એક સમયે અયોધ્યાના રાજા દશરથે પુત્ર પ્રાપ્તિ માટે યજ્ઞનું આયોજન કર્યું હતું. આ બલિદાન માટે રાજા દશરથે કાળા કાનવાળા ઘોડાને છોડવા માટે તેની ચતુરંગિણી સેના મોકલી. તેમની ઈચ્છા એવી હતી કે આ મહાન યજ્ઞમાં દરેકે ભાગ લેવો જોઈએ, તેથી રાજાએ તમામ ઋષિમુનિઓ અને વિદ્વાન પંડિતોને આમંત્રણ મોકલ્યું.
નિયત દિવસે, મહારાજ દશરથ તેમના મિત્ર, ગુરુ વશિષ્ઠ, રિંગ ઋષિ અને અન્ય વિદ્વાનો સાથે યજ્ઞ મંડપ પહોંચ્યા. આ પછી યજ્ઞનો વિધિવત પ્રારંભ થયો. મંત્રોના જાપ અને પઠન જેવી તમામ વિધિઓ સાથે યજ્ઞ થોડા કલાકોમાં પૂર્ણ થયો. ત્યારબાદ રાજા દશરથે બધા બ્રાહ્મણો, વિદ્વાનો અને મહેમાનોને ભેટ, પૈસા અને ગાયો આપીને આદરપૂર્વક વિદાય લીધી.
તે યજ્ઞમાં પ્રસાદ તરીકે ખીર બનાવવામાં આવી હતી. આ પ્રસાદમાં પુત્ર જન્મના આશીર્વાદ હતા, જે ખાવાથી ત્રણેય રાણીઓ ગર્ભવતી થઈ. થોડા સમય પછી, ચૈત્ર માસમાં શુક્લ પક્ષની નવમી તારીખે, રાજા દશરથની પ્રથમ પત્ની એટલે કે રાણી કૌશલ્યાએ એક બાળકને જન્મ આપ્યો. તે બાળકના ચહેરા પર એટલો ઉત્સાહ હતો કે બધા જોઈ શકતા હતા કે તે કોઈ સામાન્ય બાળક નથી.
તેવી જ રીતે, રાજા કૈકેયીની બીજી રાણીએ એક પુત્રને જન્મ આપ્યો અને ત્રીજી રાણી સુમિત્રાએ શુભ નક્ષત્રમાં બે પુત્રોને જન્મ આપ્યો.
રાજા દશરથનો મહેલ અને શહેર ચાર પુત્રોના જન્મથી ખીલ્યું. ચારેબાજુ આનંદ અને ઉત્સવનો માહોલ હતો. સમગ્ર લોકો આનંદથી ગાતા અને નાચતા હતા. આ ખુશી જોઈને દેવતાઓએ પણ પુષ્પોની વર્ષા કરવા માંડી.
ઘણા બ્રાહ્મણો પણ આ ઉજવણીમાં ભાગ લેવા પહોંચ્યા હતા અને રાજા દશરથના પુત્રોને આશીર્વાદ આપ્યા હતા. આનંદથી ઝૂલતા રાજા દશરથે બ્રાહ્મણોને ઘણું દાન આપ્યું. પછી પોતાની ખુશી વ્યક્ત કરવા માટે તેણે પ્રજા અને દરબારીઓમાં પણ સંપત્તિ, રત્નો અને ઝવેરાત વહેંચ્યા.
સમય આવ્યો ત્યારે ચારેય બાળકોના નામ પણ બધાની હાજરીમાં રાખવામાં આવ્યા. મહર્ષિ વશિષ્ઠે તેમના નામ રામચંદ્ર, ભરત, લક્ષ્મણ અને શત્રુઘ્ન રાખ્યા.
સમય વીતતો ગયો અને ધીરે ધીરે આ ચાર બાળકો મોટા થયા. આ ચારમાંથી રામને તેમના શીલવાન ગુણોને કારણે વિષયોમાં વધુ પ્રિય બન્યા. તેમની પ્રતિભાને કારણે તેમણે નાની ઉંમરમાં જ તમામ વિષયોમાં નિપુણતા મેળવી લીધી હતી.
રામમાં તમામ ગુણો હતા. શસ્ત્રો ચલાવવાની વાત હોય કે પછી હાથી અને ઘોડા પર સવારી કરવાની હોય, તે દરેક બાબતમાં પ્રથમ હતો. તેને તેના માતા-પિતા અને શિક્ષકો માટે પણ ખૂબ માન હતું. તેમના ગુણોને કારણે અન્ય ત્રણ ભાઈઓ ભરત, લક્ષ્મણ અને શત્રુઘ્ન પણ તેમની પાસેથી ઘણું શીખ્યા.
જ્યારે પણ મહારાજ તેમના ચાર પુત્રોને એક સાથે જોતા ત્યારે તેમનું હૃદય આનંદથી ભરાઈ જતું. રામમાં રહેલા ગુણોને લીધે તેઓ શ્રી રામ અને ભગવાન રામ પણ કહેવા લાગ્યા. પાછળથી, રામના જીવન પર બે પવિત્ર ગ્રંથો લખાયા, રામચરિત માનસ અને રામાયણ.
વાર્તામાંથી પાઠ:
વ્યક્તિના ગુણો તેને ઓળખ આપે છે. જો ગુણો અને સંસ્કાર સારા હોય તો તે ભગવાન સમાન બને છે.
