ભારત પર શું થશે અસર, ટ્રમ્પે શા માટે ટેરિફ લાદવાનો નિર્ણય લીધો?

Reciprocal Tarrif : પારસ્પરિક ટેરિફ શું છે? જેની જાહેરાત અમેરિકી રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે (Donald Trump) ભારતના વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીને (Narendra Modi) મળવાના 2 કલાક પહેલા કરી હતી. બંનેની મુલાકાત વોશિંગ્ટન ડીસી શહેરના વ્હાઇટ હાઉસમાં થઈ હતી. ટેરિફ લાદવાની જાહેરાત કરતા ટ્રમ્પે કહ્યું કે અમેરિકા દેશો પર પારસ્પરિક ટેરિફ લાદશે. જે પણ દેશ અમેરિકાના સામાન પર ટેરિફ લાદશે, અમેરિકા પણ તે જ દેશના માલ પર ટેરિફ લાદશે. ભારતીય સમયાનુસાર બપોરે 12:30 વાગ્યે ટ્રમ્પે ‘ટિટ-ફોર-ટાટ ટેરિફ’ લાદવાના આદેશ પર પણ હસ્તાક્ષર કર્યા હતા, પરંતુ કયા દેશો પર ટેરિફ લાદવામાં આવશે અને કેટલી ટેરિફ લાદવામાં આવશે તેની માહિતી હજુ સુધી જાહેર કરવામાં આવી નથી.

ભારત પર ઉચ્ચ ટેરિફ લાદવાનો આરોપ છે

ઓર્ડર પર હસ્તાક્ષર કરતી વખતે ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે ભારત પર વધુ પડતી ટેરિફ લાદવાનો આરોપ મૂક્યો અને કહ્યું કે ન્યાયીપણાના હેતુથી મેં દેશો પર પારસ્પરિક ટેરિફ લાદવાનો નિર્ણય કર્યો છે. તે દરેક માટે વાજબી છે. કોઈપણ દેશ ભેદભાવની ફરિયાદ કરી શકશે નહીં. ટેરિફ યુએસ પ્રોડક્ટ ઉત્પાદકોને વિદેશી કંપનીઓ સાથે સ્પર્ધા કરવાની તક પણ ઉભી કરશે. ટ્રમ્પે કહ્યું કે અમેરિકા ભારતમાં તેની હાર્લી ડેવિડસન બાઇક વેચવા સક્ષમ ન હતું કારણ કે ત્યાંની ટેરિફ ઘણી વધારે છે, તેથી ટેરિફથી બચવા માટે કંપનીએ ત્યાં બાઇક ફેક્ટરી સ્થાપવી પડી. જો ભારત અને અન્ય દેશો પણ ટેરિફથી બચવા માંગતા હોય તો તેઓ અમેરિકામાં તેમના ઉત્પાદનો માટે ફેક્ટરીઓ અથવા પ્લાન્ટ સ્થાપી શકે છે.

પારસ્પરિક ટેરિફ શું છે?

પારસ્પરિક ટેરિફનો સીધો અર્થ થાય છે ટિટ-ફોર-ટાટ ફી, જેને બોર્ડર ટેક્સ કહેવામાં આવે છે. આ ટેક્સ અન્ય દેશોમાંથી આવતા માલ પર લાદવામાં આવે છે. આ ટેક્સ લગાવવાથી વિદેશથી આવતી ચીજવસ્તુઓ મોંઘી થઈ જાય છે, પરંતુ તેનાથી સરકારની આવકમાં વધારો થાય છે. આ કર લાદવાનો હેતુ સ્થાનિક ઉત્પાદનને પ્રોત્સાહન આપવા અને સ્થાનિક ઉદ્યોગોને સુરક્ષિત કરવાનો છે.

પારસ્પરિક ટેરિફ શા માટે લાદવામાં આવ્યો?

યુએસ પ્રમુખ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે વેપાર અસંતુલનને સુધારવા માટે ‘ટિટ-ફોર-ટાટ ટેરિફ’ લાદવાની જાહેરાત કરી છે. ટ્રમ્પ તેમના બીજા કાર્યકાળની શરૂઆતથી જ ટેરિફ વિશે અવાજ ઉઠાવી રહ્યા છે. ચૂંટણી પ્રચાર દરમિયાન તેઓ રેલીઓમાં ટેરિફ લાદવાની વાત કરતા રહ્યા છે. ટેરિફની ઘોષણા એ ટ્રમ્પના આંખ-માટે-આંખના અભિગમનું પ્રતીક છે. ટેરિફ લાદવામાં ટ્રમ્પનો પ્રથમ ઉદ્દેશ્ય અમેરિકાની વેપાર ખાધ (આયાતી અને નિકાસ કરેલ માલસામાનની કિંમત વચ્ચેનો તફાવત) ઘટાડવાનો છે. ઉદ્દેશ્ય વેપાર સંબંધોને સંતુલિત કરવાનો, વધારાની આવક મેળવવા અને સ્થાનિક ઉત્પાદનને પ્રોત્સાહન આપવાનો છે. વિદેશી ચીજવસ્તુઓને નિરુત્સાહિત કરવી અને સ્વદેશી માલસામાનને પ્રોત્સાહન આપવું.

ભારત પર શું થશે અસર?

જો અમેરિકા ભારત પર પારસ્પરિક ટેરિફ લાદશે તો નુકસાન થશે. 17 ટકા વિદેશી વેપાર ભારત અને અમેરિકા વચ્ચે થાય છે. અમેરિકા ભારત પાસેથી ફળો અને શાકભાજી ખરીદે છે. ટેરિફ લાદવાને કારણે અમેરિકન માર્કેટમાં ભારતીય ઉત્પાદનો મોંઘા થશે અને માંગ ઘટવાથી બિઝનેસને અસર થશે. યુ.એસ. સાથે અનુકૂળ વેપાર સંબંધો જાળવવા માટે ભારતે તેના ટેરિફ માળખાનું પુનઃમૂલ્યાંકન કરવું પડી શકે છે, કારણ કે ભારત અત્યાર સુધી સૌથી વધુ ટેરિફ લાદતા દેશોની યાદીમાં છે. ભારતે વર્ષ 2024માં સરેરાશ 11.66 ટકા ટેરિફ લાદ્યો છે. ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ ફરીથી રાષ્ટ્રપતિ બન્યા પછી, ભારત સરકારે ટેરિફ દરોમાં ફેરફાર કર્યો અને વર્ષ 2025 માં, ભારત સરેરાશ 10.65 ટકા ટેરિફ લાદી રહ્યું છે.