EAM જયશંકર અને ચીનના વિદેશ મંત્રી વાંગ યી વચ્ચે મહત્વપૂર્ણ બેઠક, શું ભારત અને ચીન વચ્ચેનો તણાવ ખતમ થશે?

ભારતના વિદેશ મંત્રી એસ જયશંકર અને ચીનના વિદેશ મંત્રી વાંગ યીએ ગુરુવારે કઝાકિસ્તાનની રાજધાની અસ્તાનામાં વાતચીત કરી. પૂર્વી લદ્દાખમાં ભારત અને ચીન વચ્ચે ચાલી રહેલા સીમા વિવાદ વચ્ચે, બંને દેશોના વિદેશ મંત્રીઓએ શાંઘાઈ કોઓપરેશન ઓર્ગેનાઈઝેશન (SCO) ના વાર્ષિક શિખર સંમેલનની બાજુમાં મળ્યા અને વિચારોનું આદાનપ્રદાન કર્યું. બંને નેતાઓ વચ્ચે મુખ્ય વાતચીત સરહદ વિવાદ અને પરસ્પર સંબંધો પર કેન્દ્રિત હતી.

‘સરહદ પર શાંતિ સુનિશ્ચિત કરવી મહત્વપૂર્ણ છે’

એસ જયશંકર અને ચીનના વિદેશ પ્રધાન વાંગ યી પૂર્વી લદ્દાખમાં સરહદ વિવાદના મુદ્દાઓને ઉકેલવા માટે રાજદ્વારી અને સૈન્ય માધ્યમો દ્વારા પ્રયત્નો બમણા કરવા સંમત થયા હતા. શાંઘાઈ કોઓપરેશન ઓર્ગેનાઈઝેશન સમિટની બાજુમાં યોજાયેલી આ બેઠકમાં જયશંકરે વાંગને કહ્યું કે વાસ્તવિક નિયંત્રણ રેખા (LAC)નું સન્માન કરવું અને સરહદી વિસ્તારોમાં શાંતિ સુનિશ્ચિત કરવી મહત્વપૂર્ણ છે. જયશંકરે ભારતના મતને પણ પુનરોચ્ચાર કર્યો હતો કે બંને પક્ષો વચ્ચેના સંબંધો પરસ્પર આદર, પરસ્પર હિત અને પરસ્પર સંવેદનશીલતા પર આધારિત હોવા જોઈએ.

‘બંને દેશોના હિતમાં નથી’

આ નેતાઓની બેઠક પૂર્વી લદ્દાખમાં ભારત અને ચીન વચ્ચે ચાલી રહેલા સીમા વિવાદ વચ્ચે થઈ હતી. આ દરમિયાન બંને મંત્રીઓ સહમત થયા કે સરહદી વિસ્તારોમાં વર્તમાન સ્થિતિને લંબાવવી બંને પક્ષોના હિતમાં નથી. જયશંકરે દ્વિપક્ષીય સંબંધોમાં સામાન્યતા તરફના અવરોધોને દૂર કરવા માટે સરહદ પર શાંતિ અને સંવાદિતા પુનઃસ્થાપિત કરવાના પ્રયાસો બમણા કરવાની જરૂરિયાત પર ભાર મૂક્યો હતો. તેમણે ભૂતકાળમાં બંને સરકારો વચ્ચે થયેલા દ્વિપક્ષીય કરારો, પ્રોટોકોલ્સ અને સમજૂતીઓનું સંપૂર્ણ પાલન કરવાના મહત્વ પર ભાર મૂક્યો અને કહ્યું કે વાસ્તવિક નિયંત્રણ રેખાનું સન્માન કરવું જોઈએ.

બંને દેશો મુદ્દાઓ ઉકેલશે

બેઠકમાં બંને મંત્રીઓએ બાકી રહેલા મુદ્દાઓને વહેલી તકે ઉકેલવા પર ભાર મૂક્યો હતો. ચર્ચાને આગળ વધારવા માટે બંને પક્ષોના રાજદ્વારી અને સૈન્ય અધિકારીઓની બેઠકો ચાલુ રાખવા અને વિસ્તરણ કરવા માટે પણ સંમત થયા હતા. બંને નેતાઓ એ વાત પર પણ સંમત થયા હતા કે ભારત-ચીન બોર્ડર અફેર્સ (WMCC) પર કન્સલ્ટેશન એન્ડ કોઓર્ડિનેશન ઓન વર્કિંગ મિકેનિઝમે ટૂંક સમયમાં એક બેઠક યોજવી જોઈએ. વિદેશ મંત્રીએ પુનરોચ્ચાર કર્યો કે ભારત-ચીન સંબંધો પરસ્પર આદર, પરસ્પર સંવેદનશીલતા અને પરસ્પર હિતોનું પાલન કરીને સુધારી શકાય છે.

Met with CPC Politburo member and FM Wang Yi in Astana this morning.

Discussed early resolution of remaining issues in border areas. Agreed to redouble efforts through diplomatic and military channels to that end.

Respecting the LAC and ensuring peace and tranquility in the… pic.twitter.com/kR3pSFViGX

— Dr. S. Jaishankar (@DrSJaishankar) July 4, 2024

એસ જયશંકરે શું કહ્યું?

મીટિંગ અંગે એસ જયશંકરે સોશિયલ મીડિયા પ્લેટફોર્મ ‘X’ પર કહ્યું, “આજે સવારે CPC પોલિટબ્યુરોના સભ્ય અને વિદેશ મંત્રી વાંગ યીને અસ્તાનામાં મળ્યા. સરહદી વિસ્તારોમાં બાકી રહેલા પ્રશ્નોના વહેલા ઉકેલ માટે ચર્ચા કરી. રાજદ્વારી અને સૈન્ય માધ્યમો દ્વારા પ્રયત્નોને બમણા કરવા પર સહમતિ દર્શાવવામાં આવી હતી અને સરહદી વિસ્તારોમાં શાંતિ સુનિશ્ચિત કરવી મહત્વપૂર્ણ છે. પરસ્પર આદર, પરસ્પર સંવેદનશીલતા અને પરસ્પર હિતો આપણા દ્વિપક્ષીય સંબંધોને માર્ગદર્શન આપશે.” ભારત માને છે કે સરહદી વિસ્તારોમાં શાંતિ અને સ્થિરતા બંને દેશો વચ્ચેના સામાન્ય સંબંધો માટે મહત્વપૂર્ણ છે.

ભારતે ખાતરી આપી હતી

બંને મંત્રીઓએ વૈશ્વિક પરિસ્થિતિ પર પણ વિચારોનું આદાન-પ્રદાન કર્યું. ભારતના વિદેશ મંત્રી જયશંકરે પણ ચીનના વિદેશ મંત્રી વાંગ યીને આવતા વર્ષે શાંઘાઈ કોઓપરેશન ઓર્ગેનાઈઝેશનની ચીનની અધ્યક્ષતા માટે ભારતના સમર્થનની ખાતરી આપી હતી.