ચીનની રાજધાનીમાં પાછલા 10 વર્ષનું સૌથી ખતરનાક ધૂળનું વાવાઝોડું (sand storm) આવ્યુ છે. ૧પ માર્ચ એટલે કે આજે આવેલા આ વાવાઝોડાને લીધે આખું બેઇઝિંગ શહેર પળી કલરની રોશનીથી ઢંકાઇ ગયુ છે.અને કેટલાય વિસ્તારોમાં વિજળી ચાલું કરવી પડી છે. રસ્તાઓ પર લોકો હેડલાઇટ ચાલું કરીને કાર ચલાવી રહ્યા છે. માસ્ક લગાવેલો છે. ચહેરો ઢંકાયેલો છે. બેઇઝિંગમાં હવાની ગુણવત્તાનું સ્તર 10000ને પાર કરી ગયુ છે. જેને ડોક્ટરો અને વૈજ્ઞાનિકોએ સૌથી વધારે ઘાતક જણાવ્યું છે. તેના લીધે ૪૦૦થી વધારે ફ્લાઇટો રદ્દ કરી દેવામાં આવી છે. આ ધૂળનું વાવાઝોડું મંગોલિયાથી ઉડેલી ધૂળના લીધે આવ્યુ છે.
બેઇઝિંગમાં સોમવારે દિવસમાં પણ લોકોના ઘરની લાઇટ, રસ્તાની લાઇટો ચાલું રાખવી પડી. કારણ કે આખા શહેરમાં ઘાટા પીળા અને ભૂરા રંગની ધૂળ ભરેલું વાવાઝોડું આવી ગયુ હતું. આ વાવાઝોડું ઇનર મંગોલિયા અને ચીનના ઉત્તર-પશ્ચિમ વિસ્તારમાં થયેલા વરસાદ પછી આવ્યું હતું.
ચાઇના મેટ્રોલોજિકલ એડમિનિસ્ટ્રેશને સોમવારે બેઇઝિંગ અને આસપાસના વિસ્તારોમાં યલો એલર્ટ જાહેર કર્યુ છે. ધૂળનું આ વાવાઝોડું ઇનર મંગોલિયાથી શરૂ થઇને ગાંસૂ(Gansu),શાંસી(Shanxi),હેબેઇ(Hebei) પ્રાંત સુધી ફેલાયું હતું. રાજધાની બેઇઝિંગ આ પ્રાંતોથી ઘેરાયેલી છે.
બેઇઝિંગમાં એર ક્લોલિટી ઇન્ડેક્સ મહત્તમ પ૦૦ પર પહોચી ગયો છે. કેટલાક જીલ્લાઓમાં PM 10 પાર્ટીકલનું સ્તર 2000 માઇક્રોગ્રામ્સ પ્રતિ ક્યુબિક મીટર પહોચી ગયુ છે. જ્યારે કેટલાક વિસ્તારોમાં AQI 1000 સુધી પણ નોંધવામાં આવ્યો છે. જે પ્રદુષણ અને સ્વાસ્થય બંને માટે ખુબ જ ખતરનાક છે.
શ્વાસ સંબંધી રોગીઓ અને ફેફસાં માટે ખતરનાક PM 2.5 પાર્ટીકલનું સ્તર 300 માઇક્રોગ્રામ પ્રતિ ક્યુબિક મીટર સુધી પહોચી ગયુ છે. ચીનમાં તેનું સ્ટાન્ડર્ડ ૩પ માઇક્રોગ્રામ છે. બેઇઝિંકમાં મોટે ભાગે માર્ચ અને એપ્રિલ મહીનામાં ધૂળના વાવાજોડા ફૂંકાય છે. અને તેવું તેના ગોબી રણના નજીક હોવાને લીધે થઇ રહ્યુ છે. કારણ કે ચીનના ઉત્તરમાં જંગલો ઝડપથી કપાઇ રહ્યા છે. એટલે ત્યાંથી ઉડતી ધૂળ બેઇઝિંગને ઘેરી લે છે.
બેઇઝિંગ જે વિસ્તારોથી ઘેરાયેલું છે ત્યાં પાછલા કેટલાક દિવસોથી પ્રદુષણનું સ્તર ઘણુ વધારે છે. બેઇઝિંગમાં 5 માર્ચે જ્યારે સંસદીય કાર્યવાહી શરૂ થઇ તે દિવસે પણ શહેરમાં સ્મોગનું સ્તર ઘણુ વધારે હતું. સોમવારે ધૂળના વાવાઝોડાને લીધે વિઝિબિલીટી ઘટીને ૧ કિલોમીટર થઇ ગઇ હતી.જેના લીધે કાર અને અન્ય વાહનોને રસ્તા પર હેડલાઇટ્સ ચાલું કરવી પડી હતી.
તે ઉપરાંત બેઇઝિંગ અને તેની આસપાસના શહેરોમાં 400થી વધારે ફ્લાઇટ રદ્દ કરવી પડી હતી. સોમવારની સવારે સાડા સાત વાગ્યા પછી આખુ શહેર પીળા-ભૂરા રંગની ધૂળમાં ઝકડાઇ ગયુ હતું. જેમાં કંઇ પણ દેખાતું ન હતું.
ચીની મિડીયાના કહેવા પ્રમાણે મંગોલિયા અને આસપાસના વિસ્તારો આ ધૂળના વાવાઝોડાને લીધે 341 લોકો ગુમ થયા છે. ચીને નિંગશિયા નામના શહેરના લોકોએ જણાવ્યુ કે તેઓ રાત્રીએ સુઇ શક્યા જ નથી. શ્વાસ લેવામાં તકલીફ થતાં તેઓ જાગી ગયા હતા.
ચીનમાં મોટા પ્રમાણમાં વૃક્ષોને કાપવામાં આવી રહ્યા છે. સરકારનો દાવો છે કે તેઓ જંગલ ને બચાવવા માટે ઘણું કામ કરી રહ્યા છે. તેમ છતાં દરેક વર્ષે વૃક્ષો કપાવવાના લીધે અહીનું પર્યાવરણ ખરાબ રીતે પ્રદુષિત થઇ રહ્યું છે. સ્મોગ અને ધુળના વાવાઝોડા વારંવાર ચીન અને તેના બીજા વિસ્તારોને પ્રદુષિત કરે છે.
બેઇઝિંગની ચારે તરફ ગ્રેટ ગ્રીન વોલ નામનું અભિયાન ચલાવવામાં આવી રહ્યુ છે.શહેરની ચારે તરફ ધૂળ પર પકડ રાખનારા ફૂલછોડ લગાવવામાં આવી રહ્યા છે. તેમ છતાં બેઇઝિંગ દર વર્ષે માર્ચ અને એપ્રિલમાં આવા ધૂળના વાવાઝોડાઓથી પરેશાન થાય છે.
ચીનની સૌથી પ્રસિદ્ધ સ્ટીલ નિર્માતા શહેર તાંગશાન (Tangshan) અને બેઇઝિંગ અને હેબેળમાં ઉધોગ વાયુ પ્રદુષણના મુખ્ય સ્ત્રોત છે.તેના લીધે ચીનમાં ઇમરજન્સી એન્ટી-સ્મોગ અભિયાન ચલાવવું પડે છે. બેઇઝિંગ પ્રશાસને લોકોને કહ્યુ છે કે જરૂર પડે તો જ બહાર નિકળો. અનેજો તબિયત ખરાબ જણાય તો તરત જ નજીકના દવાખાનામાં જઇને ડોક્ટરને મળો.
ચીનમાં પાછલા દસ વર્ષોમાં આવેલું આ સૌથી ખતરનાક ધૂળનું વાવાજોડાને લઇને ચીનીઓ પરેશાન છે. હવે આશા રાખવામાં આવી રહી છે કે બુધવાર સુધીમાં આ અહી વાતાવરણ સાફ થઇ જશે.
