કાન્સ ફિલ્મ ફેસ્ટિવલ 2023 શરૂ થઈ ગયો છે. અને આપણા ભારતીય સેલેબ્સ પણ આ ફેસ્ટિવલમાં ભાગ લેવા પહોંચ્યા છે. રેડ કાર્પેટ પર એક પછી એક અભિનેતાઓ અને અભિનેત્રીઓ તેમના આઉટ સ્ટેન્ડિંગ આઉટફીટમાં જોવા મળે છે. 27મી મે સુધી ચાલનારા આ ફેસ્ટિવલમાં દર વર્ષે વિશ્વભરના ફિલ્મ ઇન્ડસ્ટ્રીના લોકો આવે છે. અને તેમાંથી શ્રેષ્ઠ ફિલ્મોને એવોર્ડ મળે છે. તેની સ્ટોરીની પ્રશંસા કરવામાં આવે છે અને આ માટે વર્તમાન કલાકારોને ઘણી વખત સ્ટેન્ડિંગ ઓવેશન પણ આપવામાં આવે છે. એટલું જ નહીં, દર વર્ષે એવોર્ડ આપવા માટે જે જ્યુરી બેસે છે, તેમાં ભારતીય સિનેમાની એક વ્યક્તિ હાજર હોય છે. અને આ સિલસિલો છેલ્લા 41 વર્ષથી ચાલી રહ્યો છે. પરંતુ શું તમે જાણો છો કે તેની શરૂઆત કરનાર પ્રથમ ભારતીય કોણ હતો? નહિં તો અમે તમને જણાવીએ…
ફિલ્મ નિર્માતા મૃણાલ સેન પ્રથમ ભારતીય સેલેબ બન્યા.
1982માં, ફિલ્મ ‘ખારીજ’ કાન્સ ફિલ્મ ફેસ્ટિવલમાં સામેલ કરવામાં આવી હતી. આ ફિલ્મ બાળ શોષણ પર આધારિત હતી. ફિલ્મની સ્ટોરી એટલી ગંભીર હતી કે ત્યાં હાજર દરેક લોકો ઈમોશનલ થઈ ગયા હતા. આ ફિલ્મને સ્પેશિયલ જ્યુરી પ્રાઈઝ આપવામાં આવ્યું હતું. આ એકમાત્ર ઓફબીટ ફિલ્મ હતી જે બાકીની ફિલ્મોથી સાવ અલગ હતી. આ ઉપરાંત ભારતીય સિનેમાની બીજી પણ ફિલ્મો હતી જે આ ફેસ્ટિવલમાં પહોંચી હતી, તે હતી ‘એક દિન પ્રતિદિન’, ખંડર અને જિનેસિસ.
કોણ હતા મૃણાલ સેન?
મૃણાલ સેન વ્યવસાયે ફિલ્મ નિર્માતા હતા. તેમણે બંગાળી ફિલ્મોમાં ઘણું કામ કર્યું. આ સિવાય તેમણે હિન્દી અને તેલુગુ ફિલ્મો પણ કરી હતી. તે આપણા ભારતીય સિનેમાના શ્રેષ્ઠ ફિલ્મ નિર્માતાઓમાંના એક હતા. 18 ભારતીય રાષ્ટ્રીય પુરસ્કારો જીતી ચુકેલા મૃણાલે ઘણા આંતરરાષ્ટ્રીય પુરસ્કારો પણ પોતાના નામે કર્યા છે. તેમને ભારત સરકાર દ્વારા પદ્મ ભૂષણથી નવાજવામાં આવ્યા હતા. આ ઉપરાંત તેમને દાદા સાહેબ ફાળકે એવોર્ડ પણ મળ્યો હતો. એવું કહેવાય છે કે મૃણાલ ભારતીય ઉદ્યોગના એવા ફિલ્મ નિર્માતાઓમાંના એક હતા જેમને સર્વોચ્ચ પુરસ્કારો મળ્યા હતા. 14 મે, 1923ના રોજ ફરીદપુરમાં જન્મેલા મૃણાલની કારકિર્દી 47 વર્ષ સુધી ચાલી હતી. વર્ષ 2002 પછી તેમને કોઈ ફિલ્મ કરી નથી. 30 ડિસેમ્બર 2018ના રોજ તેમનું અવસાન થયું હતું.
અત્યાર સુધી જ્યુરી મેમ્બર કોણ છે?
ફિલ્મ નિર્માતા અને નિર્માતા મીરા નાયર વર્ષ 1990માં કાન્સ ફિલ્મ ફેસ્ટિવલમાં જ્યુરી સભ્ય તરીકે ગયા હતા. તેની ફિલ્મ ‘સલામ બોમ્બે’ કાન્સમાં ડેબ્યૂ કરી હતી. વર્ષ 1988માં રિલીઝ થયેલી આ ફિલ્મને ઓસ્કારમાં શ્રેષ્ઠ વિદેશી ભાષાની ફિલ્મ માટે નોમિનેટ કરવામાં આવી હતી. પરંતુ તેની ફિલ્મ બે વર્ષ પછી કાન્સમાં ગઈ.
અરુંધતિ રોય વ્યવસાયે લેખિકા છે. તેમનું પુસ્તક ‘ધ ગોડ ઓફ સ્મોલ થિંગ્સ’ વર્ષ 1997માં લોન્ચ થયું હતું. વર્ષ 2000 માં, તેમને કાન્સ ફિલ્મ ફેસ્ટિવલના જ્યુરી સભ્ય તરીકે બોલાવવામાં આવ્યા હતા. કહેવાય છે કે અરુંધતિએ ટીવી જગત માટે ઘણી વાર્તાઓ લખી છે.
વર્ષ 2002 માં, ઐશ્વર્યા રાયે પ્રથમ વખત કાન્સ ફિલ્મ ફેસ્ટિવલમાં તેની હાજરી આપી હતી. કપાળ પર બિંદી, પીળી સાડીમાં, અભિનેત્રી તેની ફિલ્મ ‘દેવદાસ’ના પ્રીમિયર માટે પહોંચી હતી. આ ફિલ્મમાં શાહરૂખ ખાન મેઈન રોલમાં જોવા મળ્યો હતો. આ ફિલ્મના પ્રીમિયરના એક વર્ષ પછી, ઐશ્વર્યા ફેસ્ટિવલની જ્યુરી સભ્ય બની. કાન્સની જ્યુરી યાદીમાં સામેલ થનારી તે પ્રથમ મહિલા અભિનેત્રી હતી.
ફિલ્મ નિર્માતા નંદિતા દાસ 2005માં પહેલીવાર કાન્સમાં સામેલ થઇ હતી, ઐશ્વર્યા જ્યુરી સભ્ય બન્યાના બે વર્ષ પછી નંદિતા સિનેફોન્ડેશનની જ્યુરી સભ્ય બની. આમાં નેક્સ્ટ જનરેશન ઈન્ટરનેશનલ ફિલ્મમેકર્સને પ્રમોટ કરવામાં આવે છે. જેમાં શોર્ટ ફિલ્મો પણ સામેલ છે.
શર્મિલા ટાગોર વર્ષ 2009માં જ્યુરી મેમ્બર બની હતી. પરંતુ અભિનેત્રીની કારકિર્દી 1960માં શરૂ થઈ હતી. તે ફિલ્મ ‘દેવી’માં જોવા મળી હતી. આ ફિલ્મનું દિગ્દર્શન સત્યજીત રાયે સંભાળ્યું હતું. શર્મિલા ટાગોરની ફિલ્મ ‘દેવી’ કાન્સ ફિલ્મ ફેસ્ટિવલમાં પ્રદર્શિત થનારી પ્રથમ ભારતીય ફિલ્મ બની હતી.
વર્ષ 2010 માં, ફિલ્મ નિર્માતા શેખર કપૂર તેમની ત્રણ ફિલ્મો સાથે કાન્સ પહોંચ્યા હતા. તેઓ જ્યુરીના સભ્ય પણ હતા. એલિઝાબેથ (1998), ધ ફોર ફેધર્સ (2002) અને એલિઝાબેથઃ ધ ગોલ્ડન એજ (2007) ફિલ્મો હતી.
વિદ્યા બાલને વર્ષ 2013માં કાન્સમાં ડેબ્યૂ કર્યું હતું, જ્યારે તેની ફિલ્મ ‘કહાની’ આવી હતી. આ મલ્ટી એવોર્ડ વિનિંગ ફિલ્મ કાન્સ પહોંચી. વિદ્યાબાલન પણ કાન્સ ફિલ્મ ફેસ્ટિવલની જ્યુરી મેમ્બર પણ હતી.
આ પણ વાંચોઃ જગદીશ ટાઇટલર-સીબીઆઈ તપાસ/ શીખવિરોધી રમખાણોના કેસમાં કોંગ્રેસી નેતા જગદીશ ટાઇટલર સામે ચાર્જશીટ
આ પણ વાંચોઃ G-7 Summit/ યુદ્ધ પછી પહેલીવાર મળ્યા પીએમ મોદી અને યુક્રેનના રાષ્ટ્રપતિ ઝેલેન્સ્કી, જાણો શું થઇ વાતચીત?
આ પણ વાંચોઃ અમિત શાહ-દ્વારકા/ દ્વારકા સમુદ્ર માર્ગે દેશનું પ્રવેશદ્વારઃ અમિત શાહે દ્વારકાધીશના ચરણોમાં શીશ ઝૂકાવ્યું
