પિગ્મી આફ્રિકન દેશ કોંગોના ગાઢ જંગલોમાં રહે છે. પરંતુ હવે તેમના પૂર્વજોનો વિસ્તાર ધીમે ધીમે કબજે કરવામાં આવી રહ્યો છે અને તેઓને તેમની સંસ્કૃતિ બચાવવા માટે જંગલોમાં ઊંડે સુધી જવાની ફરજ પડી રહી છે.
ગાઢ જંગલોમાં આશ્રય
મૂવીઓ એક યુવાન અકા-બેન્ઝેલ પિગ્મી છે અને અગાઉ શિકાર કરવા અને ખોરાક એકત્ર કરવા માટે આખા જંગલમાં મુક્તપણે ફરતો હતો. પરંતુ જ્યારે તેમના સમુદાયના લોકોને જમીનમાલિકો, વન વિભાગ અને ખાણકામ સાથે સંકળાયેલા લોકો દ્વારા ધમકી આપવામાં આવી ત્યારે તેઓએ તેમની વિચરતી સંસ્કૃતિ છોડીને જંગલની અંદરની બાજુએ સ્થાયી થવાનું નક્કી કર્યું.
આફ્રિકાના છેલ્લા શિકારી
પિગ્મી લોકો આફ્રિકામાં છેલ્લા શિકારી-ભેગી વિચરતી સમુદાયોમાંના એક છે. એક સમયે આ લોકો આખી કોંગો ખીણમાં રહેતા હતા, પરંતુ હવે તેમનો વિસ્તાર ઓછો થઈ ગયો છે. લગભગ 900,000 પિગ્મી હજી પણ મધ્ય આફ્રિકાના નવ દેશોના જંગલોમાં રહે છે, પરંતુ મૂવીઓ જેવા યુવાનો માટે તેમની શિકારની પરંપરાને જીવંત રાખવી વધુને વધુ મુશ્કેલ બની રહી છે.
જીવનના માર્ગ માટે જોખમ
પિગ્મી લોકો તેમના બાળકોને જન્મતાની સાથે જ જંગલોના રહસ્યો અને તેમની સાથે જોડાયેલા રિવાજો શીખવવાનું શરૂ કરે છે. પરંતુ અકા-બેન્ઝેલ સમુદાય હવે ચિંતિત છે કે તેઓ હવે આ જ્ઞાન ભવિષ્યની પેઢીઓને આપી શકશે નહીં. મોટાભાગના મધ્ય આફ્રિકામાં, પિગ્મીઓ હવે એવા વિસ્તારોમાં મુક્તપણે ફરતા નથી કે જે પરંપરાગત રીતે તેમના હતા.
લોંગા, જ્યાં તમને ભેદભાવથી આશ્રય મળે છે
લોંગા ગામ લિકુઆલા વિભાગના વરસાદી જંગલોની અંદર આવેલું છે. અહીં વંશીય ભેદભાવથી દૂર, સામુદાયિક જીવન શાંતિપૂર્વક ચાલે છે. પિગ્મી લોકોના અધિકારોના રક્ષણ માટે કાયદો પસાર કરનાર કોંગો પ્રથમ દેશ હતો, પરંતુ આજે પણ તેઓ સામાજિક બહિષ્કારનો સામનો કરે છે.
જંગલ સાથે સુમેળ
કોંગી સમાજમાં પિગ્મી લોકોને તુચ્છ ગણવામાં આવે છે. બંતુ જાતિના લોકો તેમને ગુલામની જેમ રાખતા હતા અને આજે પણ તેઓ તેમને પછાત ગણે છે. પરંતુ પિગ્મી લોકોનો વરસાદી વાતાવરણ સાથે ખૂબ જ ગાઢ સંબંધ છે. તેઓ તેની પૂજા કરે છે, પ્રકૃતિ સાથે સુમેળમાં રહે છે અને પર્યાવરણનું રક્ષણ પણ કરે છે.
આબોહવા-જરૂરી જંગલ
પિગ્મીઓ તેમની આજીવિકા માટે સંપૂર્ણપણે કોંગો ખીણના જંગલો પર નિર્ભર છે. આ વિશ્વના બીજા સૌથી મોટા વરસાદી જંગલો છે અને તે વૈશ્વિક આબોહવા સંતુલન માટે પણ ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. તેઓ દર વર્ષે 1.2 બિલિયન ટન કાર્બન ડાયોક્સાઇડ શોષી લે છે. પરંતુ હવે વૃક્ષો કાપવા, ખાણકામ અને શહેરીકરણને કારણે આ જંગલો જોખમમાં છે.
અમેઝિંગ શિકારી અને જંગલ માર્ગદર્શિકા
અકા-બેંજેલ લોકો રાત્રે પણ જંગલમાં પોતાનો રસ્તો શોધી શકે છે. તેઓ શિકારીઓ દ્વારા પકડવામાં ન આવે તે માટે નિપુણ છે અને પ્રતિભાશાળી શિકારીઓ છે. તેઓ વિશ્વના સૌથી મહત્વપૂર્ણ અભયારણ્યોમાંના એકમાં રહે છે, જે 240 મિલિયન હેક્ટરમાં ફેલાયેલ છે અને 10,000 થી વધુ છોડ અને હજારો પ્રાણીઓનું ઘર છે.
વન અધિકારીઓ દ્વારા શોષણ
જંગલના ઘણા ભાગોમાં, અભયારણ્યના રક્ષકોએ પિગ્મીઓ પર શિકારનો આરોપ લગાવીને તેમની વસાહતો પર હુમલો કર્યો અને સળગાવી દીધો. 2016 માં, સર્વાઈવલ ઈન્ટરનેશનલ WWF અને પાર્ક્સ ઓફ આફ્રિકા પર સ્વદેશી લોકોના શોષણના સેંકડો કેસોનો આરોપ મૂક્યો હતો.
રક્ષણના નામે
યુનાઈટેડ નેશન્સ તપાસમાં પિગ્મી લોકોના શોષણ અને પર્યાવરણીય જૂથો દ્વારા માનવ અધિકારોના ઉલ્લંઘનના આરોપોને પણ સમર્થન મળ્યું છે. આનાથી વતનીઓની પરંપરાગત જમીન પર અભયારણ્ય બનાવવાનો પ્રશ્ન પણ ઊભો થાય છે.
વન ભગવાન ‘મોબે’
સૂર્યાસ્ત સમયે, એક માણસ લોંગામાં ‘મોબે’ ના રૂપમાં દેખાય છે, જે પિગ્મી લોકોના વન દેવ છે. લોકો દેવતા પાસેથી ફળ અને સારા શિકારનો આશીર્વાદ લે છે. કોંગોના એથનોલોજિસ્ટ સોરેલ એટા કહે છે, “તેઓએ વર્ષોથી તેમના વિશ્વનું રક્ષણ કર્યું છે.” તેમાં કોઈ શંકા નથી કે અમે તેમના વિના જંગલને બચાવી શક્યા ન હોત.”
