કૂતરા કરડવાથી થતા માનવ મૃત્યુને કારણે વિદેશી જાતિના આક્રમક પાલતુ કૂતરાઓની 24 પ્રજાતિઓ રાખવા પર પ્રતિબંધ છે. નિષ્ણાત સમિતિની ભલામણોના આધારે, આવા પાલતુ પ્રાણીઓની આયાત, સંવર્ધન અને વેચાણ પર પ્રતિબંધ લાદવામાં આવ્યો છે. પ્રતિબંધ પહેલા નાગરિકો પાસેથી સૂચનો અને વાંધા મંગાવવામાં આવ્યા હતા. બોમ્બે હાઈકોર્ટમાં રાજ્ય સરકારની એફિડેવિટ અને કેન્દ્રના પશુપાલન વિભાગના જોઈન્ટ સેક્રેટરીના પત્રમાં આ વાતનો ખુલાસો થયો છે. પત્રમાં આ કૂતરાઓ માટે પાલતુ લાઇસન્સ આપવા પર પ્રતિબંધ મુકવામાં આવ્યો છે. મહારાષ્ટ્ર પશુપાલન વિભાગના આસિસ્ટન્ટ કમિશનર શ્રીરામ પવારે એફિડેવિટમાં કહ્યું છે કે રાજ્યનું પશુપાલન વિભાગ પ્રાણીઓ પ્રત્યેની ક્રૂરતાને રોકવા માટે સભાન છે.
પ્રાણીઓના કલ્યાણ માટે 36 જિલ્લામાં ડી.એસ.પી.સી.એ
એફિડેવિટમાં સ્પષ્ટતા કરવામાં આવી છે કે મે 1991માં સરકારે મહારાષ્ટ્ર એનિમલ વેલફેર બોર્ડની રચના કરી હતી. જુલાઈ 2016માં બોર્ડની પુનઃરચના કરવામાં આવી હતી. પ્રાણી કલ્યાણ સંબંધિત મુદ્દાઓ પર ધ્યાન આપતું બોર્ડ સંપૂર્ણ રીતે સક્રિય છે. આ બોર્ડ પશુપાલન વિભાગની કમિશનરેટ કચેરીમાંથી કાર્યરત છે. પ્રાણીઓને ક્રૂરતાથી બચાવવા માટે, રાજ્યના 36 જિલ્લાઓમાં ડિસ્ટ્રિક્ટ સોસાયટી ફોર પ્રિવેન્શન ઓફ ક્રુઅલ્ટી ટુ એનિમલ્સ (DSPCA)ની રચના કરવામાં આવી છે, જે પ્રિવેન્શન ઓફ ક્રુઅલ્ટી ટુ એનિમલ્સ એક્ટ 1960નો અસરકારક રીતે અમલ કરી રહી છે. DSPCA દરેક જિલ્લાના કલેક્ટરની અધ્યક્ષતામાં કામ કરે છે. પશુપાલન વિભાગના ડેપ્યુટી કમિશનરને DSPCAના સભ્ય સચિવની જવાબદારી સોંપવામાં આવી છે.
રાજ્યમાં 107 સંસ્થાઓની નોંધણી
એનિમલ વેલફેર બોર્ડ અને DSPCA પ્રાણીઓ સંબંધિત મુદ્દાઓ પરની ફરિયાદો સાથે કામ કરે છે. બંને સંસ્થાઓએ અત્યાર સુધીમાં 174 પેટશોપને કામચલાઉ નોંધણી જારી કરી છે. તપાસ બાદ રાજ્યભરમાં માત્ર 94 દુકાનોને જ નોંધણી પ્રમાણપત્ર આપવામાં આવ્યા છે. 40 દુકાનો નિયમોનું પાલન કરવામાં નિષ્ફળ રહી છે. તેથી તેમની અરજીઓ ફગાવી દેવામાં આવી છે. જ્યાં સુધી ડોગ બ્રીડર રજીસ્ટ્રેશનની વાત છે, આ સંદર્ભે 173 અરજીઓ મળી હતી. નિરીક્ષણ બાદ 107 સંસ્થાઓને ડોગ બ્રીડર રજીસ્ટ્રેશન પ્રમાણપત્રો આપવામાં આવ્યા છે. 30 સંસ્થાઓ નિયમોનું પાલન કરવામાં સફળ રહી નથી. તેથી તેમની અરજીઓ ફગાવી દેવામાં આવી છે. એફિડેવિટમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે સરકારના આ પગલાંને જોતા આ વિષય સાથે જોડાયેલી અરજીને ફગાવી દેવી જોઈએ.
આ કેસ છે
એનિમલ રેસ્ક્યુ ટ્રસ્ટે વિદેશી જાતિના 24 જાતિના કૂતરાઓ રાખવા પર કેન્દ્ર સરકાર દ્વારા લાદવામાં આવેલા પ્રતિબંધ સામે કોર્ટમાં PIL દાખલ કરી છે. અરજીમાં પ્રતિબંધ સંબંધિત નિર્ણયને રદ કરવાની માંગ કરવામાં આવી છે. અરજીમાં દાવો કરવામાં આવ્યો છે કે સરકારે કૂતરા કરડવાની ઘટનાઓ પર કોઈ વૈજ્ઞાનિક અભ્યાસ કર્યો નથી. અમુક આકસ્મિક ઘટનાઓના આધારે જ પ્રતિબંધ લાદવામાં આવ્યો છે. ટ્રસ્ટે દાવો કર્યો છે કે વિદેશી જાતિના પાલતુ પ્રાણીઓ પર પ્રતિબંધ વૈજ્ઞાનિક અને તબીબી ડેટાના અભાવ પર આધારિત છે. પ્રતિબંધ પહેલા તમામ હિતધારકોનો અભિપ્રાય લેવામાં આવ્યો નથી. કૂતરાના કરડવા અંગે કોઈ વ્યાપક અહેવાલો નથી. પ્રતિબંધનો આ નિર્ણય યોગ્ય નથી. તેથી તે રદ થવી જોઈએ. આ મામલાને લગતી અરજી પર 2 ઓગસ્ટે સુનાવણી થશે.
‘બિન-સત્તાવાર સભ્યોની નિમણૂકનો ઉલ્લેખ નથી’
સરકારના સોગંદનામાના જવાબમાં ટ્રસ્ટે દાવો કર્યો છે કે સરકારના સોગંદનામામાં 2016 પછી એનિમલ વેલફેર બોર્ડના બિન-સત્તાવાર સભ્યોની નિમણૂકનો ઉલ્લેખ નથી, આવા સભ્યોની ઓફિસ ત્રણ વર્ષ માટે છે. હાલમાં, પેટ શોપ્સની ધીમી નોંધણી પ્રક્રિયાને કારણે, મોટા શહેરોમાં હજારો પેટ શોપ અને સંવર્ધન એકમો ગેરકાયદેસર રીતે ચાલી રહ્યા છે, જેની સામે કાર્યવાહી કરવામાં આવી રહી નથી. જીલ્લા સોસાયટી ફોર પ્રિવેન્શન ઓફ ક્રુઅલ્ટી ટુ એનિમલ્સ માત્ર કાગળ પર જ સીમિત છે. રાજ્યમાં ઘણી જગ્યાએ તેની પુનઃ રચના કરવામાં આવી નથી.
આના પર પ્રતિબંધ છે
પિટબુલ ટેરિયર, તોસા ઇનુ, અમેરિકન સ્ટાફોર્ડશાયર ટેરિયર, ફિલા બ્રાઝિલેરો, ડોગો આર્જેન્ટિનો, અમેરિકન બુલડોગ, બોઅરબોએલ કંગાલ, સેન્ટ્રલ એશિયન શેફર્ડ ડોગ (ઓવચાર્કા), કોકેશિયન શેફર્ડ ડોગની જાતિઓ, દક્ષિણ રશિયન શેફર્ડ ડોગ, ટાર્નજેક, જાપાનીઝ ટેરિયર, રોવેર્સ, જાપાની રોડેશિયન રિજબેક, બોઅરબુલ્સ, વુલ્ફ ડોગ, કેનારીયો, કેનકેરો, મોસ્કો ગાર્ડ ડોગ, અકબાશ ડોગ્સની જાતિઓ રાખવા માટે પ્રતિબંધિત છે.
કાયમી પેટશોપ નોંધણી પ્રમાણપત્ર દુકાનોની સંખ્યા
મુંબઈ- 34
થાણે – 04
રાયગઢ- 06
પુણે – 23
નાગપુર- 21
રજીસ્ટ્રેશન ડેટા ડોગ બ્રીડર સંસ્થાઓને જાહેર કરવામાં આવ્યો છે
મુંબઈ- 17
થાણે- 3
પાલઘર- 01
પુણે – 44
નાગપુર – 13
આ પણ વાંચો:રાષ્ટ્રપતિ દ્રૌપદી મુર્મુએ કરી અનેક રાજ્યોમાં રાજ્યપાલોની નિમણૂક
આ પણ વાંચો:અનૈતિક સંબંધોનો કરૂણ અંજામ…જીજાના પ્રેમમાં સાળીએ કરી નાંખ્યો કાંડ
આ પણ વાંચો:દિલ્હી NCRમાં એલર્ટ, ઉત્તર પ્રદેશમાં સવાર સુધી વરસાદ… ઉત્તરાખંડમાં ગંગાનું જળસ્તર વધ્યું
