એમેઝોન એક ઈ-કોમર્સ કંપની કે જે તેના ગ્રાહકોનો ડેટા એકઠો કરે છે. પરંતુ તેમાં કેવા પ્રકારની માહિતી નોંધવામાં આવી છે તે જાણીને લોકોને આશ્ચર્ય થયું. એમેઝોન સાથે ગોપનીયતા અને સગવડ વચ્ચેની મૂંઝવણ વિશાળ છે.
અમેરિકાના વર્જિનિયાના સાંસદ ઈબ્રાહિમ સમીરાને ખબર હતી કે એમેઝોન તેમની અંગત માહિતી એકઠી કરે છે, પરંતુ જ્યારે તેઓ સામે આવ્યા કે આ ઈ-કોમર્સ કંપની તેમના વિશે શું જાણે છે, ત્યારે સમીરાના હોશ ઉડી ગયા. અમેરિકન ઈ-કોમર્સ કંપની એમેઝોન પાસે સમીરાના ફોનમાં 1,000 થી વધુ કોન્ટેક્ટ નંબર હાજર હતા. તે જાણતો હતો કે ગયા વર્ષે 17 ડિસેમ્બરે સમીરાએ કુરાનના કયા ભાગનું પઠન કર્યું હતું. કંપનીએ ઈન્ટરનેટ પર સર્ચ કરેલી દરેક બાબતથી વાકેફ હતી. આમાં સમીરા ખાનગી માને છે તે શોધનો સમાવેશ થાય છે. વર્જિનિયાના હાઉસ ઑફ ડેલિગેટ્સના સભ્ય ઇબ્રાહિમ સમીરા પૂછે છે, “શું તેઓ સામાન વેચે છે કે સામાન્ય લોકોની જાસૂસી કરી રહ્યા છે?”
આ વર્ષની શરૂઆતમાં વર્જીનિયાએ એક કાયદો પસાર કર્યો હતો. એમેઝોન દ્વારા બનાવવામાં આવેલો આ કાયદો રાજ્યના ગોપનીયતા અધિકારો વિશે છે. સમીરા એ સાંસદોમાંથી એક છે જેમણે આ કાયદાનો વિરોધ કર્યો હતો. સમાચાર એજન્સી રોઈટર્સની વિનંતી પર, સમીરાએ એમેઝોનને પૂછ્યું કે કંપનીએ ગ્રાહક તરીકે તેના વિશે કઈ માહિતી સબમિટ કરી છે.
યુ.એસ.માં, એમેઝોન તેના ગ્રાહકો વિશે ખૂબ જ વિગતવાર માહિતી એકત્રિત કરે છે. નવા નિયમો છે કે ગ્રાહકો એમેઝોનને પૂછી શકે છે કે તેમની શું માહિતી સબમિટ કરવામાં આવી છે. આ અહેવાલ માટે, સાત રોઇટર્સ સંવાદદાતાઓએ પણ કંપની પાસેથી તેમની માહિતી માંગી હતી.
એમેઝોન તેના ડિવાઈસ એલેક્સા સિવાય કિન્ડલ ઈ-રીડર, ઓડીબલ, વિડીયો અને મ્યુઝિક પ્લેટફોર્મ વગેરે જેવી વિવિધ એપ્સ દ્વારા ગ્રાહકો વિશે ઘણો ડેટા એકત્ર કરે છે. એલેક્સા સાથે જોડાયેલા ઉપકરણો ઘરની અંદર રેકોર્ડ કરે છે અને આઉટડોર કેમેરા દરેક મુલાકાતીને રેકોર્ડ કરે છે.
બધુજ જાણે છે એમેઝોન
આ માહિતીના આધારે, એમેઝોન તમારી ઊંચાઈ, વજન, જાતિ, રંગ, રાજકીય વલણ, પસંદ અને નાપસંદ વગેરેનો આસાનીથી અંદાજ લગાવી શકે છે. તે એ પણ જાણે છે કે તમે કઈ તારીખે કોને મળ્યા હતા અને તમે શું વાત કરી હતી.
એક રિપોર્ટર વિશે મળેલી માહિતી અનુસાર, ડિસેમ્બર 2017 થી જૂન 2021 વચ્ચે એલેક્સાએ 90 હજાર રેકોર્ડિંગ કર્યા હતા, એટલે કે દરરોજ લગભગ 70 રેકોર્ડિંગ કર્યા હતા. જેમાં તે રિપોર્ટરના બાળકોના નામ અને તેમના મનપસંદ ગીતો પણ હતા.
એમેઝોને બાળકો સાથે વિડીયો ગેમ્સ રમવા કે ખરીદવા માટે માતા-પિતાને કેવી રીતે સમજાવવા તે અંગેની વાતચીત પણ રેકોર્ડ કરી હતી. પરિવારના સભ્યોની પરસ્પર વાતચીતના કેટલાક રેકોર્ડિંગ પણ હતા, જેમાં તેઓ ઘરના જુદા જુદા ભાગોમાં બેસીને એલેક્સા દ્વારા એકબીજા સાથે વાત કરી રહ્યા હતા. એક રેકોર્ડિંગમાં, એક બાળક એલેક્સાને પૂછતા સાંભળી શકાય છે, “એલેક્સા, યોનિ શું છે.”
રિપોર્ટરને ખ્યાલ નહોતો કે એમેઝોન આ તમામ રેકોર્ડિંગને સુરક્ષિત રાખે છે. કંપનીનું કહેવું છે કે એલેક્સાને એવી રીતે ડિઝાઈન કરવામાં આવ્યું છે કે તે ઓછામાં ઓછી વસ્તુઓને રેકોર્ડ કરે.
ગ્રાહકોની સુવિધા માટે
એક નિવેદનમાં, એમેઝોને કહ્યું કે તેના વૈજ્ઞાનિકો અને એન્જિનિયર્સ સેવાઓ અને ટેક્નોલોજીને સુધારવા માટે સતત કામ કરી રહ્યા છે. કંપનીની સ્પષ્ટતા એ છે કે જ્યારે ગ્રાહકો તેમનું એકાઉન્ટ બનાવે છે, ત્યારે તેમને કહેવામાં આવે છે કે રેકોર્ડિંગ સુરક્ષિત રાખવામાં આવશે.
એમેઝોને જણાવ્યું હતું કે વ્યક્તિગત માહિતી ડેટા ગ્રાહકો માટે સેવાઓમાં સુધારો કરે છે અને તેનો ઉપયોગ તેમના અનુસાર ઉત્પાદનો પ્રદાન કરવા માટે થાય છે. જ્યારે કંપનીને પૂછવામાં આવ્યું કે સમીરાના કુરાન સાંભળવાનું રેકોર્ડિંગ કેમ સુરક્ષિત રાખવામાં આવ્યું, તો તેણે કહ્યું કે આવો ડેટા ગ્રાહકને જ્યાંથી તેણે છોડી દીધો હતો ત્યાંથી ફરી શરૂ કરવાની મંજૂરી આપે છે.
કંપનીના જણાવ્યા અનુસાર, ગ્રાહકો માટે આ ડેટાને ડિલીટ કરવાનો એકમાત્ર રસ્તો તેમના એકાઉન્ટને બંધ કરવાનો છે. જો કે, તે પછી પણ, કેટલાક ડેટા જેમ કે ગ્રાહકે શું ખરીદ્યું છે તે કાયદાકીય જરૂરિયાત હેઠળ જાળવી રાખવામાં આવે છે.
