ભગવાન કૃષ્ણના લાડુ ગોપાલ સ્વરૂપની પૂજા મુખ્યત્વે જન્માષ્ટમી પર કરવામાં આવે છે. લાડુ ગોપાલ એ શ્રી કૃષ્ણનું બાળ સ્વરૂપ છે, જેમાં તેમના એક હાથમાં લાડુ જોવા મળે છે. આ સ્વરૂપમાં એક બીજી વસ્તુ જે દેખાઈ રહી છે તે એ છે કે લાડુ ગોપાલની છાતી પર પગનું નિશાન પણ છે. પગનું નિશાન લાડુ ગોપાલની છાતી પર બનેલું છે, તેની પાછળની એક પ્રાચીન દંતકથા છે. જન્માષ્ટમીના અવસર પર અમે તમને એવી જ કહાની વિશે જણાવી રહ્યા છીએ…
જ્યારે ઋષિઓએ ત્રિમૂર્તિની પરીક્ષા લીધી
પૌરાણિક કથાઓ અનુસાર, એક વખત ઋષિ-મુનિઓમાં ચર્ચા ચાલી રહી હતી કે બ્રહ્માજી, શિવજી અને શ્રી વિષ્ણુ – ત્રિમૂર્તિઓમાં શ્રેષ્ઠ કોણ છે? જ્યારે કોઈ આ નિષ્કર્ષ પર ન પહોંચી શક્યું, ત્યારે બ્રહ્માજીના માનસ પુત્ર મહર્ષિ ભૃગુને આ કાર્ય માટે નિયુક્ત કરવામાં આવ્યા. મહર્ષિ ભૃગુ પ્રથમ બ્રહ્માજી પાસે ગયા. ત્યાં જઈને મહર્ષિ ભૃગુએ ન તો બ્રહ્માજીને પ્રણામ કર્યા અને ન તો તેમની સ્તુતિ કરી. આ જોઈને બ્રહ્માજી ક્રોધિત થઈ ગયા, પરંતુ તેમ છતાં તેમણે પોતાની સમજદારીથી ક્રોધને દબાવી દીધો.
જ્યારે મહાદેવે મહર્ષિ ભૃગુ પર ત્રિશૂળ ઉપાડ્યું
મહર્ષિ ભૃગુ બ્રહ્માજી પછી કૈલાસ ગયા. મહર્ષિ ભૃગુને આવતા જોઈને મહાદેવ ખૂબ જ પ્રસન્ન થયા અને તેઓ પોતાના આસન પરથી ઉભા થયા અને મહર્ષિને આલિંગન આપવા માંગતા હતા. પરંતુ પરીક્ષા લેવાના હેતુથી ભૃગુ મુનિએ તેમના આલિંગનનો ઇનકાર કર્યો અને કહ્યું કે “તમે હંમેશા ધર્મની ગરિમાનું ઉલ્લંઘન કરો છો. તમે પાપીઓને જે વરદાન આપો છો તે દેવતાઓને મુશ્કેલી લાવે છે. એટલા માટે હું તમને ક્યારેય ગળે લગાવીશ નહિ.” આ સાંભળીને મહાદેવ ગુસ્સે થઈ ગયા અને જેમ જ તેમણે ત્રિશૂળ ઊંચક્યું, દેવી પાર્વતીએ તેમને રોક્યા.
જ્યારે મહર્ષિ ભૃગુએ ભગવાન વિષ્ણુની છાતી પર પ્રહાર કર્યો
બ્રહ્માજી અને મહાદેવની પરીક્ષા લીધા પછી ભૃગુ મુનિ વૈકુંઠ લોકમાં ગયા. ત્યાં ભગવાન વિષ્ણુ દેવી લક્ષ્મીના ખોળામાં માથું રાખીને સૂતા હતા. ભૃગુએ જતાં જતાં તેમની છાતીમાં લાત મારી. આ જોઈને વિષ્ણુ તરત જ ઉભા થયા અને મહર્ષિ ભૃગુને પ્રણામ કર્યા અને કહ્યું, “હે મહર્ષિ, શું તમારા પગમાં વાગ્યું તો નથી ને ? તમારા ચરણોનો સ્પર્શ તીર્થોને પવિત્ર કરે છે. તમારા ચરણસ્પર્શથી આજે હું ધન્ય છું.”
મહર્ષિ ભૃગુએ આ નિર્ણય લીધો
ભગવાન વિષ્ણુનું આવું વર્તન જોઈને મહર્ષિ ભૃગુની આંખોમાંથી આંસુ વહેવા લાગ્યા. આ પછી, તે ફરીથી ઋષિ-મુનિઓ પાસે પરત ફર્યા અને તેમને બ્રહ્માજી, શિવજી અને શ્રી વિષ્ણુની બધી બાબતો વિગતવાર કહી. તેમની વાત સાંભળીને તમામ ઋષિઓને ખૂબ જ આશ્ચર્ય થયું અને તેઓએ ભગવાન વિષ્ણુને ત્રિમૂર્તિઓમાં શ્રેષ્ઠ માન્યા.
