મહાભારતના અશ્વમેધિક ઉત્સવમાં યુધિષ્ઠિરે ભગવાન કૃષ્ણને ધર્મ અને ક્રિયા વિશે કેટલીક બાબતો પૂછી હતી. આના પર શ્રી કૃષ્ણએ પણ જવાબો આપ્યા છે. ભગવાન કૃષ્ણે એક શ્લોક પ્રમાણે કહ્યું છે. જે વ્યક્તિ આ સરળ કામ કરે છે, ભગવાન હંમેશા આવા વ્યક્તિનો સાથ આપે છે.
શ્રી કૃષ્ણ સમજાવે છે કે જે વ્યક્તિ પોતાની ઈન્દ્રિયો પર કાબૂ રાખે છે અને હંમેશા ધર્મના માર્ગે ચાલે છે, એવા લોકો પર ભગવાન પણ પ્રસન્ન થાય છે. શ્રી કૃષ્ણએ એવા 4 કામ કહ્યા છે જેનાથી ભગવાન પણ પ્રસન્ન થાય છે. આ ચાર કામોમાંથી એક તપસ્યા છે. તપસ્યા સિવાય અન્ય 3 કાર્યો છે જે દરેક મનુષ્યે કરવા જોઈએ. આવી વ્યક્તિએ જાણ્યે-અજાણ્યે કરેલા પાપ માફ થાય છે. તેથી, દરેક વ્યક્તિએ આ 4 વસ્તુઓ કરવી જોઈએ.
શ્લોક
दानेन तपसा चैव सत्येन च दमेन च।
ये धर्ममनुवर्तन्ते ते नराः स्वर्गामिनः।।
1. દાન
હિંદુ ધર્મમાં દાનને ખૂબ પુણ્યનું કાર્ય માનવામાં આવે છે. અનેક ગ્રંથોમાં દાનનું મહત્વ જણાવવામાં આવ્યું છે. શ્રીમદ ભાગવત અનુસાર જે વ્યક્તિ નિયમિતપણે જરૂરિયાતમંદોને દાન કરે છે, તેને પુણ્યની પ્રાપ્તિ થાય છે. વ્યક્તિએ ક્યારેય તેની દાનની ગણતરી ન કરવી જોઈએ. દાન ગુપ્ત રીતે કરવું જોઈએ, ડોળ ન કરવો જોઈએ. જે વ્યક્તિ દાન સંબંધિત આ બાબતોનું ધ્યાન રાખે છે, તેના તમામ પાપકર્મો નાશ પામે છે અને તેને સ્વર્ગની પ્રાપ્તિ થાય છે.
2. તપસ્યા અથવા જપ
દરેક વ્યક્તિ માટે તપ અને ભગવાનનું ધ્યાન કરવું જરૂરી માનવામાં આવે છે. ઘણા લોકો તેમના વ્યસ્ત જીવનને કારણે ભગવાનનું ધ્યાન કરતા નથી. આવા વ્યક્તિ પર દેવતાઓ હંમેશા નારાજ રહે છે. દરરોજ ભગવાનની તપસ્યા અને ધ્યાન માટે થોડો સમય આપવાથી માણસની બધી સમસ્યાઓ આપોઆપ સમાપ્ત થઈ જાય છે અને તે સ્વર્ગની પ્રાપ્તિ કરે છે.
3. મન પર નિયંત્રણ રાખવું
માનવ મન ખૂબ ચંચળ છે. તે દરેક સમયે અહીં અને ત્યાં ભટકતો રહે છે. જે વ્યક્તિનું મન નિયંત્રણમાં નથી, તે ખૂબ જ મહત્વાકાંક્ષી હોય છે. આવી વ્યક્તિ પોતાની ઈચ્છાઓ પૂરી કરવા માટે કોઈ પણ ખોટું કામ કરી શકે છે અને તેને પોતાના પાપ કર્મોને કારણે નરકમાં જવું પડે છે. તેથી, જેઓ સ્વર્ગની ઇચ્છા રાખે છે તેમના માટે તેમના મન પર નિયંત્રણ રાખવું ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે.
4. હંમેશા સત્ય બોલો
સત્ય બોલવું એ મનુષ્યના સૌથી મહત્વપૂર્ણ ગુણોમાંનો એક માનવામાં આવે છે. જે વ્યક્તિમાં સત્ય બોલવાનો ગુણ હોય છે, તેને જીવનમાં દરેક જગ્યાએ સફળતા મળે છે. જે વ્યક્તિ જૂઠું બોલે છે અથવા જૂઠનું સમર્થન કરે છે તે પાપ માટે દોષિત માનવામાં આવે છે અને તેને નરકમાં ત્રાસ સહન કરવો પડે છે. તેથી, વ્યક્તિએ સત્ય બોલવાનો અને દરેક પરિસ્થિતિમાં સત્યનો સાથ આપવાનો ગુણ અપનાવવો જોઈએ.
