'જીવનનું સૌથી ભયંકર દુઃખ અમારા ઘરોનો નાશ હતો', સુપ્રીમ કોર્ટના નિર્ણય પર અરજદારોએ આ રીતે વ્યક્ત કર્યું પોતાનું દુઃખ

Prayagraj News: 2021 માં, પ્રયાગરાજમાં અધિકારીઓ દ્વારા મકાનોના તોડી પાડવાની કાર્યવાહીને સુપ્રીમ કોર્ટે “અમાનવીય અને ગેરકાયદેસર” ગણાવી હતી. ચુકાદાના એક દિવસ પછી, વિજય કુમાર સિંહ (46), જેમનું ઘર પણ નાશ પામ્યું હતું, તેમણે રાહત અનુભવી. કોર્ટે ઠરાવ્યું કે અધિકારીઓએ યોગ્ય પ્રક્રિયાનું પાલન કર્યું નથી, અને આ તેમની લાંબી લડાઈનું સમર્થન હતું. પ્રયાગરાજના બેનીગંજ વિસ્તારમાં મેડિકલ સ્ટોર ચલાવતા સિંહે કહ્યું, “કોઈ સમજી શકતું નથી કે તોડી પાડ્યા પછી અમારી સાથે શું થયું.”

હવે તેમનું ઘર ફક્ત યાદોમાં જીવંત છે

“મેં ઘર તોડી પાડવામાં આવ્યું તેના નવ મહિના પહેલા જ ખરીદ્યું હતું, અને પછી મને ફરીથી ભાડા પર રહેવાની ફરજ પડી,” સિંહે કહ્યું. તેમનું ભાડાનું ઘર તેમના ઘર જ્યાં હતું ત્યાંથી માત્ર 800 મીટર દૂર છે. હવે તે જગ્યા ફક્ત તેની યાદોમાં જીવંત છે. પોતાના જૂના જીવનની નજીક રહેવા માંગતા, તેમને તે જ વિસ્તારમાં એક નવું ઘર મળ્યું. “ડિમોલિશન પછી અમારી પાસે જવા માટે કોઈ જગ્યા નહોતી, તેથી તે સમયે અમે એક સંબંધીના ઘરે આશરો લીધો અને પછી ભાડાના ઘરમાં રહેવા ગયા.”

સિંહે તે ઘર ખરીદવામાં પોતાની બધી બચત રોકી દીધી હતી. હવે, 46 વર્ષની ઉંમરે, તે ફરી પોતાનું જીવન શરૂ કરી રહ્યો છે. “હવે મારે ફરીથી નિર્માણ કરવાનો પ્રયાસ કરવો પડશે,” તેમણે કહ્યું, વિજય કુમાર સિંહ તેમની પત્ની વંદના અને બે બાળકો સાથે રહે છે, પરંતુ તેઓ હજુ પણ તેમના જૂના ઘરની બાજુમાંથી પસાર થતા નથી. તેણે કહ્યું, “તે ખૂબ જ પીડાદાયક છે. જ્યારે પણ હું તે જગ્યા જોઉં છું, ત્યારે મને આપણે ગુમાવેલું બધું યાદ આવે છે.”

વિજય કુમાર સિંહ એ પાંચ અરજદારોમાંના એક છે જેમણે સ્થાનિક અધિકારીઓ દ્વારા તેમના મકાનો તોડી પાડવા સામે સુપ્રીમ કોર્ટમાં અરજી કરી હતી . કોર્ટે 2023 માં આદેશ આપ્યો હતો કે પ્રયાગરાજ ડેવલપમેન્ટ ઓથોરિટીએ છ અઠવાડિયાની અંદર દરેક અસરગ્રસ્ત ઘરમાલિકને 10 લાખ રૂપિયાનું વળતર ચૂકવવું પડશે. અરજદારોના વકીલે જણાવ્યું હતું કે રાજ્ય સરકારે ખોટી રીતે મકાનો તોડી પાડ્યા હતા, એવું માનીને કે જમીન અતીક અહેમદની છે, જે 2023 માં પોલીસ એન્કાઉન્ટરમાં માર્યો ગયો હતો.

“અમે હજુ પણ સમજી શકતા નથી કે અમારા ઘરો આટલી ઝડપથી કેમ તોડી પાડવામાં આવ્યા,” ફાર્મસી ડિપ્લોમા ધારક વિજય કુમાર સિંહે કહ્યું. તેમણે કહ્યું, “6 માર્ચ, 2021 ના રોજ, પીડીએ અધિકારીઓએ અમને ઘર ખાલી કરવા માટે નોટિસ આપી. અમે બીજા દિવસે કોર્ટમાં ગયા, પરંતુ આદેશ પસાર થાય તે પહેલાં, અધિકારીઓ ભારે પોલીસ દળ સાથે પહોંચ્યા અને તોડી પાડવાનું શરૂ કર્યું. અમને અમારો સામાન લેવા માટે ફક્ત બે કલાકનો સમય આપવામાં આવ્યો હતો.” તેમનું માનવું છે કે નોટિસ જાણી જોઈને વહેલા મોકલવામાં આવી હતી જેથી તેમને કોર્ટમાંથી રાહત ન મળે. ,

અન્ય અરજદાર, પ્રોફેસર અલી અહેમદ ફાતમી, એ ધ ઈન્ડિયન એક્સપ્રેસ સાથે ફોન પર વાત કરી. તેમણે કહ્યું કે આ નિર્ણયથી તેમને રાહત થઈ છે અને મકાનો તોડી પાડવાની કાર્યવાહી ખોટી હોવાનું જાણવા બદલ સુપ્રીમ કોર્ટનો આભારી છે. “કોર્ટ દ્વારા જાહેર કરાયેલ વળતરની રકમ નાની હોઈ શકે છે, પરંતુ સૌથી મહત્વપૂર્ણ વાત એ છે કે કોર્ટે અમારા દુખને ઓળખ્યું અને પુષ્ટિ આપી કે અધિકારીઓએ ગેરકાયદેસર રીતે કામ કર્યું છે,” તેમણે કહ્યું. તેમણે વધુમાં કહ્યું, “આ તોડી પાડવાની યોગ્ય રીત નહોતી – 6 માર્ચ, 2021 ની સાંજે નોટિસ જારી કરવી અને અસરગ્રસ્ત પક્ષોને કોઈ સમય આપ્યા વિના બીજા દિવસે સવારે બુલડોઝરથી ઘરો તોડી પાડવા. ઓછામાં ઓછા 15 દિવસનો સમય આપવો જોઈતો હતો. કોર્ટે આ પ્રક્રિયાને ખોટી જાહેર કરી છે. આ આપણી નૈતિક જીત છે.”

તેમણે એમ પણ કહ્યું કે તેમને ખાસ કરીને તેમની લાઇબ્રેરી ગુમાવવાનું દુઃખ છે, જે તેમણે છત પર બનાવી હતી. “મારી પાસે 1,000 થી વધુ પુસ્તકો હતા, જેમાંથી ઘણા દુર્લભ હતા. તોડી પાડવા દરમિયાન, ઘણા પુસ્તકો ગુમ થઈ ગયા અથવા નુકસાન થયું. હવે મારી પાસે ફક્ત થોડા જ પુસ્તકો બાકી છે,” તેમણે કહ્યું. નવા ઘરમાં શિફ્ટ થયા પછી, તેમણે તેમના બાકીના કેટલાક પુસ્તકો તેમના વિદ્યાર્થીઓને દાનમાં આપ્યા. પ્રોફેસર ફાતમીએ બીજા એક વ્યક્તિગત નુકસાન વિશે પણ વાત કરી. “ઘર તોડી પાડવામાં આવ્યાના થોડા સમય પછી, સપ્ટેમ્બર 2021 માં, મારી પત્ની રાણા ફાતિમા, જે ડાયાબિટીસના દર્દી હતા, તેમનું અવસાન થયું,” તેમણે કહ્યું.

“અમારું ઘર તોડી પાડવામાં આવ્યું તેના લગભગ છ વર્ષ પહેલાં, મારી મોટી પુત્રી નાયલા ફાતમી (46) એ મારા ઘર પાસે એક ઘર ખરીદ્યું અને ત્યાં રહેવા લાગી. તેનો પતિ કુવૈતમાં શિક્ષક તરીકે કામ કરે છે,” તેમણે કહ્યું. “અમે લગભગ 30 વર્ષ સુધી તે ઘરમાં રહ્યા, પણ મારી દીકરી ત્યાં ફક્ત છ વર્ષ રહી. બંને ઘર ગુમાવવાથી મારી પત્ની પર ઊંડી અસર પડી. મારા નિવૃત્તિ ભંડોળમાંથી, મેં એક ફ્લેટ ખરીદ્યો જ્યાં હું હવે મારી દીકરી સાથે રહું છું,” તેમણે કહ્યું. નાયલા પણ અરજદારોમાંની એક છે.

“હું ક્યારેય મારું ઘર જ્યાં હતું ત્યાં પાછો ફર્યો નથી – તે ખૂબ પીડાદાયક છે,” તેણે કહ્યું. તે દિવસને યાદ કરતાં તેમણે કહ્યું, “6 માર્ચ, 2021 ના રોજ, હું લગ્ન માટે જમશેદપુરમાં હતો. જ્યારે હું પહોંચ્યો, ત્યારે મારી પુત્રીએ મને ફોન કરીને કહ્યું કે અધિકારીઓએ અમારા ઘર પર નોટિસ ચોંટાડી દીધી છે. મેં તરત જ ટેક્સી ભાડે કરી અને બીજા દિવસે સવારે પ્રયાગરાજ પાછો ફર્યો, પરંતુ જોયું કે વહીવટ અને પોલીસ પહેલાથી જ અમારા ઘરને તોડી પાડી રહ્યા હતા. તે જોવું અસહ્ય હતું. તે ઘર મારી મહેનતની કમાણીથી બનાવવામાં આવ્યું હતું. પીડા ખૂબ જ હતી, તેથી હું મારી પત્ની સાથે ત્યાંથી નીકળી ગયો.”

તેમણે કહ્યું, “હું ઘરવેરો, પાણીના બિલ ચૂકવતો હતો અને બધી જરૂરિયાતો પૂર્ણ કરતો હતો. જમીનની લીઝ સમાપ્ત થઈ ગઈ હતી, તેથી મેં ફ્રીહોલ્ડ માટે અરજી કરી અને 14,000 રૂપિયાનો પહેલો હપ્તો પણ ચૂકવી દીધો. જો અધિકારીઓએ ફ્રીહોલ્ડનો દરજ્જો આપવાનો ઇનકાર કર્યો હોય, તો અમારો શું વાંક છે? લુકરગંજ અને સિવિલ લાઇન્સનો મોટાભાગનો ભાગ લીઝહોલ્ડ જમીન છે, છતાં બીજા કોઈ સામે કોઈ કાર્યવાહી કરવામાં આવી નથી. અમારું માનવું છે કે અતીક અહેમદને કારણે અમને નિશાન બનાવવામાં આવ્યા હતા.”

રમઝાન અલી, જે હજુ પણ તે પડોશમાં રહે છે જ્યાં ઘરો તોડી પાડવામાં આવ્યા હતા, તે અલી અહેમદ વિશે કહે છે: “જ્યારથી તે ગયા છે, ત્યારે એવું લાગે છે કે આપણે અમારો માર્ગદર્શક ગુમાવ્યો છે. તે ખૂબ જ જ્ઞાની અને આદરણીય વ્યક્તિ હતા. આ તોડી પાડવાથી તેમને માત્ર આર્થિક રીતે જ અસર થઈ નહીં, પરંતુ તેમના સામાજિક સંબંધો પણ તૂટી ગયા, કારણ કે અમે તેમના પરિવાર જેવા હતા. વિવિધ વિષયો પર પુસ્તકોથી ભરેલી તેમની લાઇબ્રેરી તેમના માટે ગર્વ અને આનંદનો સ્ત્રોત હતી.”