કારતક માસના શુક્લ પક્ષની એકાદશી તિથિએ દેવુથની એકાદશી ઉજવવામાં આવે છે. તેને દેવોત્થાન એકાદશી, હરિ પ્રબોધની એકાદશી તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. આ વર્ષે દેવ ઉત્થાની એકાદશી 4 નવેમ્બર 2022ના રોજ છે. આ દિવસે ભગવાન વિષ્ણુ 4 મહિનાની યોગ નિદ્રામાંથી જાગે છે. દેવુથની એકાદશીના દિવસે ભગવાન વિષ્ણુની વિશેષ પૂજા કરવામાં આવે છે અને તેમને શંખ, ઘંટ વગેરે વગાડીને જગાડવામાં આવે છે. દેવુથની એકાદશીના બીજા દિવસે તુલસી વિવાહ કરવામાં આવે છે અને તે પછી તમામ શુભ કાર્ય શરૂ થાય છે.
એકાદશીના દિવસે તુલસીનું ખૂબ જ વિશેષ મહત્વ છે. એવું માનવામાં આવે છે કે તુલસી ભગવાન વિષ્ણુને ખૂબ જ પ્રિય છે અને તુલસી વિના ભગવાન વિષ્ણુની પૂજા અધૂરી માનવામાં આવે છે. હિંદુ ધર્મમાં તુલસીને ખૂબ જ પવિત્ર માનવામાં આવે છે. તુલસીનો છોડ ભારતમાં દરેક ઘરમાં જોવા મળે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે તુલસીમાં દેવી લક્ષ્મીનો વાસ છે. જ્યાં પણ તુલસીનો છોડ લગાવવામાં આવે છે, તે ઘરમાં દેવી લક્ષ્મી અને ભગવાન વિષ્ણુની કૃપા રહે છે.તુલસીનું ધાર્મિક મહત્વ હોવા ઉપરાંત તે આપણા સ્વાસ્થ્ય માટે પણ ખૂબ જ ફાયદાકારક સાબિત થાય છે. આયુર્વેદમાં તુલસીના ઘણા ફાયદા જણાવવામાં આવ્યા છે. સાથે જ વાસ્તુશાસ્ત્રમાં પણ તુલસીનું વિશેષ મહત્વ છે.
વાસ્તુશાસ્ત્ર અનુસાર, તુલસીના છોડને દરરોજ જળ ચઢાવવામાં આવે છે અને દરેક ઘરમાં તેની પૂજા કરવામાં આવે છે. આ પ્રથા પ્રાચીન સમયથી ચાલી આવે છે. જો કે, કેટલાક દિવસો એવા હોય છે જેમાં તુલસીના છોડને પાણી આપવું વર્જિત માનવામાં આવે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે રવિવાર અને એકાદશીના દિવસે તુલસીના છોડને પાણી ન ચઢાવવું જોઈએ. જો તમે રવિવાર અને એકાદશીના દિવસે તુલસીને જળ ચઢાવો છો તો તે બરબાદ થઈ શકે છે.આવી સ્થિતિમાં, ચાલો જાણીએ કે રવિવાર અને એકાદશીના દિવસે તુલસીને જળ ન ચઢાવવાનું કારણ શું છે.
હિંદુ તમામ પ્રકારના ધાર્મિક અને શુભ કાર્યો માટે તુલસીના છોડનો ઉપયોગ કરે છે. તુલસીના છોડને રોજ પાણી આપવું ખૂબ જ ફાયદાકારક માનવામાં આવે છે. જો કે, રવિવારે તેને પાણી આપવાનું ટાળવું જોઈએ. આ કારણ છે કે, એવું માનવામાં આવે છે કે દેવી તુલસી રવિવારે ભગવાન વિષ્ણુ માટે વ્રત રાખે છે અને જો તમે આ દિવસે તેમને જળ ચડાવશો તો તેમનું વ્રત તૂટી જશે.
એવું પણ માનવામાં આવે છે કે જો તમે રવિવારે તુલસીના છોડને જળ ચઢાવો છો તો તમારા ઘરમાં નકારાત્મક શક્તિઓ વાસ કરે છે. આ કારણે તમારે જીવનમાં ઘણી સમસ્યાઓનો સામનો કરવો પડી શકે છે અને દેવી લક્ષ્મી પણ નારાજ થાય છે. આવી સ્થિતિમાં રવિવારે તુલસીના છોડને સ્પર્શ કરવો અને તેના પાન તોડવું પણ વર્જિત માનવામાં આવે છે.
ધાર્મિક માન્યતાઓ અનુસાર, એવું કહેવાય છે કે દેવી તુલસીના લગ્ન એકાદશીના દિવસે વિષ્ણુના સ્વરૂપ શાલિગ્રામ સાથે થયા હતા. વાસ્તવમાં બંનેએ દેવ ઉત્થાની એકાદશીના દિવસે તમામ રીત-રિવાજો સાથે લગ્ન કર્યા હતા. એવું પણ માનવામાં આવે છે કે દેવી તુલસી એકાદશી પર વ્રત રાખે છે અને જો તમે આ દિવસે જળ ચડાવશો તો તેમનું વ્રત તૂટી જશે. જેના કારણે છોડ પણ ગુસ્સામાં સુકવા લાગે છે. એકાદશી પર પણ તુલસીના પાન તોડવાથી બચો.
જ્યોતિષ શાસ્ત્ર અનુસાર એક પિત્તળના વાસણમાં પાણી ભરીને તેમાં 4-5 તુલસીના પાન નાખીને બાજુ પર રાખો. આખી રાત આમ જ રહેવા દો અને સવારે મુખ્ય દરવાજા પર પાણીનો છંટકાવ કરો. તેનાથી તમારા ઘરમાંથી નકારાત્મક ઉર્જા દૂર થશે.ગુરુવારે તુલસીના છોડ પર કાચું દૂધ ચઢાવવું ખૂબ જ શુભ માનવામાં આવે છે. તેનાથી ઘરમાં સુખ-સમૃદ્ધિ આવે છે અને માતા તુલસીની વિશેષ કૃપા પ્રાપ્ત થાય છે.
ઘરમાં તુલસીનો છોડ ક્યાં રાખવો? (ઘરે તુલસીનો છોડ લગાવવો)
તુલસીનો છોડ ઉત્તર, પૂર્વ અથવા ઉત્તર-પૂર્વ દિશામાં ઉગાડવો શુભ છે.
ખાતરી કરો કે તુલસીના છોડને પૂરતો સૂર્યપ્રકાશ અને હવા મળી રહી છે.
જ્યાં પણ તુલસીનો છોડ રાખવામાં આવે ત્યાં તેની આસપાસની જગ્યા સ્વચ્છ હોય તેનું ધ્યાન રાખવું.
તુલસીના છોડની સામે ડસ્ટબીન, ચંપલ અને સાવરણી ક્યારેય ન રાખવી જોઈએ.
તુલસીના છોડને કેક્ટસ જેવા કાંટાવાળા છોડ સાથે ક્યારેય ન રાખવો જોઈએ. આ ખરાબ નસીબ લાવે છે.
