One Nation One Election: આ વર્ષના અંત સુધીમાં પાંચ રાજ્યોમાં વિધાનસભાની ચૂંટણી યોજાવા જઈ રહી છે. દેશ આવતા વર્ષે મે-જૂન સુધીમાં નવા પીએમની પસંદગી કરશે. એવું કહેવાય છે કે ભારતમાં હંમેશા ક્યાંક ને ક્યાંક ચૂંટણી થતી રહે છે. આ અંગે દેશ ચૂંટણીની સ્થિતિમાં છે. સાથે જ ચૂંટણીના કારણે દેશમાં કરોડો રૂપિયા ખર્ચવા પડે છે. તેને ધ્યાનમાં રાખીને કેન્દ્ર સરકારે એક મોટું પગલું ભર્યું છે. એવું માનવામાં આવે છે કે સરકાર દેશમાં ‘એક રાષ્ટ્ર એક ચૂંટણી’ના મુદ્દે ગંભીર દેખાઈ રહી છે અને આ અંગે બિલ લાવી શકે છે.
પાંચ દિવસનું વિશેષ સત્ર
મીડિયા રિપોર્ટ્સ અનુસાર, કેન્દ્ર સરકારે ‘વન નેશન વન ઇલેક્શન’ પર એક કમિટીની રચના કરી છે જે તેનાથી સંબંધિત તમામ મુદ્દાઓ પર ચર્ચા કરશે અને સરકારને રિપોર્ટ સોંપશે. રિપોર્ટ અનુસાર પૂર્વ રાષ્ટ્રપતિ રામનાથ કોવિંદ આ કમિટીની કમાન સંભાળશે. આ પહેલા સંસદીય કાર્ય મંત્રી પ્રહલાદ પટેલે માહિતી આપી હતી કે 18 થી 22 સપ્ટેમ્બર વચ્ચે સંસદનું વિશેષ સત્ર બોલાવવામાં આવી રહ્યું છે. માનવામાં આવે છે કે કેન્દ્ર સરકાર આ અંગે બિલ લાવી શકે છે. મીડિયા રિપોર્ટ્સ અનુસાર, આ પાંચ દિવસીય વિશેષ સત્ર દરમિયાન યુનિફોર્મ સિવિલ કોડ (UCC) અને મહિલા આરક્ષણ બિલ પણ લાવવામાં આવી શકે છે. જો કે સરકાર દ્વારા આ અંગે કોઈ માહિતી આપવામાં આવી નથી.
5 દિવસનું સત્ર અને 5 શક્યતાઓ
- મહિલાઓ માટે સંસદમાં એક તૃતીયાંશથી વધારે બેઠકો આપવી.
- નવા સંસદ ભવનમાં શિફ્ટિંગ
- યુનિફોર્મ સિવિલ કોડ બિલ રજૂ કરવામાં આવી શકે છે.
- લોકસભા-વિધાનસભાની ચૂંટણી એકસાથે કરાવવાનું બિલ આવી શકે છે.
- અનામત અંગે જોગવાઈ શક્ય છે. (ઓબીસીની કેન્દ્રીય યાદીના પેટા-વર્ગીકરણ અને અનામતના અસમાન વિતરણનો અભ્યાસ કરવા માટે 2017માં રચાયેલા રોહિણી પંચે 1 ઓગસ્ટના રોજ રાષ્ટ્રપતિને પોતાનો અહેવાલ સુપરત કર્યો છે.)
મહિલાઓને 33% અનામત આપવાને બદલે સરકાર લોકસભામાં તેમના માટે 180 બેઠકો વધારી શકે છે. 1952 અને 1957ની ચૂંટણીમાં SC-ST બેઠકો માટે આવી વ્યવસ્થા હતી. ત્યારબાદ 89- 90 બેઠકો પર એકથી વધુ ઉમેદવારો પસંદગી કરવામાં આવતી હતી. બાદમાં સીમાંકન થયું, વ્યવસ્થા સમાપ્ત થઈ.
હાલમાં જે બેઠકો પર મતદારોની સંખ્યા 20 લાખથી વધુ છે ત્યાં એક જનરલ અને એક મહિલા ઉમેદવારને ચૂંટવાની વ્યવસ્થા કરી શકાય છે. દેશમાં એવી 180 બેઠકો છે, જ્યાં મતદારોની સંખ્યા 18 લાખથી વધુ છે. તમામ પક્ષો મહિલાઓ માટે અનામતની માંગ કરી રહ્યા છે. જો સરકાર આ પગલું ભરે છે તો 2024 સુધીમાં સરકાર માટે આ એક મોટું પગલું હશે.
ચૂંટણી ખર્ચમાં ઘટાડો થશે
પીએમ મોદીએ ઘણી વખત ‘એક રાષ્ટ્ર એક ચૂંટણી’ની વાત કરી છે. સાથે જ ચૂંટણી ટીકાકારોનું માનવું છે કે આનાથી ચૂંટણી પર થતા કરોડોના ખર્ચમાંથી રાહત મળશે. એવું જોવામાં આવ્યું છે કે દરેક ચૂંટણી પરનો ખર્ચ અગાઉની ચૂંટણીના ખર્ચ કરતાં વધુ છે. રિપોર્ટ અનુસાર, વર્ષ 1951-52માં લોકસભા ચૂંટણીમાં માત્ર 11 કરોડ રૂપિયાનો જ ખર્ચ થયો હતો, જ્યારે 2019ના ખર્ચ અનુસાર તે 60 હજાર કરોડ રૂપિયા હતો. આ સાથે દેશ હંમેશા ચૂંટણીના માહોલમાં રહે છે અને આચારસંહિતાના કારણે ઘણી નવી યોજનાઓ લાગુ થતી નથી, જેના કારણે લોકોને યોજનાનો લાભ મળી શકતો નથી. ‘વન નેશન વન ઇલેક્શન’થી ચૂંટણીમાં લોકોની ભાગીદારી વધશે અને મતદાનની ટકાવારી પણ વધશે.
આ પણ વાંચો:છેલ્લા પાંચ વર્ષમાં જેલોમાં 817 કેદીઓના મૃત્યુ, ઉત્તર પ્રદેશમાં સૌથી વધુ અને આ રાજ્યમાં સૌથી ઓછા
આ પણ વાંચો: I.N.D.I.A ગઠબંધનની મુંબઈમાં બેઠકનો આજે બીજો દિવસ, જાણો શું થશે?
આ પણ વાંચો:આજથી આદિત્ય L-1 મિશનનું કાઉન્ટડાઉન શરૂ, આવતીકાલે શ્રીહરિકોટાથી થશે લોન્ચ, જાણો આ મિશન વિશે
આ પણ વાંચો:દેશના આ ભાગોમાં 2 સપ્ટેમ્બરથી ફરી થશે ભારે વરસાદ, જાણો હવામાનની નવીનતમ આગાહી