હરિયાણાના કૈથલમાં દશેરા અલગ રીતે ઉજવવામાં આવે છે. અહીં દશેરાનો તહેવાર હનુમાનના રૂપમાં ઉજવવામાં આવે છે. કેટલાક લોકો ચાલીસ દિવસ સુધી પૂજા અને ઉપવાસ કરે છે અને અહીંના લોકો હનુમાનનું રૂપ ધારણ કરનારા લોકોને તેમના ઘરે બોલાવે છે. ત્યારબાદ દશેરાના દિવસે ભગવાન હનુમાનનું રૂપ ધારણ કરીને લોકો રાવણ પર ગદાથી હુમલો કરે છે. આ પછી જ કૈથલમાં રાવણનું દહન કરવામાં આવે છે.
કૈથલમાં દશેરા પર એક અનોખી પરંપરા
કૈથલમાં દશેરાના તહેવાર પર એક ખાસ પ્રકારની પરંપરા ઉજવવામાં આવે છે. આ પરંપરા અંતર્ગત કેટલાક યુવકો ભગવાન હનુમાનનું સ્વરૂપ ધારણ કરીને આખા શહેરમાં ફરે છે. પરંપરા અનુસાર જ્યાં સુધી આ સ્વરૂપ રાવણના શરીર પર તેની ગદાથી પ્રહાર ન કરે ત્યાં સુધી રાવણ બળતો નથી. આ પરંપરા ભારતની આઝાદી પછી પાકિસ્તાનમાં રહેતા લોકો દ્વારા કૈથલમાં આવી હતી. જે લોકો હનુમાનજીનું રૂપ ધારણ કરે છે તેઓ 40 દિવસ સુધી ઉપવાસ કરે છે, ઘરની બહાર રહે છે અને જમીન પર સૂવે છે. ફળ વગેરેનું એક જ વાર સેવન કરો.
હનુમાનજીના સ્વરૂપોની પૂજા કરવામાં આવે છે
આ 40 દિવસો પછી, દશેરાના દિવસે, દરેક વ્યક્તિ ભગવાન હનુમાનના સ્વરૂપોની પૂજા કરે છે. આ સ્વરૂપોની લંબાઈ 3 ફૂટથી 12 ફૂટ સુધીની હોય છે. લોકોનું માનવું છે કે આ 40 દિવસની તપસ્યા પછી આ સ્વરૂપોમાં ભગવાન હનુમાનની શક્તિ આવે છે. દશેરાના દિવસે, લોકો આ રૂપ ધારણ કરીને લોકોને તેમના ઘરે બોલાવે છે અને શુભેચ્છાઓ પાઠવે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે આમ કરવાથી મનોકામનાઓ પૂર્ણ થાય છે. કથિત માહિતી અનુસાર, એક પરિવાર પાકિસ્તાનથી પરંપરા લાવ્યો હતો. આ સ્વરૂપ માત્ર કૈથલ અને પાણીપતમાં પ્રચલિત છે.
ગદા માર્યા પછી જ રાવણ બળે છે
આ ફોર્મનું ઉત્પાદન પાણીપતમાં થાય છે. જે કોઈ પણ આ ધારણ કરવાનું હોય છે, તે પોતે 40 દિવસ માટે ઉપવાસ કરે છે અને તે ખૂબ જ ચોકસાઈ જાળવે છે. આ સ્વરૂપ ડ્રમ સાથે નાચતા, શહેરની આસપાસ ફરે છે અને રાવણનું દહન થાય તે પહેલાં તેની ગદા વડે રાવણના શરીરને ફટકારે છે. ત્યારબાદ કૈથલના રાવણનું દહન કરવામાં આવે છે.
