હિન્દુ ધર્મમાં અનેક તહેવારો ઉજવવામાં આવે છે. આ બધા પાછળ કોઈને કોઈ કારણ કે માન્યતા હોવી જોઈએ. દિવાળી 2022 પણ આવો જ એક તહેવાર છે. આ તહેવારની ઉજવણી પાછળ ઘણા કારણો છે જે તેને ખાસ બનાવે છે. આમાંના કેટલાકનું વર્ણન ગ્રંથોમાં પણ કરવામાં આવ્યું છે, જ્યારે કેટલાક ફક્ત દંતકથાઓના રૂપમાં જ લોકપ્રિય છે. આજે અમે તમને દીપાવલી સાથે જોડાયેલા આ કારણો વિશે જણાવી રહ્યા છીએ…
શ્રી રામ અયોધ્યા પરત ફર્યા હતા
દિવાળી ઉજવવાની સૌથી મહત્વપૂર્ણ કથા ભગવાન શ્રી રામ સાથે સંબંધિત છે. આ મુજબ જ્યારે શ્રી રામ લંકામાં રાવણનો વધ કરીને અયોધ્યા પાછા ફર્યા ત્યારે અયોધ્યાના લોકોએ આ આનંદમાં આખા શહેરને દીવાઓથી શણગાર્યું હતું. અયોધ્યા પહોંચતા જ નગરજનો દ્વારા તેમનું ભવ્ય સ્વાગત કરવામાં આવ્યું હતું. ત્યારથી દિવાળીનો તહેવાર ઉજવવામાં આવે છે.
નરકાસુરની હત્યા
દ્વાપર યુગમાં નરકાસુર નામના રાક્ષસે 16 હજાર સ્ત્રીઓનું અપહરણ કર્યું હતું. ત્યારે ભગવાન શ્રીકૃષ્ણએ નરકાસુરનો વધ કર્યો અને તે સ્ત્રીઓને તેની કેદમાંથી મુક્ત કરી. તે દિવસે બધાએ દીપ પ્રગટાવી ઉત્સવ ઉજવ્યો. આવી જ એક વાર્તા દિવાળી માટે પણ પ્રચલિત છે.
પાંડવોને પોતાનું રાજ્ય મળ્યું
અન્ય એક દંતકથા અનુસાર, કૌરવોએ વિશ્વાસઘાતથી પાંડવોના સામ્રાજ્યનું લખાણ પડાવી લીધું હતું. જેના કારણે તેને 13 વર્ષ સુધી જંગલમાં રહેવું પડ્યું. આ પછી, જ્યારે પાંડવો આવ્યા, ત્યારે કૌરવો અને તેમની વચ્ચે ભયંકર યુદ્ધ થયું. જ્યારે પાંડવો યુદ્ધ જીતીને શહેરમાં પ્રવેશ્યા ત્યારે નગરજનોએ દીપ પ્રગટાવીને તેમનું સ્વાગત કર્યું. ત્યારથી દિવાળીની ઉજવણી કરવામાં આવી રહી છે.
રાજા બલિને સુતલા લોકનો રાજા મળ્યો
ધાર્મિક ગ્રંથો અનુસાર, ભગવાન વિષ્ણુએ રાજા બલિ પાસેથી ત્રણ પગથિયાંની જમીન દાનમાં આપીને વામનનું રૂપ ધારણ કર્યું અને તેમની પાસેથી બધું જ લઈ લીધું અને તેમને સુતલા લોકનો રાજા બનાવ્યો. જ્યારે સુતાલામાં રહેતા લોકોને આ વાતની જાણ થઈ તો તેઓએ દીપ પ્રગટાવીને તેમનું સ્વાગત કર્યું. બીજી તરફ ઈન્દ્રએ પણ સ્વર્ગ સુરક્ષિત હોવાનું જાણીને આનંદ સાથે દીપોત્સવની ઉજવણી કરી. તેથી જ આ દિવાળી ઉજવવાની પરંપરા ચાલી આવે છે.
જ્યારે શ્રી એટલે કે લક્ષ્મી ફરીથી સ્વર્ગમાં પાછા ફર્યા
એકવાર ગુસ્સે થઈને, ઋષિ દુર્વાસાએ ઈન્દ્રને શ્રાપ આપ્યો કે સ્વર્ગ વહી જશે. આ શ્રાપને કારણે દેવી લક્ષ્મીએ ભગવાન વિષ્ણુની સાથે સ્વર્ગ છોડીને સમુદ્રમાં જવું પડ્યું. પાછળથી, જ્યારે અસુરો અને દેવતાઓએ સમુદ્ર મંથન કર્યું, ત્યારે દેવી લક્ષ્મી પણ તેમાંથી અનેક રત્નો સાથે પ્રગટ થયા. દેવી લક્ષ્મીએ ભગવાન નારાયણને આશીર્વાદ આપ્યા. તેથી જ આ દિવાળી પર્વની ઉજવણી કરવામાં આવી રહી છે.
