નવી દિલ્હીઃ ભારત ચંદ્ર પર ઈતિહાસ રચવાની ખૂબ નજીક છે. ચંદ્રયાન-3 હવે Chandrayan-3 આગામી થોડા કલાકોમાં ચંદ્ર પર ઉતરવા માટે તૈયાર છે. ઇસરો 23 ઓગસ્ટે સાંજે લગભગ 6.40 વાગ્યે લેન્ડર મોડ્યુલનું Lander Module સોફ્ટ લેન્ડિંગ Soft landing કરવાનો પ્રયાસ કરશે, જો લેન્ડિંગ સફળ રહેશે તો રોવર આગામી કેટલાક દિવસો સુધી ચંદ્ર પર રહી શકે છે અને ઘણા રહસ્યો ખોલી શકે છે, જે ભારત માટે એક મોટી ઉપલબ્ધિ છે. હશે લેન્ડિંગ પહેલાં, ચાલો જાણીએ કે ભારતના આ મિશનને લઈને અત્યાર સુધી શું થયું છે.
ક્યારે, કેવી રીતે અને ક્યાંથી શરૂ થયું
ભારતનું બીજું ચંદ્ર મિશન ચંદ્રયાન-2 વર્ષ 2019માં સોફ્ટ લેન્ડ કરી શક્યું ન હતું, ત્યારબાદ નેશનલ સ્પેસ એજન્સી (ઇસરો) એ ત્રીજા મિશનની તૈયારીઓ શરૂ કરી દીધી હતી. છેલ્લી વખતે ચંદ્રયાન-2માં રહેલી ખામીઓને નજીકથી જોવામાં આવી હતી અને ચંદ્રયાન-3માં એવા ફેરફારો કરવામાં આવ્યા હતા કે સોફ્ટ લેન્ડિંગ સરળતાથી થઈ શકે. પહેલા જ કહેવામાં આવ્યું છે કે આગામી ચંદ્ર મિશન 2023માં લોન્ચ કરવામાં આવી શકે છે. આ મિશનનું કુલ બજેટ લગભગ 615 કરોડ રૂપિયા છે.
6 જુલાઈ, 2023 ના રોજ, ISRO દ્વારા એવી માહિતી આપવામાં આવી હતી કે ચંદ્રયાન-3 આંધ્ર પ્રદેશના શ્રીહરિકોટાથી 14 જુલાઈ, 2023 ના રોજ બપોરે 2:35 વાગ્યે લોન્ચ કરવામાં આવશે. 11 જુલાઈ સુધીમાં ઈસરોના વૈજ્ઞાનિકોએ સંપૂર્ણ તૈયારી કરી લીધી અને હવે રિહર્સલનો વારો હતો. આ દિવસે ઈસરોએ ચંદ્રયાન-3નું ‘લોન્ચ રિહર્સલ’ પૂર્ણ કર્યું હતું.
ચંદ્રયાન-3નું સફળ પ્રક્ષેપણ
હવે ફરી એકવાર ચંદ્રયાનના પ્રક્ષેપણનો વારો હતો, સમગ્ર દેશ અને દુનિયાની નજર આ પ્રક્ષેપણ પર ટકેલી હતી. 14 જુલાઈના રોજ બપોરે બે વાગ્યે, બધાએ તેમની નજર ટેલિવિઝન પર સ્થિર કરી, ત્યારબાદ કાઉન્ટડાઉન શરૂ થયું. ચંદ્રયાન-3 શ્રીહરિકોટાથી બરાબર 2:35 વાગ્યે લોન્ચ કરવામાં આવ્યું હતું અને આકાશને ફાડીને ચંદ્ર તરફ ગયું હતું.
ચંદ્રની ભ્રમણકક્ષામાં પ્રવેશ
લોન્ચ કર્યા પછી, ચંદ્રયાન-3 5 ઓગસ્ટે ચંદ્રની ભ્રમણકક્ષામાં પ્રવેશ્યું. પ્રોપલ્શન મોડ્યુલ Propulsion Module અને લેન્ડર મોડ્યુલને અલગ કરવાની કવાયત પહેલા, તેને 6, 9, 14 અને 16 ઓગસ્ટના રોજ ચંદ્રની ભ્રમણકક્ષામાં નીચે લાવવાનો પ્રયાસ કરવામાં આવ્યો હતો, જેથી તે ચંદ્રની સપાટીની નજીક આવી શકે. આ પછી, 17 ઓગસ્ટે, લેન્ડર મોડ્યુલને અલગ કરવામાં આવ્યું હતું.
ઉતરાણ ક્યારે અને કેવી રીતે થશે
લેન્ડરને ચંદ્ર પર ઉતારતા પહેલા, ISRO ડિબૂસ્ટિંગની Deboosting પ્રક્રિયામાંથી પસાર થયું હતું, જેમાં લેન્ડર મોડ્યુલની ગતિ ઓછી થઈ હતી, ત્યારબાદ 23 ઓગસ્ટે સાંજે લગભગ 6:00 વાગ્યે સોફ્ટ લેન્ડિંગ કરવાનો પ્રયાસ કરવામાં આવશે. આ મોટી અને ઐતિહાસિક ક્ષણનું જીવંત પ્રસારણ થશે. ચંદ્ર પર લેન્ડર મોડ્યુલના સોફ્ટ લેન્ડિંગ પછી રોવર પ્રજ્ઞાનને લેન્ડર વિક્રમમાંથી બહાર કાઢવામાં આવશે. રોવર ચંદ્રની સપાટી પર આગળ વધશે અને આગળનું કામ શરૂ થશે.
ચંદ્ર પર ઉતર્યા પછી રોવર શું કરશે?
લેન્ડર મોડ્યુલ છોડ્યા પછી, રોવર ચંદ્રની સપાટી પર આગળ વધવાનું શરૂ કરશે, ચંદ્રની સપાટી પર પહોંચ્યા પછી, આ રોવર ત્યાં એક ચંદ્ર દિવસ પસાર કરશે. ચંદ્ર દિવસ 14 દિવસનો હોય છે. રોવર ઇસરો માટે ચંદ્ર પર ઘણા પ્રકારના વૈજ્ઞાનિક પરીક્ષણો કરશે, જેના કારણે ચંદ્ર પર હાજર ઘણા ઊંડા રહસ્યો પણ બહાર આવી શકે છે.
શા માટે ચંદ્રયાનને ચંદ્રના દક્ષિણ ધ્રુવ પર મોકલવામાં આવ્યું હતું
ચંદ્રયાન-3 ચંદ્રના દક્ષિણ ધ્રુવ પર લેન્ડ થવાનું છે. ચંદ્રનો આ ભાગ એ સ્થાન છે, જેના વિશે અત્યાર સુધી વધુ માહિતી ઉપલબ્ધ નથી. તેથી જ ભારતનું ચંદ્રયાન-3 અહીં ઉતરાણ કરી રહ્યું છે. સફળ ઉતરાણ પછી, રોવર Rover ચંદ્ર પર પરીક્ષણ કરશે, તેમાંથી ઘણી મહત્વપૂર્ણ માહિતી મેળવી શકાય છે, જે આજ સુધી કોઈને ખબર નથી. મિશનનો હેતુ આ સ્થાન પર હાજર ખનિજો અને અન્ય તત્વોની ઓળખ કરવાનો પણ છે.
આ પણ વાંચોઃ Kush Patel-Suicide/ ડુંગરા દૂરથી રળિયામણાઃ લંડનમાં અમદાવાદના કુશ પટેલની આત્મહત્યા
આ પણ વાંચોઃ BRICS/ બ્રિક્સ સમિટમાં શી જિનપિંગને મળશે પીએમ મોદી? વિદેશ મંત્રાલયે આપ્યો આ જવાબ
આ પણ વાંચોઃ Ladakh Visit/ રાહુલ ગાંધીએ લેહ માર્કેટમાં શાકભાજીની દુકાન પરથી ખરીદી કરી,જુઓ વીડિયો
આ પણ વાંચોઃ Chess World Cup 2023/ પ્રજ્ઞાનંદે ચેસની રોમાંચક સેમિફાઇનલમાં અનુભવી કારુઆનાને હરાવ્યો, ફાઇનલમાં કાર્લસન સામે મુકાબલો
આ પણ વાંચોઃ Kashmir/ સેનાએ બાલાકોટમાં ઘૂસણખોરીનો પ્રયાસ નિષ્ફળ બનાવ્યો, એન્કાઉન્ટરમાં 2 આતંકવાદીઓ ઠાર
