આજે ભારતના મહાન નાયકોમાંના એક, અમર શહીદ કેપ્ટન વિક્રમ બત્રાની જન્મજયંતિ છે. 23 વર્ષ પહેલા કેપ્ટન વિક્રમ બત્રા કારગીલના પીક પોઈન્ટ 4875ને પાકિસ્તાનના કબજામાંથી ખાલી કરતી વખતે શહીદ થયા હતા. ભારત માતાના અમર પુત્ર કેપ્ટન વિક્રમ બત્રા માત્ર 24 વર્ષના હતા. આજે તમે કેપ્ટન વિક્રમ બત્રા પાસેથી શીખી શકો છો કે જ્યારે તમે જીવનના પડકારોનો સામનો કરો છો, ત્યારે આ પડકારોના શિખરો પર વિજય મેળવીને તમે પણ તેમની જેમ ગર્વથી કહી શકો છો – ‘યે દિલ માંગે મોરે.’
અમર ગાથા – ‘હું તિરંગો ફરકાવીશ કે તિરંગામાં લપેટાઈને પાછો ફરીશ’
વર્ષ 1999માં જ્યારે પાકિસ્તાની સેનાએ કારગીલમાં ઘૂસણખોરી કરીને ત્યાંની પહાડીઓ પર કબજો જમાવ્યો હતો અને ત્યાર બાદ જ્યારે કારગીલ યુદ્ધમાં પાકિસ્તાની સેનાને ભગાડવાનું શરૂ થયું ત્યારે વિક્રમ બત્રાએ કમાન્ડોની તાલીમ પૂરી કરીને હોળીની રજા પર હિમાચલ ગયા હતા યુદ્ધની શરૂઆતની માહિતી મળતાં તેના એક મિત્રે કેપ્ટન બત્રાને કહ્યું કે હવે તેણે પણ જવું પડશે, તેથી તેણે પોતાનું ધ્યાન રાખવું અને સતર્ક રહેવું જોઈએ. તેના પર કેપ્ટન વિક્રમ બત્રાએ કહ્યું હતું કે ચિંતા ન કરો, હું તિરંગો લહેરાવીને પાછો આવીશ કે તિરંગામાં લપેટાઈને પાછો આવીશ, પણ હું ચોક્કસ પાછો આવીશ. તેમના આ શબ્દો આજે પણ લોકો યાદ કરે છે.
પ્રથમ મોટી લડાઈ
કારગિલ યુદ્ધ પહેલા કેપ્ટન વિક્રમ બત્રા કાશ્મીરમાં તૈનાત 13 જમ્મુ કાશ્મીર રાઈફલ્સમાં તૈનાત હતા. 19 જૂન, 1999 ના રોજ, ઘરેથી ફરજ પર પાછા ફર્યાના માત્ર 18 દિવસ પછી, તેમના યુનિટને પાકિસ્તાનના કબજામાંથી કારગીલના પીક પોઇન્ટ 5140ને ખાલી કરવાનો આદેશ મળ્યો. કારગીલ યુદ્ધમાં આ તેમની પ્રથમ મોટી લડાઈ હતી.
ટાઇગર પોઇન્ટ 5140 ફતેહ
કારગીલના શિખરો પર બેઠેલી પાકિસ્તાની સેના સાથેની લડાઈ આસાન ન હતી પરંતુ સંપૂર્ણ વ્યૂહરચના અને બહાદુરીથી કેપ્ટન વિક્રમ બત્રા અને તેના યુનિટે પોઈન્ટ 5140ની લડાઈ જીતી અને ત્યાં ફરી ત્રિરંગો લહેરાવ્યો. આ શિખરને પાછળથી ટાઇગર પોઇન્ટ નામ આપવામાં આવ્યું. વિક્રમ બત્રાના નેતૃત્વમાં આ એક એવી લડાઈ હતી, જેમાં તેમના યુનિટના કોઈ સૈનિકે જીવ ગુમાવ્યો ન હતો.
યે દિલ માંગે મોર…
પોઈન્ટ 5140ની જીતે ભારતીય સેનામાં એટલો ઉત્સાહ ભરી દીધો કે કારગીલમાં એક પછી એક શિખર પર તિરંગો લહેરાવા લાગ્યો. વિક્રમ બત્રાએ તેમની પ્રથમ મોટી જીત પછી બોલેલા શબ્દો માત્ર તે સમયે જ નહીં પરંતુ આજે પણ ગુંજી ઉઠે છે. અને આ શબ્દો છે- યે દિલ માંગે મોર. વિક્રમ બત્રાના આ શબ્દો સમગ્ર કારગિલ યુદ્ધનું સૂત્ર બની ગયા.
પોઈન્ટ 4875 માટે વ્યૂહરચના બનાવવામાં આવી
આ પછી, 29 જૂન, 1999 ના રોજ, કારગિલ પીક પોઇન્ટ 4875 ને ખાલી કરવાની તૈયારી કરવામાં આવી. આ માટે કેપ્ટન વિક્રમ બત્રાની ટીમને ફરીથી બોલાવવામાં આવી હતી. આ યુદ્ધ પણ ખૂબ મુશ્કેલ હતું, કારણ કે આ સ્થાન 17 હજાર ફૂટની ઉંચાઈ પર હતું અને પોઈન્ટ 4875 એક ખૂબ જ ઊંચું શિખર હતું, જ્યાં ચડવું અને યુદ્ધ લડવું અને ટોચ પર બેઠેલા દુશ્મનને મારવું ખૂબ મુશ્કેલ હતું. પરંતુ કેપ્ટન વિક્રમ બત્રા અને તેમની ટીમે આ શિખર પર પણ તિરંગો ફરકાવ્યા બાદ પરત ફરવાનો નિર્ણય લીધો હતો. કેપ્ટન વિક્રમ બત્રા શેર શાહ તરીકે ઓળખાતા હતા. શિખર પર બેઠેલા પાકિસ્તાની સૈન્યના કમાન્ડરે કહ્યું હતું કે શેરશાહ, ઉપર ન આવો, નહીં તો પાછા નહીં જશો. જેના પર કેપ્ટન બત્રાએ જવાબ આપ્યો હતો કે એક કલાકમાં ખબર પડી જશે કે કોણ અને કેવી રીતે જશે.
દેશ માટે સર્વોચ્ચ બલિદાન
ઉપરથી પાકિસ્તાની સેનાના ભીષણ ગોળીબાર છતાં કેપ્ટન વિક્રમ બત્રા દુશ્મન સુધી પહોંચી ગયા અને તેમના સાથી કેપ્ટન અનુજ નૈય્યર અને અન્ય બહાદુર સૈનિકો સાથે મળીને પાકિસ્તાનના બંકરો અને ચોકીઓનો નાશ કર્યો. આ ભયંકર યુદ્ધમાં, 7 જુલાઈ, 1999 ના રોજ, કેપ્ટન વિક્રમ બત્રાએ પણ પાંચ પાકિસ્તાની સૈનિકોને મારીને દેશ માટે સર્વોચ્ચ બલિદાન આપ્યું હતું.
મરણોત્તર પરમ વીર ચક્ર
શહીદ કેપ્ટન વિક્રમ બત્રાને 15 ઓગસ્ટ 1999ના રોજ તેમના સર્વોચ્ચ બલિદાન અને બહાદુરી માટે મરણોત્તર સર્વોચ્ચ વીરતા પુરસ્કાર, પરમવીર ચક્ર એનાયત કરવામાં આવ્યો હતો. અને તેમના શહીદ સાથી કેપ્ટન અનુજ નય્યરને મરણોત્તર મહાવીર ચક્ર, વીરતા માટેનો બીજો સર્વોચ્ચ પુરસ્કાર એનાયત કરવામાં આવ્યો હતો.
જ્યાં શહીદ થયા તે સ્થળ હવે બત્રા ટોપ હતું
કારગીલની ટોચ કે જેના પર કેપ્ટન વિક્રમ બત્રા શહીદ થયા હતા તે હવે બત્રા ટોપ તરીકે ઓળખાય છે. કેપ્ટન વિક્રમ બત્રાના અંતિમ સંસ્કાર વખતે તેમની માતાએ કહ્યું હતું કે કદાચ ભગવાને તેમના જોડિયા પુત્રો એટલા માટે આપ્યા હતા કે જો એકનું અવસાન થાય તો તે બીજાને હંમેશા યાદ રાખે.
