રાજસ્થાનમાં એક એવું પણ માતાનું મંદિર છે, જેની સામે માત્ર હિંદુ રાજા જ નહીં પરંતુ દિલ્હી સલ્તનતના મુઘલ બાદશાહે પણ માથું ટેકવ્યું હતું. આ રીતે માતાનું આ મંદિર ભાઈ-બહેનના અતૂટ બંધનનું પ્રતિક છે. તે જ સમયે, આ મંદિરને તોડવાનો પ્રયાસ કરનાર મુઘલ બાદશાહ ઔરંગઝેબને ચણા ચાવવા પડ્યા હતા, પરંતુ મુઘલ શાસક ઔરંગઝેબને તેનો સામનો કરવો પડ્યો હતો. ઔરંગઝેબ સીકરના જીન માતા મંદિરને તોડવાની યોજનાને સફળ ન કરી શક્યો અને આ સ્થાનની કીર્તિ સામે નમસ્કાર કર્યા પછી, તેણે અખંડ જ્યોત દીવા માટે દર વર્ષે દિલ્હી દરબારથી ઘી અને તેલ મોકલવાનું શરૂ કર્યું.
ઔરંગઝેબને પણ નમવું પડ્યું
સીકરથી લગભગ 35 કિમી દૂર અરવલ્લીના મેદાનોમાં આવેલું જીન માતાનું વિશાળ મંદિર છે અને અહીં જ મુઘલ શાસક ઔરંગઝેબને જીન માતાના પ્રતાપની સામે ભાગવું પડ્યું હતું. વાસ્તવમાં, અહીંના પૂજારીઓએ જણાવ્યું કે જ્યારે ઔરંગઝેબ ભારતના મંદિરોને નષ્ટ કરવાનો જુસ્સો ધરાવતો હતો ત્યારે તેણે મંદિરોને નષ્ટ કરવાનું શરૂ કર્યું હતું. મંદિર તોડવાનું કામ સીકરની જીન માતા સુધી પહોંચ્યું, મંદિર તોડવાનું શરૂ થતાં જ અહીંનામધની માખીઓએ ઔરંગઝેબ અને સેના પર હુમલો કર્યો.
કહેવાય છે કે ઔરંગઝેબ પણ ગંભીર રીતે બીમાર થઈ ગયો હતો. મધમાખીઓના હુમલામાં સેનાને પણ ઈજા થઈ હતી. જલદી જ તેણે પોતાનો જીવ બચાવવા ભાગવું પડ્યું, પછી ઔરંગઝેબ, મંદિર પર હુમલો કરવાના તેના કૃત્ય પર ખેદ વ્યક્ત કરીને, માફી માંગવા જીન મંદિર પહોંચ્યો. અહીં મુઘલ શાસક ઔરંગઝેબે જીન માતાના દરબારમાં માથું નમાવી માફી માંગી અને અખંડ દીવો માટે દર મહિને ઘી તેલ માતાને ચઢાવવાનું વચન આપ્યું.
ત્યારથી ઔરંગઝેબની તબિયત પણ સારી થવા લાગી. ત્યારથી, મુઘલ બાદશાહ પણ આ મંદિરમાં આસ્થાવાન બન્યા અને ત્યારબાદ સરકાર બની, ત્યારથી ઘી અને તેલ માટે પૈસા 20 આવતા હતા. હવે 20 રૂપિયા તેલ આવી રહ્યા છે પરંતુ તેમને દિલ્હી લેવા જવું મોંઘુ પડે છે. જોકે મંદિરના પૂજારી રજત કુમાર કહે છે કે પેઢીઓ પહેલા લાવવામાં આવતા હશે. પરંતુ તેમને યાદ નથી. પરંતુ પૈસા આવે છે, જે દેવસ્થાનના સરકારી ખાતામાં જમા થાય છે. મંદિર સમિતિ આ પૈસા લેવા જતી નથી. હાલમાં મંદિરમાં દર્શન માટે આવતા ભક્તો દ્વારા લાવવામાં આવેલ પ્રસાદ અને તેલ સાથે જીન માની શાશ્વત જ્યોત મંદિરમાં પ્રજ્વલિત છે.
મંદિરના પૂજારી રજત કુમારે જણાવ્યું કે આ મંદિર જયપુરથી લગભગ 115 કિલોમીટર દૂર સીકર જિલ્લામાં અરવલ્લી પહાડીઓ પર આવેલું છે. જીનનો જન્મ ચુરુ જિલ્લાના ઘંઘુ ગામના ચૌહાણ વંશના રાજાના ઘરે થયો હતો. તેનો એક મોટો ભાઈ હર્ષ પણ હતો. જીન અને હર્ષ, બંને ભાઈઓ અને બહેનોને અમર પ્રેમ હતો. જીનને શક્તિ અને હર્ષને ભગવાન શિવનું સ્વરૂપ માનવામાં આવે છે. આ બંને ભાઈ-બહેનો વચ્ચે એવું અતૂટ બંધન હતું, જે હર્ષના લગ્ન પછી પણ નબળું પડ્યું નહીં.
કહેવાય છે કે એકવાર જીન તેની ભાભી સાથે તળાવમાં પાણી ભરવા ગઈ હતી. આ બાબતને લઈને બંને વચ્ચે બોલાચાલી થઈ અને પછી હર્ષ કોને સૌથી વધુ માને છે તેની શરત લગાવવામાં આવી. ઉકેલ એ નીકળ્યો કે જેના માથા પરથી હર્ષ પહેલા માટલું ઉતારશે, તેને હર્ષ સૌથી પ્રિય માને છે. હર્ષે સોથી પહેલા પોતાની પત્નીના માથા ઉપરથી માટલું ઉતાર્યું, અને જીન શરત હારી ગઈ. આવી સ્થિતિમાં તે ગુસ્સામાં આવીને અરવલ્લીના કાજલ શિખર પર બેસીને તપસ્યા કરવા લાગી. હર્ષ માનવવા ગયો પણ જીન પાછી ના આવી. અને ભગવતીના સંન્યાસમાં લીન થઈ ગઈ. બહેનને સમજાવવા માટે હર્ષ પણ ભૈરોની તપસ્યામાં લીન થઈ ગયો. એવું માનવામાં આવે છે કે બંનેની તપસ્યાનું સ્થાન હવે જીનમાતા ધામ અને હર્ષનાથ ભૈરવ તરીકે ઓળખાય છે.
દર વર્ષે મેળામાં ભક્તોનો પ્રવાહ ઉમટે છે
દર વર્ષે નવરાત્રિ દરમિયાન યોજાતા મેળામાં લાખો ભક્તો ઉમટી પડે છે. આશીર્વાદ માંગે છે.
