પુરાતત્વવિદોને ખોદકામ દરમિયાન જૂના શહેરના ઘણા અવશેષો મળ્યા છે. તેમાંથી સૂર્યદેવ મિત્રાની વેદી, ત્રીજી સદીના સિક્કા અને એક અનોખો પ્રાચીન ફ્રિજ મળી આવ્યું છે. ખાસ વાત એ છે કે સદીઓ પછી પણ ફ્રિજમાં ખોરાકના અવશેષો મોજૂદ છે. જેમાં પ્રાણીઓના હાડકા અને ખોરાકના ટુકડા અને રાંધેલા માંસના પુરાવા મળ્યા છે.
પુરાતત્વવિદોએ જમીનની નીચેથી એક પ્રાચીન ‘ફ્રિજ’ શોધી કાઢ્યું છે. સદીઓ પછી પણ તેની અંદર ખોરાકના અવશેષો મોજૂદ છે. આ ‘ફ્રિજ’ રોમન મિલિટરી કેમ્પનું કહેવામાં આવી રહ્યું છે. ખોદકામ દરમિયાન ત્રીજી સદીના સિક્કા મળી આવ્યા છે. આ સિવાય સૂર્યદેવની વેદી પણ મળી આવી છે.
આ વસ્તુઓ બલ્ગેરિયાના સ્વિશતાવ શહેરથી 4 કિમી દૂર નોવા પુરાતત્વીય સ્થળ પરથી મળી આવી છે. પ્રાચીન ‘ફ્રિજ’ પોર્સેલિન પ્લેટમાંથી બનાવવામાં આવતું હતું. જેમાં પ્રાણીઓના હાડકાં, ખોરાકના ટુકડા અને રાંધેલા માંસના પુરાવા મળ્યા છે. 7 ઓક્ટોબર 2022ના રોજ, યુનિવર્સિટી ઓફ વોર્સો, પોલેન્ડના નિષ્ણાતોએ આ ખુલાસો કર્યો છે.
યુનિવર્સિટી ઓફ વોર્સોના પ્રોફેસર પીઓટર ડિજકે જણાવ્યું કે આ પ્રાચીન ફ્રીજ ક્યારે છે અને તેની અંદરનો ખોરાક ક્યારે રાખવામાં આવ્યો હતો? આ અંગે હજુ સુધી કોઈ ચોક્કસ માહિતી નથી. તેઓ માને છે કે જંતુઓને ફ્રીજથી દૂર રાખવા માટે પાઈનની છાલમાંથી નીકળતા પ્રવાહી સાથે ધૂપ સળગાવવામાં આવતો હતો.
સિક્કાઓનો સંગ્રહ પણ મળ્યો
આ ફ્રિજ કેવી રીતે કામ કરે છે? આ અંગે નિષ્ણાતો તરફથી કોઈ નક્કર જવાબ નથી. પ્રાપ્ત માહિતી અનુસાર, આ ફ્રિજ જમીનની અંદર ખાડાઓમાં રાખવામાં આવતા હતા. તે બરફથી ઢંકાયેલા હતા, જેથી અંદરની સામગ્રી ઠંડી રહે.
નિષ્ણાતો દાવો કરે છે કે રોમન સૈનિકોએ ડેન્યુબ નદીના કિનારે કાયમી સંરક્ષણ બેજ બનાવવા માટે નોવા શહેર વસાવ્યું હતું. આ છાવણીમાં એક કિલ્લો પણ હતો. 5મી સદી સુધી સૈનિકો તેમાં આરામ કરતા હતા.
સિક્કાઓનો સંગ્રહ પણ મળ્યો
ફ્રિજ ઉપરાંત પુરાતત્વવિદોને ત્યાંથી સિક્કાઓનો સંગ્રહ પણ મળ્યો છે. તે ત્રીજી સદીના મધ્યમાં કહેવામાં આવે છે. ખોદકામમાં અહીંથી મકાનોના અવશેષો સાથે દિવાલોની લાંબી લાઈન મળી આવી છે. મકાનોના અવશેષોમાંથી મિલ, વણાટ અને માછીમારીના સામાન, ખાડાઓમાં હાડકાં અને વાસણોના ટુકડા મળી આવ્યા છે.
ખોદકામમાં સૂર્યદેવની વેદી મળી
પ્રોફેસર પિયોટરે જણાવ્યું કે આ વિસ્તારમાંથી જંગમ સ્મારકો મળી આવ્યા છે. તેણે કહ્યું – આમાંથી સૌથી મહત્વપૂર્ણ બે રોમન વેદીઓ છે. તે ખૂબ જ અનન્ય છે. અમારી પાસે મિત્રાને સમર્પિત વેદીઓ વિશે વધુ માહિતી નથી.
પ્રાચીન ફ્રિજ ખોદવામાં આવ્યું
આ વેદીઓમાંથી એક સૂર્ય દેવ ‘મિત્ર’ને સમર્પિત છે. બીજું કેપિટોલાઇન ટ્રિનિટી (ગુરુ, મિનર્વા, જુનો) ને સમર્પિત છે.
