સમગ્ર વિશ્વમાં કોલસાની અછત ભારે પ્રમાણમાં અનુભવાઈ રહી છે. તેની અસર ભારતમાં પણ જોવા મળી રહી છે. દેશના ઘણા પાવર પ્લાન્ટ્સમાં કોલસાનો જથ્થો થોડા દિવસો ચાલે એટલો જ બાકી છે. આવી સ્થિતિમાં, શક્યતા વ્યક્ત કરવામાં આવી રહી છે કે ટૂંક સમયમાં દેશને મોટા પાયે વીજ સંકટનો સામનો કરવો પડી શકે છે. વીજ ઉત્પાદનના અભાવે આગામી સમયમાં આપણે ઘણી સમસ્યાઓનો સામનો કરવો પડશે. તેની દેશના અર્થતંત્ર પર પણ નકારાત્મક અસર પડશે. વીજળીના અભાવે ઘણા ઉદ્યોગો અટકી શકે છે. જેની સીધી અસર દેશના કરોડો લોકો અને તેમની આવક પર થશે. કોલસાની કટોકટીની આ જટિલ સ્થિતિમાં, તમારી અંદર પ્રશ્ન ઉભો થયો હશે કે કોલસામાંથી વીજળી કેવી રીતે બને છે? આજે અમે તમને આ લેખ દ્વારા જણાવવા જઈ રહ્યા છીએ કે કોલસાની મદદથી વીજળી કેવી રીતે ઉત્પન્ન થાય છે?
સૌ પ્રથમ, ગુડ્સ ટ્રેન અથવા અન્ય કોઇ માધ્યમોની મદદથી ખાણોમાંથી પાવર પ્લાન્ટમાં કોલસો મંગાવવામાં આવે છે. ખાન માંથી કોલસો મંગાવ્યા બાદ તેને બારીક પાવડર બનાવવામાં આવે છે. જેથી તેનો ઉપયોગ આગળના કામ માટે થઈ શકે.
આ પાવડર કોલસાનો ઉપયોગ બોઈલરની અંદર પાણી ગરમ કરવા માટે થાય છે. જ્યારે પાણી પૂરતું ગરમ થાય છે, ત્યારે તે ઉચ્ચ દબાણ વરાળમાં ફેરવાય છે. આ હાઇ પ્રેશર વરાળનો ઉપયોગ ટર્બાઇનને સ્પિન કરવા માટે થાય છે.
હાઇ પ્રેશર વરાળથી ટર્બાઇન ખૂબ ઝડપથી ફરે છે. આ ટર્બાઇન-જનરેટર સાથે જોડાયેલા છે. જ્યારે ટર્બાઇન સ્પિન કરે છે, જનરેટરની અંદર ચુંબકીય ક્ષેત્ર પેદા થાય છે. આ ચુંબકીય ક્ષેત્રની મદદથી વીજળી ઉત્પન્ન થાય છે અને ગ્રિડની મદદથી તેને સમગ્ર દેશમાં પરિવહન કરવામાં આવે છે.
ભારત વિશ્વનો બીજો સૌથી મોટો કોલસો ઉત્પાદક દેશ છે. તેમ છતાં, દેશ મોટા પ્રમાણમાં કોલસાની અછતનો સામનો કરી રહ્યો છે. આનું એક મોટું કારણ એવું કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે ગયા વર્ષે કોરોના મહામારીને કારણે વિશ્વભરમાં કોલસાનું ઉત્પાદન ઘણું ઓછું થઈ ગયું હતું, જેની અસર હવે જોવા મળી રહી છે. બીજી બાજુ, દેશમાં ચોમાસાની ઋતુ માં ઘણો વરસાદ પડ્યો હતો. આવી સ્થિતિમાં, ઘણી ખાણો બંધ થવાને કારણે, કોલસાનું પૂરતા પ્રમાણમાં ઉત્પાદન થઈ શક્યું નથી.
ધારાસભ્ય વિરુદ્ધ સાંસદ / ભાજપના સાંસદે પોતાના જ ધારાસભ્ય વિરુદ્ધ કાઢ્યો બળાપો
ફેસબુકની મોટી બેદરકારી / ઇન્ટરસેપ્ટરએ ફેસબુકની ‘સિક્રેટ બ્લેકલિસ્ટ’ જાહેર કરી, જેમાં ભારતના 10 ખતરનાક સંગઠન પણ શામેલ
launch / KTMની નવી બાઇક આ શાનદાર સુવિધાઓ અને મજબૂત એન્જિન સાથે લોન્ચ કરવામાં આવી
Technology / શું ભૂલથી ફોનબુક ડીલીટ થઈ ગઈ છે તો ગભરાશો નહીં! આ યુક્તિથી પાછી મેળવો
