બ્રિટનમાં વડાપ્રધાનની ચૂંટણી માટે મતદાન સમાપ્ત થઈ ગયું છે. સોમવારે નિર્ણય આવશે કે ઋષિ સુનક કે લિસ ટ્રસ દેશના નવા વડાપ્રધાન જાહેર છે. કેટલાંક અઠવાડિયા સુધી ચાલેલી આ પ્રક્રિયામાં ક્યારેક ઋષિ આગળ આવ્યા તો ક્યારેક લિસે આગેવાની લીધી. પણ હવે ચુકાદાનો સમય નજીક છે. 5 સપ્ટેમ્બરે નક્કી થશે કે કોની મહેનતનું ફળ મળ્યું છે. એ વાત સ્પષ્ટ થશે કે ભારતીય મૂળના ઋષિ સુનક ઈતિહાસ રચવા જઈ રહ્યા છે કે પછી બોરિસ જોન્સન પ્રત્યે વફાદાર રહેનારી લિસા ટ્રસને તેમની ‘વફાદારી’નું વળતર મળશે?
ચૂંટણી દરમિયાન કરવામાં આવેલા તમામ પ્રી પોલ સર્વેમાં લિસ ટ્રુસે ઋષિ પર જોરદાર લીડ બનાવી છે. જ્યારે પીએમ પદના ઉમેદવાર ચૂંટવાના હતા, ત્યારે ઋષિ સુનકે ચોક્કસપણે તેમના હરીફોને ધૂળ ચટાડી દીધી હતી, જે અંત સુધી ટકી રહી હતી. પરંતુ જ્યારથી ચૂંટણી પ્રચાર શરૂ થયો અને વોટ માંગવાની અપીલ કરવામાં આવી ત્યારથી ઋષિ પાછળ પડી ગયા હોય તેવું લાગી રહ્યું હતું. સર્વેના આંકડાઓ એ જ દિશામાં નિર્દેશ કરી રહ્યા છે. આવી સ્થિતિમાં સવાલ એ ઊભો થાય છે કે એવા કયા મુદ્દા હતા જેના કારણે ઋષિ સુનક લિસ ટ્રસથી પાછળ છે? શું તેઓએ કોઈ ભૂલ કરી છે?
હવે તેને ભૂલ કહો કે સમયની તાકીદને જોતા નિર્ણય કહો, બોરિસ જોન્સન સામે જવું એ ઋષિ સુનકને ઢાંકી દેતું હોય તેવું લાગે છે. કહેવા માટે કે બોરિસ તેમના કાર્યકાળ દરમિયાન વિવાદોમાં રહ્યા છે, પરંતુ તેમની પાર્ટીમાં લોકપ્રિયતા છે, તેમને સમર્થન મળ્યું છે જે કોના પક્ષમાં જાય છે, તેમની જીત નિશ્ચિત ગણી શકાય. આ વખતે પણ આ જ ખેલ જોવા મળી રહ્યો છે.
જ્યારે પાર્ટીના ઘણા નેતાઓ બોરિસ જ્હોન્સનનો વિરોધ કરીને રાજીનામું આપી રહ્યા હતા, ત્યારે લિસ ટ્રુસ તેમના સમર્થનમાં ઉભા હતા. ઋષિ સુનકે અલગ થવાનું નક્કી કર્યું, પરંતુ લિસે વફાદાર રહેવાનું ચાલુ રાખ્યું. હવે એવું કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે જે પણ બોરિસ જોન્સનને પાર્ટીમાં સમર્થન આપે છે, તે પણ ભારે ઉત્સાહ સાથે ટ્રસને વોટ આપી રહ્યા છે. આ એક મોટું કારણ છે જેના કારણે ઋષિ સુનક પાછળ જોવા મળે છે.
બાય ધ વે, જે મુદ્દાઓને આગળ વધારવામાં આવ્યા છે તેના કારણે તેમની લીડ પણ મજબૂત જોવા મળી રહી છે. લિઝ ટ્રુસે તેના ચૂંટણી પ્રચારમાં ટેક્સ કાપના મુદ્દા પર ભારે મૂડીકરણ કર્યું. તેણીએ એવું પણ વચન આપ્યું હતું કે જો તે ચૂંટણી જીતશે તો તે 1.25 ટકા સુધી ટેક્સમાં ઘટાડો કરશે. ટેક્સ કટ એક એવું વચન છે જે દરેક દેશના લોકો પણ પસંદ કરે છે અને સમય સમય પર લલચાવે છે. મોટી વાત એ છે કે પ્રચાર દરમિયાન ઋષિ સુનકે તેનો વિરોધ કર્યો હતો. ઉલટું તેઓ ટેક્સ વધારવાની હિમાયત કરી રહ્યા છે.
અહીં એ યાદ રાખવું પણ જરૂરી છે કે શરૂઆતની ઇનીંગ દરમિયાન બોરિસે સ્પષ્ટ કર્યું હતું કે તે કોઈને પણ સમર્થન આપવા તૈયાર છે, પરંતુ ઋષિ સુનકને પીએમ બનતા જોઈ શક્યા ન હતા. તેઓ માને છે કે ઋષિએ તેમની સાથે વિશ્વાસઘાત કર્યો હતો અને તેથી જ તેમની સરકાર જોખમમાં હતી. હવે બોરિસનું વલણ અને બાદમાં યુદ્ધવિરામના લોકપ્રિય વચનો ચૂંટણીના સમીકરણને બદલવાનું કામ કરી રહ્યા છે.