સરોગસીનો ટ્રેન્ડ સમગ્ર વિશ્વમાં ઝડપથી ફેલાઈ રહ્યો છે. આ મામલે દિલ્હી હાઈકોર્ટે આકરી ટિપ્પણી કરી છે. દિલ્હી હાઈકોર્ટે શુક્રવારે એક દંપતીની સરોગસી પ્રક્રિયાના કેસની સુનાવણી કરતી વખતે કહ્યું હતું કે સરોગસીનું નિયમન કરતો કાયદો શોષણને રોકવા અને ભારતને સરોગસી દેશ બનવાથી રોકવા માટે બનાવવામાં આવ્યો છે. આ કાયદો ફાયદાકારક છે. આ અંતર્ગત કોર્ટે કપલને સરોગસી પ્રક્રિયામાંથી પસાર થવાની મંજૂરી આપવાનો ઇનકાર કરી દીધો હતો. વાસ્તવમાં કેનેડામાં રહેતા ભારતીય મૂળના દંપતીની અરજી પર સુનાવણી દરમિયાન કોર્ટે આ ટિપ્પણી કરી હતી. કોર્ટે કહ્યું કે સરોગસી નિયમો, 2022 ના નિયમ 7 હેઠળ ફોર્મ 2 માં ફેરફાર કરીને દાતા સરોગસી પર પ્રતિબંધ મૂકવા માટે સરોગસી (રેગ્યુલેશન) એક્ટમાં સુધારો કરવા માટે કેન્દ્ર દ્વારા 14 માર્ચે જારી કરાયેલ સૂચનાને પડકાર આપવામાં આવ્યો હતો.
સરોગસી પર દિલ્હી હાઈકોર્ટની કડક ટિપ્પણી
આ સંબંધમાં કાર્યકારી ચીફ જસ્ટિસ મનમોહન અને જસ્ટિસ મિની પુષ્કર્ણની બેન્ચે કહ્યું કે આ પ્રજનન આઉટસોર્સિંગ પર વિધાનસભા દ્વારા રોક લગાવવી જોઈએ અને સુપ્રીમ કોર્ટના આદેશ પર અમે આનાથી વધુ આગળ વધી શકીએ નહીં. કેસની સુનાવણી કરતી બેન્ચે તેને લાભદાયી પ્રવૃત્તિ ગણાવી હતી અને કહ્યું હતું કે તેનો મુખ્ય ઉદ્દેશ સરોગેટ્સના શોષણને રોકવાનો છે. તેમણે કહ્યું કે ભારત એક વિકાસશીલ દેશ છે. તે હજુ વિકસિત દેશ બન્યો નથી. આર્થિક કારણોસર ઘણા લોકો આ તરફ આકર્ષિત થઈ શકે છે. એક અહેવાલને ટાંકીને, બેન્ચે કહ્યું કે ભારતીય ઉદ્યોગ સંઘે તેના અહેવાલમાં જણાવ્યું છે કે ભારતમાં એક સમયે સરોગસી $2.3 બિલિયનનો વ્યવસાય હતો.
‘અમે આ ઉદ્યોગને પ્રોત્સાહન આપવા માંગતા નથી’
આ કેસની સુનાવણી દરમિયાન અરજદારના વકીલે કહ્યું કે અરજદાર ભારતીય નાગરિક છે અને માત્ર કામના કારણે કેનેડામાં રહે છે. તેના જવાબમાં બેન્ચે કહ્યું કે અરજદારો તે જ દેશમાં સરોગસીની સુવિધા મેળવી શકે છે. કોર્ટે કહ્યું કે તેઓ ખાસ કારણસર ભારત આવી રહ્યા છે, કારણ કે અહીં આર્થિક અસમાનતા છે. અહીં લોકો ગર્ભ ભાડે રાખી શકે છે. કોર્ટે આકરી ટીપ્પણી કરતા કહ્યું કે આ દેશ સરોગસી ઇન્ડસ્ટ્રી બની જાય એવું કોઈ ઈચ્છતું નથી. વિધાનસભાએ આ અંગે નિર્ણય લીધો છે અને આ એવો ઉદ્યોગ નથી જેને અમે પ્રોત્સાહન આપવા માંગીએ છીએ.
કોર્ટે કહ્યું- બાળકોને દત્તક લેવાનો વિકલ્પ છે
આ દરમિયાન કોર્ટે કહ્યું કે લોકો પાસે બાળક દત્તક લેવાનો વિકલ્પ પણ છે. જો કેટલાક સારા કપલ્સ એવા હોય કે જેઓ તે બાળકોને દત્તક લેવા તૈયાર હોય તો તેમનું જીવન બદલાઈ જશે. કેસની સુનાવણી દરમિયાન વકીલો પણ કોર્ટના આ નિવેદન સાથે સહમત જણાતા હતા અને તેઓએ બાળકોને દત્તક લેવા માટે પ્રોત્સાહિત કરવાની વાત પણ કરી હતી.
