How Does Glue Works: બાળપણમાં, આપણે બધાએ ફાટેલી નોટબુકને ચોંટાડવા અથવા કોઈપણ હસ્તકલાની વસ્તુ બનાવવા માટે ગુંદર અથવા ફેવિકોલનો ઉપયોગ કર્યો છે. તમે આને લગતી ઘણી જાહેરાતો પણ જોઈ હશે, જેમાં દાવો કરવામાં આવ્યો છે કે જો સામગ્રી તૂટી જાય તો પણ તેમાં વપરાયેલ ગુંદર ક્યારેય સુકાશે નહીં અને તેની અસર ઓછી થશે નહીં. ફેવિકોલનો ઉપયોગ ઘરમાં વસ્તુઓને ચોંટાડવા માટે કરીએ છીએ અને તેનો ઉપયોગ ફર્નિચર વગેરે બનાવવા જેવા અનેક પ્રકારના વ્યવસાયોમાં પણ થાય છે. પરંતુ શું તમે ક્યારેય વિચાર્યું છે કે દરેક જગ્યાએ આસાનીથી ચોંટી જતો આ ગુંદર જે બોટલમાં ભરાય છે તેને કેમ ચોંટાડતો નથી? હકીકતમાં તેની પાછળનું કારણ રાસાયણિક પ્રતિક્રિયા છે.
ગુંદર શું છે
ગુંદર બોટલની અંદર કેમ ચોંટતું નથી તે જાણતા પહેલા, ચાલો ગુંદર વિશે થોડું જાણીએ. (How Does Glue Works) વાસ્તવમાં ગુંદર રસાયણોમાંથી બનાવવામાં આવે છે, જેને પોલિમર કહેવામાં આવે છે. પોલિમર લાંબી સેર છે જે કાં તો ચીકણી અથવા ખેંચાયેલી હોય છે. ગુંદર ઉત્પાદકો સ્ટીકી અને ફેલાવી શકાય તેવા પોલિમરનું યોગ્ય રીતે મૂલ્યાંકન કરે છે અને એવું પોલિમર શોધે છે જે સ્ટ્રેચિંગમાં સારું હોય અને સ્ટીકી પણ હોય.
ગુંદર કેવી રીતે કામ કરે છે
ફેવિકોલ સફેદ ગુંદર છે, તેમાં પાણી પણ હોય છે જે દ્રાવક તરીકે કામ કરે છે. તે ગુંદરને સૂકવવા દેતું નથી અને તેને પ્રવાહી સ્વરૂપમાં જાળવી રાખે છે. જેવી જ બોટલમાંથી ગુંદર કાઢવામાં આવે છે, તેનું પાણી થોડીવારમાં સુકાઈ જાય છે અને પોલિમર વસ્તુઓ પર ચોંટી જાય છે. નોંધનીય છે કે Feviquik જેવા ગુંદરમાં પાણી નથી હોતું અને ન તો તે પોલિમરમાંથી બને છે. આ સાયનોએક્રીલેટ નામના રસાયણમાંથી બનાવવામાં આવે છે. આ રસાયણ જ્યારે હવામાં રહેલા પાણીના સંપર્કમાં આવે છે ત્યારે વસ્તુઓને ચોંટી જાય છે.
આ કારણે ગુંદર બોટલને વળગી રહેતો નથી
હવે પ્રશ્ન એ થાય છે કે ગુંદર પોતાની બોટલને કેમ ચોંટાડતો નથી? ગુંદરમાં પાણી ભેળવવામાં આવે છે અને જ્યારે તે સુકાઈ જાય ત્યારે જ ચોંટી જાય છે. આવી સ્થિતિમાં, ફેવિકોલ વગેરે જેવી સફેદ ગુંદરની બોટલોને સંપૂર્ણપણે સીલ કરવામાં આવે છે જેથી તેની અંદરની હવા સુકાઈ ન જાય. પરંતુ જો તમે તેની બોટલને થોડા સમય માટે હવામાં ખુલ્લી છોડી દો તો તે બોટલ પર પણ ચોંટી જશે. બીજી બાજુ, ફેવીક્વિક જેવા ગુંદરને પાણીથી સુરક્ષિત રાખવું પડશે. જે બોટલમાં તેને રાખવામાં આવી છે તેમાં પાણીનો એક કણ પણ નથી. જો તેને ખુલ્લું છોડી દેવામાં આવે તો પણ તે વાતાવરણમાં રહેલા પાણીની વરાળ સાથે ભળીને સુકાઈ જાય છે અને અંદર ચોંટી જાય છે.
