દેશભરના લગભગ 30,000 પક્ષી નિરીક્ષકોના ડેટાના આધારે અહેવાલમાં જણાવાયું છે કે છેલ્લા 30 વર્ષમાં પક્ષીઓની પ્રજાતિઓની સંખ્યામાં 60 ટકાનો ઘટાડો થયો છે. બોમ્બે નેચરલ હિસ્ટ્રી સોસાયટી (BNHS), વાઇલ્ડલાઇફ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ ઇન્ડિયા (WII), ઝુલોજિકલ સર્વે ઓફ ઇન્ડિયા (ZSI), વાઇલ્ડલાઇફ ટ્રસ્ટ ઑફ ઇન્ડિયા (WTI) સહિત 13 સરકારી અને બિન-સરકારી સંસ્થાઓના જૂથો દ્વારા પ્રકાશિત અહેવાલમાં આ દાવો કરવામાં આવ્યો છે. .
રિપોર્ટમાં ભારતમાં જોવા મળતા પક્ષીઓની 338 પ્રજાતિઓનો અભ્યાસ કરવામાં આવ્યો છે. આટલું જ નહીં, રિપોર્ટમાં દેશમાં ગંભીર રીતે જોખમમાં રહેલી પ્રજાતિઓના સંરક્ષણની જરૂરિયાત પર પણ ભાર મૂકવામાં આવ્યો છે. ‘સ્ટેટ ઑફ ઈન્ડિયાઝ બર્ડ્સ’ નામના રિપોર્ટ અનુસાર, છેલ્લા 7 વર્ષમાં 359 પ્રજાતિઓમાંથી 40 ટકામાં ઘટાડો થયો છે.પીટીઆઈના અહેવાલ મુજબ, અભ્યાસમાં સામેલ સંશોધકોએ કહ્યું કે તેઓ દરેક જાતિના ઘટાડા માટે ચોક્કસ કારણો આપી શકતા નથી. તેમણે ઘટાડાના કારણો શોધવા માટે સંશોધનની જરૂરિયાત પર ભાર મૂક્યો જેથી તે જાણી શકાય કે તે શા માટે થઈ રહ્યું છે.
204 પ્રજાતિઓ ઘટી છે
રિપોર્ટ અનુસાર, તેમાંથી 204 પ્રજાતિઓની સંખ્યામાં ઘટાડો થયો છે, જ્યારે 98 સ્થિર છે અને 36 સંખ્યામાં વધારો થયો છે. રિપોર્ટમાં દેશમાં ગંભીર રીતે જોખમમાં રહેલી પ્રજાતિઓના સંરક્ષણ માટે તાત્કાલિક પગલાં લેવાની જરૂરિયાત પર ભાર મૂકવામાં આવ્યો છે.
આ પક્ષીઓ માટે સૌથી મોટો ખતરો છે
રિપોર્ટ અનુસાર, નોર્ધન શોવેલર, નોર્ધન પિનટેલ, કોમન ટીલ, ટફ્ટેડ ડક, ગ્રેટર ફ્લેમિંગો, સારુસ ક્રેન, ઈન્ડિયન કોર્સેર અને આંદામાન સર્પન્ટ ઈગલ સહિતની 178 પ્રજાતિઓને સૌથી વધુ રક્ષિત પ્રજાતિઓની યાદીમાં રાખવામાં આવી છે.
14 પ્રજાતિઓની સંખ્યામાં 30 ટકાથી વધુનો ઘટાડો
રિપોર્ટમાં જણાવાયું છે કે ભારતીય રોલર, કોમન ટીલ, નોર્ધન શોવેલર અને કોમન સેન્ડપાઈપર સહિતની 14 પ્રજાતિઓમાં 30 ટકા કે તેથી વધુનો ઘટાડો થયો છે અને IUCN રેડ લિસ્ટના પુન: મૂલ્યાંકન માટે ભલામણ કરવામાં આવી છે.
એશિયન કોયલ અને મોરની સારી સ્થિતિ
ફેરલ રોક કબૂતર, એશિયન પ્રિનિયા, એશિયન કોયલ અને પીકોક જેવી પ્રજાતિઓની સ્થિતિ ઘણી સારી છે. ઓનલાઈન પ્લેટફોર્મ eBird પર અપલોડ કરાયેલા ડેટાનો ઉપયોગ કરીને તૈયાર કરાયેલા અહેવાલ મુજબ બાયા વીવર અને પાઈડ બુશચેટ જેવી અન્ય સામાન્ય પ્રજાતિઓ સ્થિર છે.
વૂડલેન્ડ પક્ષીઓની વસ્તી ઘટી રહી છે
અહેવાલમાં જણાવાયું છે કે ઘાસના મેદાનો અને અન્ય ખુલ્લા રહેઠાણો, વેટલેન્ડ્સ અને વૂડલેન્ડ્સમાં પક્ષીઓની સંખ્યા ઝડપથી ઘટી રહી છે. તે જ સમયે, રેપ્ટર્સ અને જંતુભક્ષી પક્ષીઓની સંખ્યામાં ઘટાડો ઝેરી રસાયણો સૂચવે છે. છેલ્લા કેટલાક દાયકાઓમાં શહેરીકરણ, મોનોકલ્ચર અને ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર ડેવલપમેન્ટના કારણે વસવાટના નુકશાનને કારણે ભારતીય પક્ષીઓ પરની સ્પષ્ટ અસર આ અહેવાલમાં દર્શાવવામાં આવી છે.
