Tech News: આજકાલ, લગભગ દરેક વ્યક્તિ મોટાભાગનો સમય તેમના સ્માર્ટફોન સાથે વિતાવે છે. લોકો તેને મનોરંજન, માહિતી અને સંદેશાવ્યવહારનું માધ્યમ માને છે, પરંતુ નિષ્ણાતોનું કહેવું છે કે આ વર્તન નશાની લત જેટલું જ ખતરનાક બની શકે છે. ચાલો આ વિશે ઊંડાણપૂર્વક ચર્ચા કરીએ.
સ્ક્રીન સમય વધારો
કેટલા કલાક સ્ક્રીન ટાઈમને વ્યસન ગણવો જોઈએ તે અંગે નિષ્ણાતો સહમત નથી. પરંતુ 2023ના એક રિસર્ચ અનુસાર, જો કોઈ વ્યક્તિ દરરોજ 4 કલાકથી વધુ સ્ક્રીન પર રહે છે, તો તે વ્યસનની શ્રેણીમાં આવી શકે છે. આવા લોકો ખાતા, પીતા અને સૂતી વખતે પણ ફોનનો ઉપયોગ કરતા રહે છે. નોટિંગહામ ટ્રેન્ટ યુનિવર્સિટીના મનોવિજ્ઞાની ડૉ. ડારિયા કાસ કહે છે કે તે આદત તરીકે શરૂ થાય છે અને સમસ્યામાં ફેરવાય છે.
રોજિંદા જીવન પર ફોનની અસર
નિષ્ણાતો માને છે કે સ્માર્ટફોનનું વ્યસન આપણી રોજિંદી પ્રવૃત્તિઓને અવરોધે છે. જ્યારે પણ તમે કોઈ કામમાં વ્યસ્ત હોવ ત્યારે ફોન તમારી એકાગ્રતા પર અસર કરે છે. આ તમારા કામ, સંબંધો અને અન્ય જવાબદારીઓ પર નકારાત્મક અસર કરી શકે છે.
મૂડ પર અસર
ઘણા લોકો સ્માર્ટફોનનો ઉપયોગ માત્ર મનોરંજન માટે જ નહીં પરંતુ તેમનો મૂડ બદલવા માટે પણ કરે છે. સુખ-દુઃખના કોઈપણ પ્રસંગે લોકો તેમના ફોનનો સહારો લેતા હોય છે. આવી સ્થિતિમાં, ફોન મગજ માટે ડોપામાઇનની જેમ કામ કરવાનું શરૂ કરે છે, જેમ કે તે ડ્રગ કરતી વખતે કરે છે.
માનસિક સ્વાસ્થ્ય પર અસર
કિંગ્સ કોલેજ લંડનના પ્રોફેસર ડો.ગ્રિફિથ કહે છે કે સ્માર્ટફોનનો વધુ પડતો ઉપયોગ માનસિક સ્વાસ્થ્ય માટે હાનિકારક હોઈ શકે છે. ખાસ કરીને જ્યારે વ્યક્તિને ડિપ્રેશન જેવી સ્થિતિનો સામનો કરવો પડે છે ત્યારે આ સ્થિતિ વધુ ગંભીર બની જાય છે. જો કોઈ વ્યક્તિને તેના ફોન પર વધુ વ્યસ્તતા મળતી નથી, તો તે ચીડિયા અને મૂડ અનુભવી શકે છે. આ માત્ર વ્યક્તિની માનસિક સ્થિતિને જ અસર કરતું નથી, પરંતુ તે તેના સામાજિક જીવન અને રોજિંદા પ્રવૃત્તિઓ પર પણ નકારાત્મક અસર કરી શકે છે.
શારીરિક સ્વાસ્થ્ય પર અસર
જો કે સ્માર્ટફોનની દવાઓની જેમ તમારા શરીર પર સીધી અસર થતી નથી, પરંતુ તેનું વ્યસન કેટલાક શારીરિક લક્ષણોનું કારણ બની શકે છે. પ્રોફેસર ગ્રિફિથ કહે છે કે તમને ઉબકા, પરસેવાવાળા હાથ અને પેટમાં ખેંચાણ જેવી સમસ્યાઓ થઈ શકે છે. આ લક્ષણો અન્ય રોગો જેવા જ હોઈ શકે છે.
આરોગ્યની ચિંતા
તાજેતરના અભ્યાસોએ દર્શાવ્યું છે કે સ્માર્ટફોનનું વ્યસન ઘણી સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓ સાથે જોડાયેલું છે, જેમ કે માથાનો દુખાવો, પીઠનો દુખાવો અને અનિદ્રા. વધારે પડતો સ્ક્રીન ટાઈમ હાઈ બ્લડ પ્રેશર, સ્થૂળતા અને ડિપ્રેશન જેવી ગંભીર પરિસ્થિતિઓને પણ પરિણમી શકે છે. ડિજિટલ યુગમાં સ્માર્ટફોન એક આવશ્યક ઉપકરણ બની ગયું છે, પરંતુ તેના વ્યસનની આડ અસરોથી સાવચેત રહેવું અત્યંત જરૂરી છે. નિયમિતપણે અમારા ફોનથી દૂર રહેવાથી, અમે અમારા માનસિક અને શારીરિક સ્વાસ્થ્યની વધુ સારી રીતે કાળજી લઈ શકીએ છીએ. તેથી, સ્માર્ટફોનનો ઉપયોગ કરતી વખતે સંતુલન જાળવવું મહત્વપૂર્ણ છે. તમારી દિનચર્યામાં ડિજિટલ ડિટોક્સનો સમાવેશ કરવો એ એક સારો ઉપાય હોઈ શકે છે, જેથી આપણે સ્વસ્થ રહી શકીએ.
આ પણ વાંચો:ગૂગલનું AI મોડલ હવે પૂરની આગાહી કરશે, ભારતમાં સફળ થયો પાયલોટ પ્રોજેક્ટ
આ પણ વાંચો:AIની અદભુત કમાલ! ડાન્સિંગ નૂડલ્સને તમે જોઈ? કથક નૃત્યને જોઈ તમે આશ્ચર્ય પામશો
આ પણ વાંચો:પાકિસ્તાનની ટીમમાં મજબૂત ખેલાડીઓનો અભાવ, નકવી ‘AI કરશે ક્રિકેટરોનું સિલેકશન’
