લોકસભા ચૂંટણી માટે મતદાન શરૂ, ચૂંટણી કાર્યકરો ઘરે ઘરે જઈને પોસ્ટલ બેલેટ વોટિંગ કરી રહ્યા છે

દેશમાં લોકસભા ચૂંટણી માટે પોસ્ટલ બેલેટ દ્વારા મતદાનની પ્રક્રિયા શરૂ થઈ ગઈ છે. ચૂંટણી પંચની સૂચનાથી અમુક પસંદગીની સરકારી સેવાઓના કર્મચારીઓ ઉપરાંત વિકલાંગ અને 85 વર્ષથી વધુ વયના મતદારો માટે પોસ્ટલ બેલેટ દ્વારા મતદાન કરવાની સુવિધા ઉપલબ્ધ કરાવવામાં આવી છે. દેશના વિવિધ રાજ્યોમાં, ચૂંટણી કાર્યકરો પોસ્ટલ બેલેટ દ્વારા મતદાન કરવા માટે લાયક મતદારોની ઓળખ કરી રહ્યા છે અને તેમના ઘરે પહોંચીને તેમને મત આપવા માટે લાવી રહ્યા છે.

ભારતના ચૂંટણી પંચ શક્ય તેટલા વધુ લોકો મતદાનમાં ભાગ લઈ શકે તે સુનિશ્ચિત કરવાનો શ્રેષ્ઠ પ્રયાસ કરે છે. પરંતુ વૃદ્ધ નાગરિકો અને ઘણા વિકલાંગ મતદારો બૂથ પર જઈને પોતાનો મત આપી શકે તેવી સ્થિતિમાં નથી. આ સિવાય ઘણી એવી સરકારી સેવાઓ છે, જેના કર્મચારીઓ તેમના વતનથી દૂર રહે છે અને મતદાન માટે ઘરે જઈ શકતા નથી. લશ્કરી કર્મચારીઓની જેમ. આવા લોકો માટે, ભારતના ચૂંટણી પંચે તેમના વતનથી દૂર રહેતા નાગરિકો, વરિષ્ઠ નાગરિકો અને વિકલાંગ મતદારો કે જેઓ બૂથ પર જઈ શકતા નથી તેઓ પણ મતદાન કરી શકે તે માટે પોસ્ટલ બેલેટ દ્વારા મતદાન કરવાની વ્યવસ્થા કરી છે.

અત્યાર સુધી, 80 વર્ષથી વધુ ઉંમરના નાગરિકો આ સુવિધા મેળવવા માટે પાત્ર હતા. પરંતુ ચાર રાજ્યોની લોકસભા અને વિધાનસભા ચૂંટણીના કાર્યક્રમની જાહેરાતના થોડા દિવસો પહેલા ચૂંટણી પંચે ચૂંટણી આચાર નિયમો, 1961માં ફેરફાર કર્યા હતા. આ ફેરફાર હેઠળ, પોસ્ટલ બેલેટ દ્વારા મતદાન માટે પાત્ર વરિષ્ઠ નાગરિકોની વય મર્યાદા 80 થી વધારીને 85 વર્ષ કરવામાં આવી છે. ચૂંટણી પંચ (EC)ની તાજેતરની મતદાર યાદી અનુસાર, દેશમાં 80 વર્ષથી વધુ ઉંમરના મતદારોની સંખ્યા 1.85 કરોડ છે. જ્યારે 100 વર્ષ અને તેથી વધુ વયના મતદારોની સંખ્યા 2.38 લાખ છે.

તમને જણાવી દઈએ કે ચૂંટણી આચારના નિયમોના નિયમ 27A અનુસાર વરિષ્ઠ નાગરિકો, વિકલાંગ લોકો, ચૂંટણી ફરજ પર તૈનાત કર્મચારીઓ અને સૈન્ય કર્મચારીઓ માટે પોસ્ટલ બેલેટ દ્વારા મતદાન કરવાની સુવિધા આપવામાં આવી છે. સરકારે છેલ્લી 11 વિધાનસભાની ચૂંટણીમાં વડીલોની વોટિંગ પેટર્નને ધ્યાનમાં રાખીને પોસ્ટલ લેટર્સ દ્વારા મતદાન કરવા માટે વરિષ્ઠ નાગરિકોની વય મર્યાદા 80 થી વધારીને 85 વર્ષ કરવાનો નિર્ણય લીધો હતો. આ ચૂંટણીઓમાં, 80 વર્ષથી વધુ વયના 97 થી 98 ટકા મતદારોએ પોસ્ટલ બેલેટને બદલે મતદાન મથક પર જઈને તેમના મતાધિકારનો ઉપયોગ કરવાનું પસંદ કર્યું.

પોસ્ટલ બેલેટ શું છે, તેના દ્વારા મતદાન કેવી રીતે થાય છે?

ચૂંટણી પંચ અગાઉથી નક્કી કરે છે કે પોસ્ટલ બેલેટ દ્વારા કયા લોકોને અને કેટલા લોકોને મતદાન કરવાની મંજૂરી આપવામાં આવશે. ઉદાહરણ તરીકે, ભારતમાં, 85 વર્ષથી વધુ ઉંમરના નાગરિકો, અપંગ લોકો અને લશ્કરી કર્મચારીઓને પોસ્ટલ બેલેટ દ્વારા મત આપવાનો અધિકાર છે. પોસ્ટલ બેલેટ દ્વારા મત આપવા માટે, લાયક મતદારોએ ચૂંટણી પંચની વેબસાઇટ પર પોતાનું રજીસ્ટ્રેશન કરાવવું પડશે, જેમાં તેમણે સરનામું અને અન્ય જરૂરી વિગતો પ્રદાન કરવાની રહેશે. તેના આધારે ચૂંટણી પંચ આ લોકોને કાગળ પર છપાયેલ એક ખાસ બેલેટ પેપર મોકલે છે, જેને પોસ્ટલ બેલેટ કહેવામાં આવે છે.

આ બેલેટ પેપર મેળવનાર નાગરિક તેના મનપસંદ પક્ષના ચૂંટણી ચિન્હ પર સ્ટેમ્પ લગાવીને પોતાનો મત આપે છે. બેલેટ પેપરને ચૂંટણી કાર્યકરો સીલબંધ બોક્સમાં મૂકે છે, જેને મતપેટી કહેવામાં આવે છે. આ મતપેટી સ્થાનિક જિલ્લાના સ્ટ્રોંગ રૂમમાં રાખવામાં આવે છે અને મતગણતરીનાં દિવસે ખુલે છે. મત ગણતરી દરમિયાન, પોસ્ટલ બેલેટ દ્વારા પડેલા મતોની ગણતરી સૌથી પહેલા શરૂ થાય છે. આ પછી EVM ખુલે છે અને તેમાં નોંધાયેલા મતોની ગણતરી શરૂ થાય છે. તમને જણાવી દઈએ કે દેશમાં લોકસભા ચૂંટણી માટે સાત તબક્કામાં 19 અને 25 એપ્રિલ, 7, 13, 20 અને 25 મે અને 1 જૂને મતદાન થવાનું છે. 4 જૂને પરિણામ જાહેર થશે.