ઈસ્લામાબાદઃ પાકિસ્તાન દિવસેને દિવસે મુશ્કેલીઓ તરફ આગળ વધી રહ્યું છે. IMF Officer-Nathan Porter જિયોપોલિટિક્સના એક રિપોર્ટ અનુસાર, ભારતના ભાગલા પછી પાકિસ્તાનમાં મોટું આર્થિક સંકટ શરૂ થઈ ગયું છે. રિપોર્ટ અનુસાર છેલ્લા ત્રણ વર્ષથી આર્થિક સંકટ ચાલી રહ્યું છે અને હવે સ્થિતિ વધુ ખરાબ થઈ રહી છે. ઈન્ટરનેશનલ મોનેટરી ફંડ (IMF) ના બેલઆઉટ પેકેજની રાહ જોતા શ્વાસ સાથે જોવાઈ રહી છે. પરંતુ જ્યારે પણ IMF એક યા બીજી વાત રજૂ કરે છે ત્યારે વડાપ્રધાન શહેબાઝ શરીફ મુશ્કેલીમાં મુકાઈ જાય છે. ઇસ્લામાબાદ સ્થિત IMFના મિશન હેડ નાથન પોર્ટરને જવાબદારી IMF Officer-Nathan Porter સોંપવામાં આવી છે કે પાકિસ્તાનને આ સ્થિતિમાંથી કેવી રીતે બહાર કાઢી શકાય. આખરે, IMFના નાથન પોર્ટર કોણ છે જેના પર બધાની આશાઓ ટકેલી છે.
નાથનને પાકિસ્તાન પર ભરોસો નથી!
પાકિસ્તાનની સરકાર અને નાણામંત્રીએ પોર્ટર સાથે અનેક રાઉન્ડની બેઠકો કરી છે પરંતુ કોઈ પરિણામ આવ્યું નથી. નાથન પોર્ટરને ફેબ્રુઆરી 2022માં IMF દ્વારા પાકિસ્તાનની જવાબદારી સોંપવામાં આવી હતી. IMF Officer-Nathan Porter તેમને એવા સમયે મિશન ચીફ તરીકે દેશમાં મોકલવામાં આવ્યા હતા જ્યારે આર્થિક સંકટની સાથે રાજકીય અસ્થિરતા પણ વધી રહી હતી. નાથન અગાઉ આર્મેનિયામાં પોસ્ટેડ હતા. પાકિસ્તાન સરકારે છેલ્લા એક વર્ષમાં નાથન સાથે લગભગ એક ડઝન બેઠકો કરી છે અને દરેક વખતે તે નિષ્ફળ રહી હતી.
તાજેતરના કિસ્સામાં, નાથન અને તેની ટીમે હજુ સુધી પાકિસ્તાન સરકારને આર્થિક અને નાણાકીય નીતિઓ (MEFP) માટે મેમોરેન્ડમ સોંપ્યું નથી. આ તે દસ્તાવેજ છે જેના પછી પાકિસ્તાનને બેલઆઉટ પેકેજ મળી શકે છે. IMF Officer-Nathan Porter નાથનને વિશ્વાસ નથી કે વડા પ્રધાન શેહબાઝ શરીફની સરકાર દ્વારા કરવામાં આવેલા વચનો પૂરા થશે. આ સિવાય નાથનને એ પણ વિશ્વાસ નથી કે ચીન અને સાઉદી અરેબિયા જેવા લોકો પાકિસ્તાનને લોન આપશે.
આર્મેનિયા માટે હા પાકિસ્તાન માટે ના
ફેબ્રુઆરીમાં પાકિસ્તાન પહોંચ્યા પછી, નાથન ફેબ્રુઆરીથી ડિસેમ્બર સુધી સરકારના પ્રતિનિધિઓને ઘણી વખત મળ્યા હતા. વર્ષ 2019માં પાકિસ્તાને IMFને બેલઆઉટ પેકેજ માટે વિનંતી કરી હતી. ત્યારથી તેની IMF Officer-Nathan Porter આઠ વખત સમીક્ષા કરવામાં આવી છે. જ્યારે નાથન દેશમાં પહોંચ્યા ત્યારે તેમણે ફેબ્રુઆરી, મે, ઓગસ્ટ, સપ્ટેમ્બર, ઓક્ટોબર, નવેમ્બર અને ડિસેમ્બરમાં ઘણી બેઠકો કરી, પરંતુ દરેક વખતે મુદ્દો ક્યાંકને ક્યાંક અટવાઈ ગયો. મે 2022માં પ્રથમ વખત તેમણે કતારના દોહામાં સરકાર સાથે મોટી બેઠક યોજી હતી.
તે પણ રસપ્રદ છે કે જે સમયે નાથનને પાકિસ્તાનના IMF વડા તરીકે નિયુક્ત કરવામાં આવ્યા હતા, તે સમયે તેમણે આર્મેનિયા માટે બેલઆઉટ પેકેજને મંજૂરી આપી હતી. જ્યારે 31 જાન્યુઆરીએ સરકાર સાથે બેઠક થઈ હતી, ત્યારે નાથને વિશ્વાસ વ્યક્ત કર્યો હતો કે પાકિસ્તાન જરૂરિયાતોને પૂર્ણ કરશે જે તેને લોન મેળવવામાં મદદ કરશે.
નાથનની મુશ્કેલ શરતો
સંરક્ષણ બજેટમાં વાર્ષિક 10 થી 20 ટકાના ઘટાડા સાથે, IMFએ સૈન્ય અને નાગરિક અધિકારીઓની સંપત્તિ જાહેર કરવાની માંગ કરી છે. તેમજ શાહબાઝ સરકારે આ મહિને જ મિની બજેટની જાહેરાત કરવી પડશે. પાકિસ્તાનને $900 બિલિયનના સર્ક્યુલર ડેટનો સામનો કરવો પડે છે. આવી સ્થિતિમાં તેણે ભારે ટેક્સ લગાવવો પડશે. તેની સાથે વીજળી, ગેસ અને ઉર્જા પરની છૂટને નાબૂદ કરવી પડશે. આ સાથે તમામ પેટ્રોલિયમ ઉત્પાદનો પર 17 ટકા GSTની શરત પણ મૂકવામાં આવી છે. આ સિવાય IMFની સલાહ લીધા પછી જ પાકિસ્તાન નાણાં સંબંધિત કોઈપણ કાયદામાં ફેરફાર કરી શકશે. FATFની શરતો હેઠળ, IMF મની લોન્ડરિંગ પર જવાબદારી, ઓડિટ અને નિર્ણયોના કાયદાની દેખરેખ કરશે.
આ પણ વાંચોઃ
