શું તમે તમારી આંખો દ્વારા જાણી શકશો કે તમારી કિડની ઠીક છે કે નહીં? આ બે અંગો વચ્ચે શું સંબંધ છે?

વૈશ્વિક સ્તરે કિડનીના રોગોનું જોખમ ઝડપથી વધી રહ્યું છે, ભારતમાં પણ આ રોગોના વધતા જતા કેસ નોંધાઈ રહ્યા છે. આરોગ્ય નિષ્ણાતોએ જણાવ્યું હતું કે કિડનીના રોગોનો ખતરો કોઈપણ ઉંમરે થઈ શકે છે, પરંતુ ડાયાબિટીસ અને હાઈ બ્લડ પ્રેશર ધરાવતા લોકોમાં આ જોખમ વધારે છે.

ક્રોનિક કિડની ડિસીઝ (CKD) વિશ્વભરમાં લાખો લોકોને અસર કરતી એક શાંત રોગચાળા તરીકે પણ ઉભરી રહી છે, સંશોધકોએ જણાવ્યું હતું. ઘણીવાર લક્ષણો દેખાય ત્યાં સુધીમાં, કિડનીને ગંભીર નુકસાન થઈ ચૂક્યું હોય છે.

આરોગ્ય નિષ્ણાતોનું કહેવું છે કે કિડનીની સમસ્યાના લક્ષણોને સમયસર ઓળખીને તેની સારવાર કરવી જરૂરી છે. પેશાબને લગતી સમસ્યાઓ થવી સામાન્ય વાત છે, પરંતુ તાજેતરના એક અભ્યાસમાં સંશોધકોએ જણાવ્યું હતું કે આંખોમાં દેખાતા લક્ષણોના આધારે પણ કિડનીની સમસ્યાનો અંદાજ લગાવી શકાય છે.

આંખો પર કિડનીની સમસ્યાના લક્ષણો

સ્કોટલેન્ડની યુનિવર્સિટી ઓફ એડિનબર્ગના સંશોધકોની ટીમે કિડનીના રોગોના લક્ષણો વિશે જાણવા માટે એક અભ્યાસ હાથ ધર્યો હતો. સંશોધકોની ટીમે જણાવ્યું હતું કે આંખની તપાસ દ્વારા પણ કિડનીની સમસ્યા જાણી શકાય છે. જ્યારે પણ કિડનીમાં કોઈ સમસ્યા થાય છે તો તે રેટિના પર પણ અસર કરવા લાગે છે.આટલું જ નહીં ગંભીર સ્થિતિમાં રેટિનાની પાછળ ગંઠાઈ જવાની સમસ્યા પણ શરૂ થઈ જાય છે.આંખોમાં જોવા મળતા આવા ફેરફારોના આધારે કિડનીની સમસ્યાઓનો સરળતાથી અંદાજ લગાવી શકાય છે.

અભ્યાસમાં શું મળ્યું?

અભ્યાસના અહેવાલમાં, ટીમને જાણવા મળ્યું કે કિડની અને આંખો વચ્ચે જોડાણ છે. રેટિના અને કોરોઇડ (નેત્રપટલની પાછળ રક્ત વાહિનીઓનો એક સ્તર) માં થતા ફેરફારોના આધારે કિડનીની સમસ્યાઓ શોધી શકાય છે. આ અભ્યાસ માટે, વૈજ્ઞાનિકોએ ઓપ્ટિકલ કોહેરેન્સ ટોમોગ્રાફી (ઓસીટી) નામની ઇમેજિંગ ટેકનિકનો ઉપયોગ કરીને શોધી કાઢ્યું કે CKD ધરાવતા દર્દીઓમાં તંદુરસ્ત વ્યક્તિઓ કરતાં નોંધપાત્ર રીતે પાતળા રેટિના અને કોરોઇડ્સ છે.OCT સાધનો તમામ આંખના દવાખાનામાં ઉપલબ્ધ છે, જેના દ્વારા તે નક્કી કરી શકાય છે કે તમને તમારી આંખો તેમજ તમારી કિડનીમાં કોઈ સમસ્યા છે કે કેમ.

આંખો અને કિડની વચ્ચેનો સંબંધ

રિસર્ચ રિપોર્ટમાં વૈજ્ઞાનિકોએ કહ્યું કે આંખ અને કિડની વચ્ચે ઘણી સમાનતાઓ છે. બંને અંગો તેમના યોગ્ય કાર્યો માટે નાની રુધિરવાહિનીઓ પર ભારે આધાર રાખે છે. આંખોમાંના આ નાજુક વાસણો રેટિનાને પોષણ આપે છે, જે આપણને સ્પષ્ટ રીતે જોવાની મંજૂરી આપે છે. તે જ સમયે, તે કિડનીમાં ફિલ્ટરેશન સિસ્ટમ બનાવે છે જે આપણા લોહીને સાફ કરે છે.

જ્યારે CKD જેવી ગંભીર સ્વાસ્થ્ય સ્થિતિમાં આ રક્તવાહિનીઓ ક્ષતિગ્રસ્ત થાય છે, ત્યારે દ્રષ્ટિની સમસ્યાઓ પણ વિકસી શકે છે.
તારણોમાં શું બહાર આવ્યું?

અભ્યાસ દરમિયાન જ્યારે સંશોધકોએ કિડની ટ્રાન્સપ્લાન્ટ કરાવી ચૂકેલા લોકોની તપાસ કરી ત્યારે જાણવા મળ્યું કે આવા દર્દીઓના રેટિનામાં મોટા ફેરફારો થયા છે. નવી કિડની પ્રાપ્ત કર્યાના માત્ર એક અઠવાડિયામાં જ આંખની રચના જાડી થવા લાગી, જેમાં આગામી 12 મહિનામાં સુધારો ચાલુ રહ્યો. આના આધારે વૈજ્ઞાનિકોએ કહ્યું કે જાણે આંખો જ કહી રહી હતી કે ટ્રાન્સપ્લાન્ટ કરેલી કિડની કેટલી સ્વસ્થ કામ કરી રહી છે.નિષ્કર્ષમાં વૈજ્ઞાનિકોએ જણાવ્યું કે, કિડનીની તંદુરસ્તી સારી રાખીને આંખોને પણ સ્વસ્થ રાખી શકાય છે.