દર વર્ષે ગરમી પડે છે... તો આ વખતે એવું શું થયું કે સવાર-સાંજ અને રાત્રે પણ આરામ નથી!

દેશના ઘણા રાજ્યોમાં આ દિવસોમાં ભારે ગરમી પડી રહી છે. રાત હોય, સવાર હોય કે દિવસ, દરેક સમયે ગરમીના કારણે સ્થિતિ ખરાબ રહે છે. જણાવવામાં આવી રહ્યું છે કે આ વખતે તાપમાન સામાન્ય કરતા 6 થી 8 ડિગ્રી વધુ છે. ઉત્તર ભારતમાં ગરમીનું તાંડવ ચાલુ છે અને ઘણા જિલ્લાઓમાં લગભગ દોઢ મહિનાથી તાપમાન 45 ડિગ્રીની આસપાસ રહ્યું છે. સામાન્ય કરતાં વધુ ગરમીને લઈને દરેકને એક જ પ્રશ્ન છે કે આ વખતે એવું શું થયું કે ગરમી ઓછી નથી થઈ રહી અને દિવસ-રાત આખો દિવસ ભારે ગરમી પડી રહી છે. તો શું તમે જાણો છો કે આ વખતે આટલી ગરમી કેમ છે?

અપડેટ શું છે?

દિલ્હીમાં ગરમીને લઈને રેડ એલર્ટ જાહેર કરવામાં આવ્યું છે. અન્ય રાજ્યોની વાત કરીએ તો પ્રયાગરાજ ઉત્તર પ્રદેશનો સૌથી ગરમ જિલ્લો છે, જ્યાં તાપમાન 47 ડિગ્રી સુધી પહોંચી ગયું છે. આ પછી કાનપુર, લખનૌ, બાંદા, બુંદેલખંડ જેવા શહેરો છે. બિહારની વાત કરીએ તો રાજ્યના 9 જિલ્લામાં રેડ એલર્ટ અને ચાર જિલ્લામાં યલો એલર્ટ છે. આ સિવાય ઉત્તર ભારતના અન્ય રાજ્યોમાં પણ આવી જ સ્થિતિ છે.
આ વખતે આટલી ગરમી કેમ છે?

વૈશ્વિક આબોહવા પરિવર્તન ગરમી વધવાનું એક મહત્વનું કારણ છે. ગ્લોબલ વોર્મિંગને કારણે માત્ર ભારતમાં જ નહીં પરંતુ સમગ્ર વિશ્વમાં તાપમાનમાં વધારો થવાના અહેવાલો છે. લંડનમાં પણ હીટવેવ એલર્ટ જારી કરવામાં આવ્યું છે. જેના કારણે ઉત્તર ભારતમાં હીટવેવની સ્થિતિ યથાવત છે. આ ઉપરાંત, દરેક જગ્યાએ હવામાનની પેટર્નમાં ફેરફાર થયો છે, અલ નીનોની સ્થિતિ પણ તેનું કારણ છે.
અલ નીનોની સ્થિતિમાં, પવન વિરુદ્ધ દિશામાં ફૂંકાય છે અને સમુદ્રના પાણીનું તાપમાન પણ વધે છે, જે વિશ્વના હવામાનને અસર કરે છે. જેના કારણે તાપમાનમાં સતત વધારો થઈ રહ્યો છે. આ ઉપરાંત ગરમીમાં વધારો, કુદરતનું અસંતુલન વગેરેને કારણે ખેતીની સ્થિતિમાં પણ ફેરફાર જોવા મળે છે. વાતાવરણમાં થઈ રહેલા આ બદલાવને કારણે રાતના સમયે ગરમીનો માહોલ સર્જાવા લાગ્યો છે, જેના કારણે રાત્રિના સમયે ગરમીમાંથી કોઈ રાહત મળી નથી.

રેડ એલર્ટ કેમ જારી કરવામાં આવ્યું?

હવામાન વિભાગ દ્વારા ઘણા જિલ્લાઓમાં રેડ એલર્ટ જારી કરવા પાછળ ઘણા કારણો છે. રેડ એલર્ટ અંગે હવામાનશાસ્ત્રી સોમા સેન રોયે કહ્યું છે કે માત્ર મહત્તમ તાપમાન જ નથી, ગરમ રાત્રિની સ્થિતિ પણ ચાલી રહી છે, જેના કારણે રેડ એલર્ટ જારી કરવામાં આવ્યું છે. મતલબ કે રાત્રિનું તાપમાન પણ ઘણું વધારે છે અને રાત્રે તાપમાન 4.5 ડિગ્રીથી ઉપર રહે છે.

તેમણે કહ્યું કે આ સ્થિતિમાં આપણા શરીર અને છોડને તાપમાનને નિયંત્રિત કરવાનો સમય મળતો નથી, જેના કારણે રેડ એલર્ટનો નિર્ણય લેવામાં આવ્યો છે. આ ઉપરાંત ગરમીના મોજાને કારણે એલર્ટ પણ જારી કરવામાં આવ્યું છે.

ચોમાસું ક્યારે આવશે?

સામાન્ય રીતે બિહારમાં ચોમાસું જૂનના બીજા સપ્તાહમાં પ્રવેશે છે, પરંતુ આ વખતે બિહારમાં ચોમાસું નબળું પડી ગયું છે, હવામાન વિભાગના જણાવ્યા અનુસાર આગામી ચાર દિવસ સુધી બિહારમાં વરસાદની કોઈ આગાહી નથી. હવામાન વિભાગના જણાવ્યા અનુસાર રાજધાની દિલ્હીના લોકોને 20 જૂને હળવા ઝરમર વરસાદથી થોડી રાહત મળશે. જો કે, 21 જૂને ફરીથી તાપમાનમાં થોડો વધારો થશે, જે 43 ડિગ્રી સેલ્સિયસની નજીક પહોંચી શકે છે, તે જ સમયે, દિલ્હીના લોકોને ચોમાસાના આગમન માટે જૂનના અંત સુધી રાહ જોવી પડશે.

હવામાન વિભાગના અનુમાન મુજબ, ટૂંક સમયમાં કેટલાક રાજ્યોમાં આ સ્થિતિમાં બદલાવના સંકેત મળી રહ્યા છે. તે જ સમયે, 20 જૂન સુધીમાં ચોમાસું મધ્યપ્રદેશમાં પહોંચી શકે છે. ચોમાસું 20 જૂન સુધીમાં બિહાર-ઝારખંડ પહોંચી શકે છે. 25 જૂનની આસપાસ ચોમાસું યુપીમાં પ્રવેશી શકે છે, જ્યારે રાજધાની દિલ્હીમાં 26 જૂન સુધીમાં ચોમાસાની એન્ટ્રી થવાની ધારણા છે.