તેલ અને ગેસની ખરીદી દ્વારા રશિયાને ચીનનું સમર્થન અમેરિકાની નારાજગી અને અમેરિકી કાર્યવાહીની ધમકીમાં વધારો કરી રહ્યું છે, પરંતુ યુક્રેન પર રશિયાના હુમલાને કારણે ચીન લાદવામાં આવેલા પ્રતિબંધોને ટાળી શકશે તેવા કોઈ સંકેત દેખાતા નથી.રશિયાને મદદ કરી રહ્યું છે. આંતરરાષ્ટ્રીય નિરીક્ષકોએ આ અભિપ્રાય વ્યક્ત કર્યો છે.
27 દેશોના યુરોપિયન યુનિયન (EU) ના નેતાઓએ આ વર્ષના અંત સુધીમાં રશિયન તેલની મોટાભાગની આયાતને પ્રતિબંધિત કરવાનો નિર્ણય લીધો છે. યુરોપિયન નેતાઓએ સોમવારે રાત્રે રશિયા પાસેથી 90 ટકા તેલની આયાત બંધ કરવાનો નિર્ણય લીધો હતો. આ નિર્ણય આગામી છ મહિનામાં લાગુ કરવામાં આવશે.
આવી સ્થિતિમાં રશિયા માટે ચીનનું મહત્વ વધુ વધી ગયું છે. ચીનના રાષ્ટ્રપતિ શી જિનપિંગની સરકારે 24 ફેબ્રુઆરીએ યુક્રેન પર રશિયાના હુમલા પહેલા જાહેરાત કરી હતી કે રશિયા સાથે તેમની મિત્રતાની “કોઈ મર્યાદા” નથી. યુએસ, યુરોપ અને જાપાને સંયુક્ત રાષ્ટ્રમાં ગયા વિના રશિયાને બજાર અને વૈશ્વિક બેંકિંગ સિસ્ટમથી અલગ કરી દીધું છે. ચીને આ પ્રતિબંધોને ગેરકાયદે ગણાવ્યા છે.
જો બિડેન ચેતવણી આપે છે
આ પ્રતિબંધો હોવા છતાં, ચીન, ભારત અને અન્ય ઘણા દેશો રશિયા પાસેથી તેલ અને ગેસ ખરીદી રહ્યા છે, પરંતુ અમેરિકી રાષ્ટ્રપતિ જો બિડેને શીને ચેતવણી આપી છે કે જો તેઓ રશિયાને પ્રતિબંધો ટાળવામાં મદદ કરશે તો ચીનને પરિણામ ભોગવવા પડશે. એટલે કે ચીનની કંપનીઓ પશ્ચિમી બજારમાં પ્રવેશ ગુમાવવાના ભયમાં છે.
ચીન પ્રતિબંધોનું પાલન કરી રહ્યું હોવાનું જણાય છે, પરંતુ સરકારી માલિકીની કંપનીઓ રશિયા પાસેથી વધુ તેલ અને ગેસ ખરીદી રહી છે. પશ્ચિમી કંપનીઓના વિદાય પછી તે રશિયન ઊર્જા પ્રોજેક્ટ્સમાં સંભવિત રોકાણકાર પણ છે. યુરેશિયા ગ્રૂપના નીલ થોમસે એક ઇમેઇલમાં જણાવ્યું હતું કે, “રશિયા સાથે ચીનનો સહયોગ કદાચ બિડેન વહીવટીતંત્રને વધુ ગુસ્સે કરશે.”
થોમસે જણાવ્યું હતું કે તે “બેઇજિંગને સજા કરવા માટેનું એકપક્ષીય પગલું” અને “ચીન સાથે વ્યવહાર કરવા માટે આર્થિક સુરક્ષા પગલાંના સંદર્ભમાં સહયોગીઓનું સંકલન” હોવાની સંભાવના છે. માનવાધિકાર, વેપાર, ટેક્નોલોજી અને બેઇજિંગની વ્યૂહાત્મક મહત્વકાંક્ષાઓને લઈને અમેરિકા, તાઈવાન, હોંગકોંગ પહેલાથી જ ચીનથી નારાજ છે.
ક્ઝીની સરકારે પોતાને રશિયન યુદ્ધથી દૂર રાખવાનો પ્રયાસ કર્યો છે અને શાંતિ વાટાઘાટોને ટેકો આપ્યો છે, પરંતુ તેણે મોસ્કોની નિંદા કરી નથી. ઇન્ટરનેશનલ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ફોર સ્ટ્રેટેજિક સ્ટડીઝના મારિયા શગીનાએ કહ્યું કે ચીન અને રશિયા મિત્રો હોવા છતાં સસ્તી ઉર્જા અને અનુકૂળ વેપાર સોદા મેળવવા માટે ચીન પરિસ્થિતિનો ફાયદો ઉઠાવી રહ્યું છે.
તેમણે કહ્યું, “જો રશિયા અલગ પડી જશે તો તેઓ હંમેશા પરિસ્થિતિનો લાભ લેશે, પરંતુ તેઓ પ્રતિબંધોના સીધા ઉલ્લંઘનમાં સાવચેત રહેશે.” બિડેને 18 માર્ચે એક વીડિયો કોન્ફરન્સમાં ચીનને ચેતવણી આપી હતી કે તે રશિયાને લશ્કરી અથવા નાણાકીય સહાય નહીં આપે. . અમેરિકા એ પણ ચિંતિત છે કે ભારત, ત્રીજો સૌથી મોટો વૈશ્વિક તેલ આયાતકાર, રશિયા પાસેથી વધુ તેલ ખરીદવા માટે નીચા ભાવનો ફાયદો ઉઠાવી રહ્યું છે. બિડેન વહીવટીતંત્ર વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીની સરકારને આમ કરવાથી રોકવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યું છે.
આ પણ વાંચો:રાજ્યસભા ચૂંટણી માટે નામાંકન સમાપ્ત, આ ત્રણ રાજ્યોમાં જોરદાર સ્પર્ધા
