ફ્રેન્ચ લેખિકા એની એર્નોક્સને સાહિત્યમાં નોબેલ પુરસ્કાર મળ્યો છે. પુરસ્કાર આપનાર સંસ્થાએ ગુરુવારે જણાવ્યું હતું કે આ એવોર્ડ ફ્રેન્ચ લેખકને તેના નોંધપાત્ર લેખન માટે આપવામાં આવ્યો છે, જે તેની હિંમત અને તેજસ્વીતાને દર્શાવે છે.
82 વર્ષીય ફ્રેન્ચ લેખિકા હિંમત સાથે તેના અંગત અનુભવો વિશે લખે છે. સ્વીડિશ એકેડમીના સ્થાયી સચિવ મેટ્સ માલમે ગુરુવારે સાહિત્ય જગતના વિજેતાની જાહેરાત કરી હતી. સોમવારે મેડિકલ જગતમાં નિએન્ડરથલ જીનોમ પર રિસર્ચ કરનારા વૈજ્ઞાનિક વેન્ટે પાબોને આ એવોર્ડ મળ્યો હતો.આ પછી મંગળવારે ભૌતિક વિજ્ઞાનમાં સંયુક્ત રીતે ત્રણ વૈજ્ઞાનિકોને એવોર્ડ આપવામાં આવ્યો હતો.
ફ્રેન્ચ લેખિકા એન આર્નોક્સનો જન્મ 1940 માં થયો હતો અને તે નોર્મેન્ડીના નાના શહેર યવેટોટમાં મોટી થઈ હતી, જ્યાં તેના માતાપિતાની સંયુક્ત કરિયાણાની દુકાન અને કાફે હતા. તેના કૌટુંબિક સંજોગો ખરાબ હતા, પરંતુ તે મહત્વાકાંક્ષી હતી. તેમના માતા-પિતા સાથે તેમણે શ્રમજીવી અસ્તિત્વથી બુર્જિયો સુધીનું જીવન જીવ્યું. આ જીવનની યાદો તેઓ ક્યારેય ભૂલી શક્યા નથી.
લેખક બનવાનો તેમનો માર્ગ લાંબો અને મુશ્કેલ હતો. તેમના લખાણોમાં, અર્નેક્સે સમાજની આ વિસંગતતાઓને ઉતારી. એર્નેકસે તેમના પ્રારંભિક લખાણો તેમની ગ્રામીણ પૃષ્ઠભૂમિ પર આધારિત છે. ધીરે ધીરે, તેમનું લેખન સાહિત્યના આ ક્ષેત્રમાંથી સમાજમાં ફેલાયેલી વાસ્તવિક અસમાનતા તરફ આગળ વધ્યું.
ફ્રેન્ચ લેખિકા એની, તેની ક્લાસિક, વિશિષ્ટ શૈલી હોવા છતાં, જાહેર કરે છે કે તે પોતે એક નવલકથા લેખક કરતાં વધુ નૃવંશશાસ્ત્રી છે, સંસ્કૃતિઓ વચ્ચે સમાનતા અને તફાવતો શોધે છે. તેમણે ઘણીવાર પોતાને ફ્રેન્ચ નવલકથાકાર માર્સેલ પ્રોસ્ટથી પ્રભાવિત હોવાનું કહ્યું છે તો સાથે જ સમાજશાસ્ત્રી પિયર બૉર્ડિયુની પણ તેમના પર ઊંડી અસર છે.
કલ્પનાના પડદા ચીરી નાખવાની એનીની મહત્વાકાંક્ષાએ તેમને ભૂતકાળના પુનઃનિર્માણ તરફ દોરી ગઈ. તેમણે ડાયરીના રૂપમાં કાચા પ્રકારનું ગદ્ય લખવાનો પણ પ્રયાસ કર્યો છે. આમાં તેમને કેવળ બાહ્ય ઘટનાઓ નોંધી છે. જર્નલ ડુ દેહોર્સ ઓફ 1933, એક્સટીરીયર્સ ઓફ 1993 અને લા વિએ એક્સટીરીયર 1993-99 જેવા પુસ્તકોમાં આપણે આ રીતના તેમના લખાણો જોઈ શકીએ છીએ.
નોબેલ પુરસ્કારની શરૂઆત વર્ષ 1901થી કરવામાં આવી હતી. 119 વર્ષના ઈતિહાસમાં આવું બે વાર બન્યું જ્યારે સાહિત્ય ક્ષેત્રે આપવામાં આવેલ આ એવોર્ડ કોઈને આપવામાં આવ્યો ન હતો. 1943 માં, બીજા વિશ્વ યુદ્ધ દરમિયાન, પ્રથમ વખત એવું બન્યું કે કોઈ વ્યક્તિને સાહિત્ય માટે નોબેલ આપવામાં આવ્યું ન હતું. આ પછી વર્ષ 2018માં આવી તક આવી. પરંતુ ફ્રેન્ચ ફોટોગ્રાફર જીની ક્લાઉડ આર્નોલ્ટ અને સ્વીડિશ એકેડેમી જ્યુરી સભ્ય કેટરિનાના પતિ સામે જાતીય શોષણના આરોપોને કારણે તે આપવામાં આવ્યો ન હતો.
