ગાઝીપુર લેન્ડફિલની સતત કથડતી હાલત, NGTના રિપોર્ટમાં ઘણા ચોંકાવનારા ખુલાસાઓ

New Delhi News: દિલ્હી(Delhi)ના ગાઝીપુર લેન્ડફિલ (Landfill)ની હાલત સતત બગડી રહી છે. NGTના રિપોર્ટમાં ઘણા ચોંકાવનારા ખુલાસા થયા છે. રિપોર્ટ મુજબ, ગાઝીપુર લેન્ડફિલની આસપાસ કોઈ દિવાલ નથી અને તેની ઉપરની સપાટી પર તિરાડો પડી રહી છે. તે જ સમયે, અહીંથી નીકળતું પાણી યમુનામાં જોડાઈ રહ્યું છે. 70 એકરમાં ફેલાયેલા, ગાઝીપુર લેન્ડફિલનું સંચાલન MCD દ્વારા કરવામાં આવે છે અને તે જ જગ્યાએ પૂર્વ દિલ્હીનો કચરો નાખવામાં આવે છે. આ સ્થળ મરઘાં બજાર, માછલી બજાર, ડેરી અને શાકભાજી બજાર, કતલખાના અને વેસ્ટ ટુ એનર્જી (WTE) પ્લાન્ટથી ઘેરાયેલું છે.

ઉનાળા દરમિયાન ગાઝીપુર (Gazipur) લેન્ડફિલમાં આગ લાગવાની ઘણી ઘટનાઓ બનતી રહે છે. ગયા વર્ષે પણ આવી ઘણી ઘટનાઓ બની હતી. આ પછી, NGT એ આ મામલાનું સ્વતઃ સંજ્ઞાન લીધું. અહેવાલો અનુસાર, લેન્ડફિલની ઊંચાઈ હવે 40 મીટરથી વધીને 60 મીટરથી વધુ થઈ ગઈ છે. સરકારી રેકોર્ડ મુજબ, 2017 માં લેન્ડફિલની ઊંચાઈ 50 મીટર હતી. MCD અધિકારીઓના જણાવ્યા અનુસાર, આ સ્થળે કચરો નાખવાની ક્ષમતા 100 લાખ મેટ્રિક ટન છે, પરંતુ અહીં પહેલાથી જ વધુ કચરો નાખવામાં આવ્યો છે.

26 માર્ચે હાથ ધરાયેલા એક સર્વેમાં જાણવા મળ્યું હતું કે લીચેટ ટાંકીમાંથી દૂષિત પાણી (Polluted water) ગટરમાં છોડવામાં આવી રહ્યું હતું, જે પાછળથી યમુના નદીમાં ભળી જાય છે. (જ્યારે વરસાદી પાણી ડમ્પસાઇટ પર કચરામાંથી પસાર થાય છે ત્યારે લીચેટ બને છે. જ્યારે લીચેટ જમા થયેલા કચરા સાથે સંપર્કમાં આવે છે, ત્યારે હાનિકારક રસાયણો છોડવામાં આવે છે, જે આસપાસના વિસ્તારોમાં પ્રદૂષણનું જોખમ ઊભું કરે છે.) અહેવાલમાં જણાવાયું છે કે લેન્ડફિલની આસપાસ મહત્વપૂર્ણ ઇમારતો છે, જેમાં સરકાર દ્વારા નિયંત્રિત બજારોનો પણ સમાવેશ થાય છે. કચરો ફેંકવાનો આ સ્થળ ગીચ વસ્તીવાળા વિસ્તારમાં આવેલું છે, જેની પાછળ હિંડોન નદી વહે છે. આનાથી લીચેટ ફેલાવાનું જોખમ વધે છે.

ગાઝીપુર લેન્ડફિલ ગેટ પાસે બે ટ્રોમેલ કાર્યરત જોવા મળ્યા, તેમ છતાં દાવો કરવામાં આવ્યો હતો કે આ વિસ્તાર સંપૂર્ણપણે સાફ થઈ ગયો છે. આ સિવાય, હિંડોન કેનાલ અને એમસીડી કતલખાના પાસે કોઈ સીમા નથી. આવી સ્થિતિમાં, કચરો બહારની તરફ ધકેલી શકાય છે. આના કારણે, સામાન્ય લોકો અને ત્યાંથી પસાર થતા વાહનો તેની ચપેટમાં આવી શકે છે. અસામાજિક તત્વો પણ અહીંથી પ્રવેશી શકે છે અને આગ લગાવી શકે છે. 1 સપ્ટેમ્બર, 2017 ના રોજ, લેન્ડફિલમાંથી કચરો 110 મીટર સુધી રસ્તા અને હિંડોન કેનાલમાં વહેવા લાગ્યો, જેના કારણે બે લોકો માર્યા ગયા.

રિપોર્ટમાં એમ પણ કહેવામાં આવ્યું છે કે લેન્ડફિલમાં બે છિદ્રો છે જેના દ્વારા મિથેન ગેસ સીધો હવામાં પ્રવેશ કરી રહ્યો છે અને શહેરના પ્રદૂષણમાં વધારો કરી રહ્યો છે. WTE પ્લાન્ટ તેની 1,300 TPD ની સંપૂર્ણ ક્ષમતા પર ચાલી રહ્યો ન હતો. તે લગભગ 800-850ટીપીડી પર કાર્યરત હતું. રિપોર્ટમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે લેન્ડફિલની આસપાસની દિવાલ બે મહિનાની અંદર મજબૂત બનાવવી જોઈએ. આ ઉપરાંત, કચરાના અનધિકૃત ડમ્પિંગને રોકવા માટે સુરક્ષા ચોકીઓ સ્થાપિત કરવી જોઈએ.

આપ સરકારે દિલ્હીમાંથી કચરાના ત્રણ પહાડ દૂર કરવાનું વચન આપ્યું હતું. જોકે, આવું બન્યું નહીં. હવે, ફેબ્રુઆરીમાં ભાજપ સત્તામાં આવ્યા પછી, મુખ્યમંત્રી રેખા ગુપ્તાએ ગયા મહિને કહ્યું હતું કે એક વર્ષમાં ત્રણેય લેન્ડફિલ સાઇટ્સની ઊંચાઈ ઘટાડવામાં આવશે.