લોકસભાના સ્પીકર તરીકે ચૂંટાયા બાદ સાંસદોએ ઓમ બિરલાને અભિનંદન પાઠવ્યા હતા. આ સાથે જ આજે લોકસભામાં ઈમરજન્સી અંગેનો પ્રસ્તાવ રજૂ કરવામાં આવ્યો હતો. આ દરમિયાન લોકસભાના સ્પીકર ઓમ બિરલાએ 1975માં લાદવામાં આવેલી ઈમરજન્સીની સખત નિંદા કરી હતી અને કોંગ્રેસ પર આકરા પ્રહારો કર્યા હતા. આ સાથે જ ગૃહમાં બે મિનિટનું મૌન પાળવામાં આવ્યું હતું. દરમિયાન વિપક્ષે હોબાળો મચાવ્યો હતો. ઓમ બિરલાએ કહ્યું કે આ ગૃહ 1975માં દેશમાં ઈમરજન્સી લાદવાના નિર્ણયની સખત નિંદા કરે છે. આ સાથે, અમે તે તમામ લોકોના નિશ્ચયની પ્રશંસા કરીએ છીએ જેમણે કટોકટીનો સખત વિરોધ કર્યો, અભૂતપૂર્વ લડત આપી અને ભારતના લોકતંત્રની સુરક્ષાની જવાબદારી નિભાવી.
25 જૂન 1975નો દિવસ એક કાળો અધ્યાય
તેમણે કહ્યું કે 25 જૂન 1975નો તે દિવસ ભારતના ઈતિહાસમાં હંમેશા કાળો અધ્યાય તરીકે ઓળખાશે. આ દિવસે તત્કાલિન વડાપ્રધાન ઈન્દિરા ગાંધીએ દેશમાં ઈમરજન્સી લાદી હતી અને બાબા સાહેબ આંબેડકર દ્વારા બનાવેલા બંધારણ પર પ્રહારો કર્યા હતા. ભારત સમગ્ર વિશ્વમાં લોકશાહીની માતા તરીકે ઓળખાય છે. ભારતમાં લોકતાંત્રિક મૂલ્યો અને ચર્ચાને હંમેશા પ્રોત્સાહન આપવામાં આવ્યું છે, લોકતાંત્રિક મૂલ્યોનું હંમેશા રક્ષણ કરવામાં આવ્યું છે, તેમને હંમેશા પ્રોત્સાહન આપવામાં આવ્યું છે. આ રીતે ઈન્દિરા ગાંધી દ્વારા ભારત પર સરમુખત્યારશાહી લાદવામાં આવી, ભારતના લોકતાંત્રિક મૂલ્યોને કચડી નાખવામાં આવ્યા અને અભિવ્યક્તિની સ્વતંત્રતાનું ગળું દબાવવામાં આવ્યું.
નાગરિકોના અધિકારો નષ્ટ થયા
લોકસભાના અધ્યક્ષે કહ્યું કે કટોકટી દરમિયાન ભારતના નાગરિકોના અધિકારો નષ્ટ કરવામાં આવ્યા હતા, નાગરિકો પાસેથી તેમની સ્વતંત્રતા છીનવાઈ હતી. આ તે સમયગાળો હતો જ્યારે વિપક્ષી નેતાઓને કેદ કરવામાં આવ્યા હતા અને સમગ્ર દેશને જેલમાં ફેરવી દેવામાં આવ્યો હતો. તત્કાલીન તાનાશાહી સરકારે મીડિયા પર ઘણા નિયંત્રણો લાદ્યા હતા અને ન્યાયતંત્રની સ્વાયત્તતા પર પણ અંકુશ લગાવ્યો હતો. કટોકટીનો તે સમય અન્યાયી સમય હતો, આપણા દેશના ઈતિહાસનો કાળો સમય હતો. ઈમરજન્સી લાદ્યા બાદ તે સમયની કોંગ્રેસ સરકારે આપણા બંધારણની ભાવનાને કચડી નાખતા અનેક નિર્ણયો લીધા હતા.
લોકશાહીના સિદ્ધાંતો પર હુમલો
તેમણે કહ્યું કે આંતરિક સુરક્ષા અધિનિયમ (MISA)ના ક્રૂર અને કઠોર જાળવણીમાં ફેરફાર કરીને, કોંગ્રેસ પાર્ટીએ સુનિશ્ચિત કર્યું છે કે અમારી અદાલતો MISA હેઠળ ધરપકડ કરાયેલા લોકોને ન્યાય આપવા સક્ષમ નથી. મીડિયાને સત્ય લખતા અટકાવવા માટે, સંસદીય કાર્યવાહી (પ્રકાશનનું રક્ષણ) રદબાતલ કાયદો, પ્રેસ કાઉન્સિલ (રિપીલ) એક્ટ અને પ્રિવેન્શન ઓફ પબ્લિકેશન ઓફ ઓબ્જેક્શનેબલ મેટર એક્ટ લાવવામાં આવ્યા હતા. આ અંધકારમય સમયગાળા દરમિયાન જ બંધારણમાં 38મો, 39મો, 40મો, 41મો અને 42મો સુધારો કરવામાં આવ્યો હતો. કોંગ્રેસ સરકાર દ્વારા કરવામાં આવેલા આ સુધારાઓનો ઉદ્દેશ્ય તમામ સત્તાઓ એક વ્યક્તિ પાસે લાવવાનો, ન્યાયતંત્રને અંકુશમાં લેવાનો અને બંધારણના મૂળભૂત સિદ્ધાંતોને નષ્ટ કરવાનો હતો. આમ કરીને, નાગરિકોના અધિકારો દબાવવામાં આવ્યા હતા અને લોકશાહીના સિદ્ધાંતો પર હુમલો કરવામાં આવ્યો હતો.
ઈમરજન્સી લોકશાહીના વિરોધનું ઉદાહરણ
ઓમ બિરલાએ કહ્યું કે તત્કાલીન વડાપ્રધાન ઈન્દિરા ગાંધીએ પણ પ્રતિબદ્ધ અમલદારશાહી અને પ્રતિબદ્ધ ન્યાયતંત્રની વાત કરી હતી, જે તેમના લોકશાહી વિરોધી વલણનું ઉદાહરણ છે. ઈમરજન્સી પોતાની સાથે એવી અસામાજિક અને સરમુખત્યારશાહી નીતિઓ લઈને આવી જેણે ગરીબો, દલિતો અને વંચિતોનું જીવન બરબાદ કરી નાખ્યું. કટોકટી દરમિયાન, કોંગ્રેસ સરકાર દ્વારા બળજબરીથી લાદવામાં આવેલી ફરજિયાત નસબંધી, શહેરોમાંથી અતિક્રમણ દૂર કરવાના નામે કરવામાં આવતી મનસ્વીતા અને સરકારની રણનીતિનો લોકોને ભોગ બનવું પડ્યું હતું. આ ગૃહ તે તમામ લોકો પ્રત્યે સંવેદના વ્યક્ત કરવા માંગે છે.
‘1975 થી 1977નો સમયગાળો મહત્વનો કેમ’
તેમણે કહ્યું કે 1975 થી 1977 સુધીનો અંધકારમય સમયગાળો પોતાનામાં એક એવો સમયગાળો છે, જે આપણને બંધારણના સિદ્ધાંતો, સંઘીય માળખું અને ન્યાયિક સ્વતંત્રતાના મહત્વની યાદ અપાવે છે. આ સમયગાળો આપણને યાદ અપાવે છે કે તે સમયે આ બધા પર કેવી રીતે હુમલો કરવામાં આવ્યો હતો અને શા માટે તેનું રક્ષણ કરવું જરૂરી છે. એવા સમયે જ્યારે આપણે ઈમરજન્સીના 50મા વર્ષમાં પ્રવેશ કરી રહ્યા છીએ, ત્યારે આ 18મી લોકસભા બાબા સાહેબ આંબેડકર દ્વારા નિર્મિત બંધારણના જતન, સંરક્ષણ અને જાળવણી માટેની તેની પ્રતિબદ્ધતાને પુનરોચ્ચાર કરે છે.
બંધારણીય શાસનની પુનઃસ્થાપના થઈ
લોકસભાના અધ્યક્ષે કહ્યું કે અમે ભારતમાં લોકશાહીના સિદ્ધાંતો, કાયદાનું શાસન અને સત્તાના વિકેન્દ્રીકરણને અકબંધ રાખવા માટે પણ પ્રતિબદ્ધ છીએ. અમે બંધારણીય સંસ્થાઓમાં ભારતના લોકોની શ્રદ્ધા અને તેમના અભૂતપૂર્વ સંઘર્ષની પ્રશંસા કરીએ છીએ જેના કારણે કટોકટીનો અંત આવ્યો અને બંધારણીય શાસનની પુનઃસ્થાપના થઈ. 26મી જૂન 1975ના રોજ દેશ ઈમરજન્સીની ક્રૂર વાસ્તવિકતાઓનો સામનો કરીને જાગી ગયો હતો. 1975માં આ દિવસે તત્કાલીન કેબિનેટે ઈમરજન્સીને પોસ્ટ ફેક્ટો બહાલી આપી હતી, આ સરમુખત્યારશાહી અને ગેરબંધારણીય નિર્ણયને મંજૂરી આપી હતી, તેથી, આપણી સંસદીય પ્રણાલી પ્રત્યેની પ્રતિબદ્ધતા અને અસંખ્ય બલિદાન બાદ મળેલી આ બીજી આઝાદી માટે તે જરૂરી છે આજે આ દરખાસ્ત પસાર કરો.
યુવા પેઢીને ઇતિહાસ વિશે ખબર હોવી જોઈએ
લોકસભાના સ્પીકર ઓમ બિરલાએ વધુમાં કહ્યું કે અમે પણ માનીએ છીએ કે અમારી યુવા પેઢીને લોકશાહીના આ કાળા અધ્યાય વિશે જાણ હોવી જોઈએ. કટોકટી દરમિયાન અસંખ્ય લોકો પર અત્યાચાર ગુજારવામાં આવ્યો હતો અને તેમના પરિવારોને ગેરકાયદેસર ધરપકડો અને સરકારી ત્રાસને કારણે ભારે હાડમારી વેઠવી પડી હતી. ઇમરજન્સીએ ભારતના ઘણા નાગરિકોના જીવનને બરબાદ કરી નાખ્યું હતું, ઘણા લોકો મૃત્યુ પામ્યા હતા. કટોકટીના તે અંધકારમય સમયગાળા દરમિયાન, અમે ભારતના તે કર્તવ્યનિષ્ઠ અને દેશપ્રેમી નાગરિકોની યાદમાં બે મિનિટનું મૌન પાળીએ છીએ જેમણે સરમુખત્યારશાહી કોંગ્રેસ સરકારના હાથે પોતાનો જીવ ગુમાવ્યો હતો.
આ પણ વાંચો:NTA દ્વારા પરીક્ષાઓ પારદર્શક બનાવવા ઉચ્ચ સ્તરીય સમિતિનું નેતૃત્વ ડૉ. કે. રાધાકૃષ્ણન કરશે
આ પણ વાંચો: બજેટ રજૂ કરવા મામલે નાણામંત્રીને મળ્યો રસપ્રદ પત્ર ‘પગારમાંથી ઘર ચલાવી શકીએ એટલી રાહત આપો…’
આ પણ વાંચો: લોકસભા સ્પીકર પદ માટે ઓમ બિરલાની થઈ વરણી
