mission moon/ ચંદ્ર દિવસ પહોંચવાના ચાર દિવસ સામે ભારતે 40થી વધુ દિવસ કેમ લીધા

લોકોના મનમાં એક સવાલ એ પણ છે કે જ્યારે ચીન, અમેરિકા અને રશિયાએ માત્ર 4 દિવસમાં મિશન મૂન પૂર્ણ કરી લીધું છે તો ભારત 41 દિવસ કેમ લઈ રહ્યું છે. ચંદ્રયાન ચંદ્ર પર સીધું ઉતરાણ કરવાને બદલે પૃથ્વી અને ચંદ્રની ભ્રમણકક્ષામાં આગળ વધી રહ્યું છે, જ્યારે અન્ય દેશોએ મિશન મૂન માટે આ પદ્ધતિનો ઉપયોગ કર્યો નથી. નિષ્ણાતોનું કહેવું છે કે ભારતે ચતુરાઈથી મિશન મૂનનું આયોજન કર્યું છે જેથી ઈંધણ ઓછું ખર્ચાય અને ખર્ચ પણ ઓછો થાય.

Top Stories
16 ચંદ્ર દિવસ પહોંચવાના ચાર દિવસ સામે ભારતે 40થી વધુ દિવસ કેમ લીધા

41 દિવસની સફર પૂર્ણ કર્યા બાદ ચંદ્રયાન-3 બુધવારે (23 ઓગસ્ટ) ચંદ્ર પર પહોંચશે. લોકો Mission Moon આ ક્ષણને જોવા માટે એટલા ઉત્સુક છે કે તેઓ ચંદ્રયાન-3 વિશે બધું જાણવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યા છે. લોકોના મનમાં એક સવાલ એ પણ છે કે જ્યારે ચીન, અમેરિકા અને રશિયાએ માત્ર 4 દિવસમાં મિશન મૂન પૂર્ણ કરી લીધું છે તો ભારત 41 દિવસ કેમ લઈ રહ્યું છે. ચંદ્રયાન ચંદ્ર પર સીધું ઉતરાણ કરવાને બદલે પૃથ્વી અને ચંદ્રની ભ્રમણકક્ષામાં આગળ વધી રહ્યું છે, જ્યારે અન્ય દેશોએ મિશન મૂન માટે આ પદ્ધતિનો ઉપયોગ કર્યો નથી. નિષ્ણાતોનું કહેવું છે કે ભારતે ચતુરાઈથી મિશન મૂનનું આયોજન કર્યું છે જેથી ઈંધણ ઓછું ખર્ચાય અને ખર્ચ પણ ઓછો થાય.

સાયન્સ એક્સપર્ટ રાઘવેન્દ્ર સિંહે કહ્યું કે ચીન, અમેરિકા અને રશિયાની Mission Moon  ટેક્નોલોજી ભારતી કરતા થોડી એડવાન્સ છે અને તેમનું રોકેટ વધુ પાવરફુલ છે. નિષ્ણાતે કહ્યું, ‘પાવરફુલ એટલે તેમાં વધુ પ્રોપલેન્ડ અને પ્રોપલેન્ડ એટલે ઓક્સિજન અને ઈંધણનું મિશ્રણ. તેઓ જેટલું વધુ બળતણ ધરાવે છે, તેટલી વધુ શક્તિ તેઓ બનાવે છે. વધુ શક્તિનું નિર્માણ કરીને, પૃથ્વીનું ગુરુત્વાકર્ષણ અને વાતાવરણીય ઘર્ષણ (વાતાવરણ ઘર્ષણ) ઘટાડીને, રોકેટને સીધું લો અને તે જ રીતે ચંદ્ર પર પહોંચો.

ચંદ્રયાન-3 અન્ય દેશોના મિશન કરતાં કેટલાંક કરોડ રૂપિયા સસ્તું છે
એક્સપર્ટ રાઘવેન્દ્રએ કહ્યું, ‘અમારું રોકેટ ઓછું પાવરફુલ છે, તેથી જેમ તેઓ Mission Moon દેશી ભાષામાં કહે છે, અમે જુગાડ ટેક્નોલોજીનો ઉપયોગ કરીએ છીએ. આપણી પૃથ્વી તેની ધરીની આસપાસ ફરે છે તેથી આપણે જાણીએ છીએ કે તે 1650 કિમી પ્રતિ કલાકની ઝડપે ફરે છે અને આપણે પણ તેની સાથે પરિભ્રમણ કરી રહ્યા છીએ. તેથી આ ગતિનો લાભ લઈને ધીમે ધીમે તમારી ઊંચાઈ વધારવી જેથી ઈંધણ ઓછો ખર્ચાય. અન્ય દેશો તેમના મિશનને 4-5 દિવસમાં પૂર્ણ કરવા માટે 400 થી 500 કરોડ રૂપિયા ખર્ચે છે, જ્યારે ભારતમાં મિશનનો ખર્ચ 150 કરોડ રૂપિયા છે.

અમેરિકા, ચીન અને રશિયા દ્વારા કઈ તકનીકનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો હતો?
ચંદ્ર સુધી પહોંચવાના બે રસ્તા છે. ચાન, અમેરિકા અને રશિયા Mission Moon દ્વારા ઉપયોગમાં લેવામાં આવતી પદ્ધતિમાં, રોકેટને પૃથ્વીથી સીધા ચંદ્ર તરફ છોડવામાં આવે છે. બીજી રીત એ છે કે સ્પેસક્રાફ્ટને રોકેટ દ્વારા પૃથ્વીની ભ્રમણકક્ષામાં પહોંચાડવામાં આવે છે અને પછી અવકાશયાન ફરવાનું શરૂ કરે છે. આ માટે, અવકાશયાન ઇંધણને બદલે પૃથ્વીની પરિભ્રમણ ગતિ અને ગુરુત્વાકર્ષણ બળનો ઉપયોગ કરે છે. પૃથ્વી તેની ધરી પર 1650 કિમી પ્રતિ કલાકની ઝડપે ફરે છે, જે અવકાશયાનને પકડવામાં મદદ કરે છે. બાદમાં વૈજ્ઞાનિકો તેની ભ્રમણકક્ષાનો અવકાશ બદલી નાખે છે. આ પ્રક્રિયાને બર્ન કહેવામાં આવે છે. આ રીતે, અવકાશયાનની ભ્રમણકક્ષાની આસપાસ પરિભ્રમણની ત્રિજ્યા વધે છે અને પૃથ્વીના ગુરુત્વાકર્ષણ બળની અસર પણ અવકાશયાન પર ઓછી થવા લાગે છે. બર્નની મદદથી, અવકાશયાનને સીધા ચંદ્રના માર્ગ પર મૂકવામાં આવે છે અને કોઈપણ પ્રયાસ વિના અવકાશયાન ચંદ્ર પર પહોંચી જાય છે.

 

આ પણ વાંચોઃ ચંદ્રયાન-3/ મિશન મૂનની સફળતા માટે ફૂલપ્રૂફ પ્લાન શું છે? ISROના વડાએ જણાવ્યું કે ચંદ્રયાન-3નું ચંદ્ર પર સફળ લેન્ડિંગ કેવી રીતે થશે?

આ પણ વાંચોઃ Chandrayaan 3/ ચંદ્રયાન-3 માત્ર 14 દિવસ જ કેમ કરશે કામ,જાણો ISROની આ છે મોટી યોજના!

આ પણ વાંચોઃ મંતવ્ય વિશેષ/ એક ક્લિકમાં વાંચો ચંદ્રયાનન-3 ની સંપૂર્ણ વિગત

આ પણ વાંચોઃ ISRO-Mission-Chandrayan-3/ ભારત ચંદ્ર પર ઈતિહાસ રચવાની ખૂબ નજીક છે, ચંદ્રયાન-3 મિશનની શરૂઆતથી હાલની સ્થિતિ સુધી જાણો

આ પણ વાંચોઃ Landing On Moon/ ચંદ્રની ધરતી પર અમેરિકન અવકાશયાત્રીએ કર્યો પેશાબ? જાણો શું છે એપોલો મિશનના આ મહારહસ્યનું સત્ય