Merchant of Death: યુક્રેનમાં ચાલી રહેલા યુદ્ધ વચ્ચે અમેરિકા અને રશિયા એક ડીલ પર વાતચીત કરી રહ્યા છે. આ કરાર કેદીઓની અદલાબદલીને લઈને કરવામાં આવી રહ્યો છે. વાસ્તવમાં અમેરિકાની પ્રખ્યાત બાસ્કેટબોલ ખેલાડી બ્રિટની ગ્રિનર હાલમાં રશિયાની જેલમાં બંધ છે. બ્રિટ્ટેની ગ્રિનરને રશિયન જેલમાંથી મુક્ત કરવા માટે અમેરિકા કેટલાક રશિયન કેદીઓને મુક્ત કરવાની યોજના બનાવી રહ્યું છે. ગ્રિનરને ડ્રગના આરોપમાં દોષિત ઠેરવવામાં આવ્યો છે અને તે રશિયન જેલમાં કેદ છે.
રશિયન નાયબ વિદેશ પ્રધાન સર્ગેઈ રાયબકોવે દાવો કર્યો હતો કે અમેરિકન બાસ્કેટબોલ ખેલાડી બ્રિટની ગ્રિનરને રશિયન જેલમાંથી મુક્ત કરવા અને તેને ઘરે લાવવા માટે નવી પ્રવૃત્તિ શરૂ થઈ છે. અમેરિકાએ રશિયાના નાયબ વિદેશ મંત્રીના દાવાને નકારી કાઢ્યા છે. રશિયન મીડિયાના અહેવાલો અનુસાર સર્ગેઈ રાયબકોવે દોષિત શસ્ત્ર ડીલર વિક્ટર બાઉટને યુએસ છોડવા માટે કહ્યું છે. રાયબકોવે જણાવ્યું હતું કે, “અમે હજુ સુધી સર્વસંમતિ પર આવ્યા નથી, પરંતુ નિઃશંકપણે, વિક્ટરનો મુકાબલો તે પૈકીનો એક છે જેની ચર્ચા થઈ રહી છે અને દેખીતી રીતે અમે સકારાત્મક પરિણામની આશા રાખીએ છીએ.”
રશિયાના આ દાવાઓ પર અમેરિકા નારાજ દેખાઈ રહ્યું છે. અમેરિકાનું કહેવું છે કે રશિયા અગાઉના પ્રસ્તાવ પર સારો ઈરાદો નથી બતાવી રહ્યું. તેના જવાબમાં અમેરિકી સરકારે કહ્યું, “અમે કોઈપણ ઓફરની સ્પષ્ટતા પર ટિપ્પણી કરીશું નહીં. જણાવી દઈએ કે અમે રશિયાને એક મહત્વપૂર્ણ ઓફર કરી છે, પરંતુ રશિયન ફેડરેશન સદ્ભાવનાથી વાટાઘાટો કરવામાં સતત નિષ્ફળ રહ્યું છે.” મૃત્યુના સોદાગર વિક્ટર બાઉટે તેના શસ્ત્રોના પુરવઠાથી વિશ્વભરમાં હિંસાને વેગ આપ્યો હોવાનું કહેવાય છે. વિક્ટર બાઉટ લાંબા સમયથી ગેરકાયદેસર હથિયારોની હેરફેરની સંદિગ્ધ દુનિયામાં મુખ્ય વ્યક્તિ તરીકે ગણવામાં આવતો હતો. 2008માં તેની ધરપકડ પહેલાં બાઉટનું ઓપરેટિવ નેટવર્ક અફઘાનિસ્તાન, પાકિસ્તાન, ઇરાક, સુદાન, અંગોલા, કોંગો, લાઇબેરિયા, ફિલિપાઇન્સ, રવાન્ડા અને સિએરા લિયોન સુધી વિસ્તરેલું હતું. તેમના કારનામાઓએ તેને ‘મર્ચન્ટ ઓફ ડેથ’ બનાવ્યા, અને હોલીવુડની ફિલ્મ ‘લોર્ડ ઓફ વોર’માં અભિનેતા નિકોલસ કેજ દ્વારા ભજવવામાં આવેલ પાત્રને પણ પ્રેરણા આપી.
બાઉટ કથિત લશ્કરી ગુપ્તચર પૃષ્ઠભૂમિ ધરાવતા ભૂતપૂર્વ સોવિયેત વાયુસેના અધિકારી છે. બાઉટે જૂના પરંતુ અત્યંત મજબૂત એન્ટોનોવ, ઇલ્યુશિન અને યાકોવલેવ કાર્ગો વિમાનોનો ખાનગી કાફલો ખરીદ્યો જે સોવિયેત યુનિયનના પતન પછી રદ્દ થવાના હતા. એક રિપોર્ટ અનુસાર, તેમનું નવું સ્ટાર્ટ-અપ રશિયન મિલિટરી ઇન્ટેલિજન્સ સર્વિસ GRUની મદદથી શરૂ થયું હતું, જેની પાસેથી તેણે પહેલા ત્રણ એરક્રાફ્ટ ખરીદ્યા હતા. તેનું એર ફ્રેટ ઓપરેશન ટૂંક સમયમાં જ વિશ્વનો સૌથી ખતરનાક હથિયારોનો વ્યવસાય બની ગયો. તેણે પોતાને લાઈમલાઈટથી દૂર રાખ્યો અને તેથી જ 9/11 પહેલાની તેની ગતિવિધિઓથી સમગ્ર વિશ્વ બેધ્યાન રહ્યું. તેમના પર 2007માં ‘મર્ચન્ટ ઓફ ડેથ’ નામનું પુસ્તક લખવામાં આવ્યું હતું.
