ભાઈ-બહેનનો સંબંધ ખૂબ જ ખાસ અને અનોખો હોય છે. તેઓ એકબીજા સાથે લડે છે અને પ્રેમ પણ કરે છે. દુનિયામાં ભાગ્યે જ એવા ભાઈ-બહેન હશે, જેમની વચ્ચે ક્યારેય ઝઘડો થયો નથી. બાળપણથી લઈને કિશોરાવસ્થા સુધી, ભાઈ-બહેન વચ્ચે નાની-નાની બાબતો પર ઝઘડા થવાનું સામાન્ય બાબત છે. જો કે, દરેક માતાપિતા ઇચ્છે છે કે તેમના બાળકો વચ્ચે પ્રેમ હોવો જોઈએ અને તેઓ પણ પ્રયાસ કરે છે કે તેમના બાળકો જીવનભર સાથે રહે. પરંતુ ક્યારેક માતા-પિતાની એક નાની ભૂલ બાળકોના દિલમાં એકબીજા માટે નફરત ભરી દે છે જે સમયની સાથે વધતી જાય છે. આ સમાચારમાં અમે જણાવીશું કે એવી કઈ ભૂલો છે જેના કારણે ભાઈ-બહેન વચ્ચે હરીફાઈની સ્થિતિ સર્જાય છે અને તેઓ એકબીજાને પોતાનો દુશ્મન માનવા લાગે છે.
બીજા બાળકની ખુશીમાં આનંદિત થવું
જ્યારે કોઈના ઘરે બીજા કે ત્રીજા બાળકનો જન્મ થાય છે, ત્યારે માતાપિતા તેમના બાળકોને કહે છે કે તેઓ મોટા ભાઈ કે બહેન બનવાના છે. તેમને લાગે છે કે જેમ તેઓ આ સમાચારથી ખુશ છે તેમ તેમના બાળકો પણ ખુશ છે જે ખોટું છે. વાસ્તવમાં, જો બાળક નાનું છે, તો તે આ પરિસ્થિતિને વધુ સમજી શકતું નથી. ઉપરથી બાળકના જન્મ પછી, માતાપિતાના પ્રેમ અને ધ્યાનને બે બાળકોમાં વહેંચવામાં આવે છે. તેમની પાસે મોટા બાળકને આપવા માટે વધુ સમય પણ નથી હોતો. બાળકોના કારણે વ્યસ્તતા પણ વધે છે. આ સિવાય મોટા બાળક માટે તેનો રૂમ, વસ્તુઓ અને રમકડાં શેર કરવાનો પણ એક અલગ અનુભવ છે. માતાપિતા આ પરિસ્થિતિ પર વધુ ધ્યાન આપતા નથી પરંતુ તે બાળક માટે ખૂબ જ પરેશાન કરે છે. આવી સ્થિતિમાં, માતા-પિતાએ ધ્યાન રાખવું જોઈએ કે તેમના બાળકના મનમાં તેમના આવનાર ભાઈ કે બહેન માટે દ્વિધા ન રહે.
જ્યારે બીજું બાળક આવે ત્યારે પ્રથમને અવગણવું
માતા-પિતા પાસેથી એવી અપેક્ષા રાખવી ખોટી છે કે તેમના મોટા ભાઈ-બહેન નવા બાળકની ખુશીની ઉજવણી તે જ રીતે કરશે જેમ તેઓ ઉજવણી કરે છે. વાસ્તવમાં, તેમના માટે આ હકીકતને અવગણવી ખૂબ જ મુશ્કેલ છે કે હવે તેઓ તેમના માતાપિતાનું સંપૂર્ણ ધ્યાન મેળવી શકશે નહીં. નાના બાળકો કેમ ગુસ્સે થાય છે તે કહી શકતા નથી પરંતુ તેમને આ વસ્તુ ખરેખર ગમે છે અને તેઓ ગુસ્સે થઈને, વસ્તુઓ તોડીને અને બંધ કરીને તેમની નારાજગી વ્યક્ત કરે છે. આવી સ્થિતિમાં, માતાપિતાએ ખાસ કરીને તેમના પ્રથમ બાળકના આ મૂડને સમજવું જોઈએ અને તેના પર સમાન ધ્યાન આપવાનો પ્રયાસ કરવો જોઈએ.
વસ્તુઓ શેર કરવા દબાણ કરવું
માતા-પિતાની સૌથી મોટી ભૂલ એ છે કે તેઓ તેમના બાળકોને એકબીજા સાથે વસ્તુઓ શેર કરવા દબાણ કરે છે, જો કે આ સામાન્ય રીતે દરેક ઘરમાં થાય છે પરંતુ નાના બાળકો માટે તેને સમજવું થોડું મુશ્કેલ છે. તેઓ તેમની વસ્તુઓ અને રમકડાં કોઈને આપવા માંગતા નથી. આ બાળકોનું સામાન્ય વર્તન છે. આવી સ્થિતિમાં માતા-પિતાએ બાળકને ‘શેરિંગ એન્ડ કેરિંગ’નું સૂત્ર જણાવવું જોઈએ. તેને તેના ભાઈ-બહેનો અને અન્ય બાળકો સાથે પ્રેમથી વસ્તુઓ શેર કરવાનું શીખવો. બાળકની વર્તણૂક જોઈને, તેઓએ તેની સાથે વ્યવહાર કરવો જોઈએ અને તેને દબાણ ન કરવું જોઈએ.
બાળકોની લડાઈમાં એકને સાથ આપવો
જ્યારે પણ બાળકો વચ્ચે ઝઘડો થાય છે ત્યારે આ સ્થિતિમાં માતા-પિતાએ બંનેને પ્રેમથી સમજાવવા જોઈએ. આ દરમિયાન જો બાળક ભૂલ કરે તો પણ તેણે તેની ભૂલ અલગથી જણાવવી જોઈએ અને બીજા બાળકની સામે તેને ઠપકો કે મારવો નહીં. બાળકોમાં પણ આત્મસન્માન હોય છે અને બીજા બાળકની સામે ઠપકો અને મારવાની તેમના પર ખૂબ જ ખરાબ અસર પડે છે. તેઓ શરમ અનુભવે છે. આનાથી તેમના મનમાં અન્ય બાળકો માટે અને તેમના માતા-પિતા માટે પણ રોષ ઉત્પન્ન થાય છે. મોટે ભાગે, માતાપિતા જાણતા-અજાણતા તેમના બાળકો વચ્ચે તફાવત કરવાનું શરૂ કરે છે અને તેઓ ઝઘડા અને ઝઘડાઓમાં સમાન સમર્થન આપે છે. હંમેશા એક બાળકની તરફેણ કરવી ખોટું છે.
એક બાળકની બીજા સાથે સરખામણી કરવી
બધા બાળકોનું વ્યક્તિત્વ, રીતભાત, આદતો અને વર્તન અલગ અલગ હોય છે. આવી સ્થિતિમાં બંનેની એકબીજા સાથે સરખામણી કરવી યોગ્ય નથી. કોઈ બાળક ખૂબ જ શાંત હોય છે અને કોઈક ખૂબ જ દુષ્ટ, જો તમે બંનેને એકબીજા જેવા બનવાનું શીખવશો તો તેના કોમળ મન પર તેની ખરાબ અસર પડશે. આ સ્થિતિમાં, તે તેના ભાઈ કે બહેનને પોતાના કરતા વધુ સારી ગણશે અને તેમની ઈર્ષ્યા કરવા લાગશે. એક બાળકનું ઉદાહરણ બીજાને આપવું એ માતા-પિતાની મોટી ભૂલ છે અને બાળકો મોટા ન થાય ત્યાં સુધી તેઓ વારંવાર આવું કરતા રહે છે. માતા-પિતાની આ સતત સરખામણીથી બાળકો કંટાળી જાય છે અને ધીમે ધીમે તેઓ તેમના ભાઈ અને બહેન માટે નારાજ થવા લાગે છે.
