરીભરી કાર્યવાહી ન કરવાનો આદેશ આપ્યો છે. કોર્ટે આ અરજી પર ત્રિપુરા સરકાર પાસેથી જવાબ પણ માંગ્યો છે.
આ અરજીમાં ગેરકાનૂની પ્રવૃત્તિઓ (પ્રિવેન્શન) એક્ટને પણ પડકારવામાં આવ્યો છે. આ અરજી સુપ્રીમ કોર્ટના બે વકીલો અંસાર ઈન્દોરી અને મુકેશ અને એક પત્રકાર દ્વારા દાખલ કરવામાં આવી છે. વકીલોએ સ્વતંત્ર ફેક્ટ-ફાઇન્ડિંગ ટીમના ભાગ રૂપે ત્રિપુરાની મુલાકાત લીધી હતી જ્યારે પત્રકારને તેના એક ટ્વિટ માટે નોંધવામાં આવ્યો હતો.
સોશિયલ મીડિયા એકાઉન્ટ બંધ
ત્રિપુરામાં તાજેતરની સાંપ્રદાયિક હિંસા પછી, પોલીસે ટ્વિટરને બંધ કરવા માટે કહ્યું હતું તેમાંથી 68 એકાઉન્ટ્સ, બે અઠવાડિયા પછી, 24 એકાઉન્ટ્સ બંધ કરવામાં આવ્યા છે જ્યારે 57 ટ્વીટ્સ કાઢી નાખવામાં આવ્યા છે. મોટાભાગના બંધ સોશિયલ મીડિયા એકાઉન્ટમાં ફોલોઅર્સની સંખ્યા ઘણી ઓછી છે, જોકે 12 એકાઉન્ટમાં 10 હજારથી વધુ ફોલોઅર્સ છે.
આમાંથી ઘણા ટ્વિટર હેન્ડલ ભાજપ, તેના નેતાઓ અને તેમની વિચારધારાની ટીકા કરતા રહ્યા છે. પત્રકારો ઉપરાંત, તેમને ચલાવનારાઓમાં એવા લોકોનો સમાવેશ થાય છે જેઓ કોંગ્રેસ, યુવા કોંગ્રેસ, તૃણમૂલ કોંગ્રેસ અને AIMIM સાથે જોડાયેલા હોવાનો દાવો કરે છે.
