ઈસ્લામાબાદ: આર્થિક સંકટમાં ફસાયેલા પાકિસ્તાન માટે હાલમાં Pak Crises ઈન્ટરનેશનલ મોનેટરી ફંડ (IMF) તરફથી કોઈ રાહત નથી. પાકિસ્તાની અખબાર એક્સપ્રેસ ટ્રિબ્યુન અનુસાર, પાંચ અબજ ડોલરની લોન જે IMF પાસેથી મળવાની હતી તે અટકી ગઈ છે. અખબારે અહેવાલ આપ્યો છે કે ઇસ્લામાબાદને હજુ માત્ર બે દિવસ બાકી છે ત્યારે ડ્રાફ્ટ ઇકોનોમિક એન્ડ ફાઇનાન્શિયલ પોલિસી (MEFP) પ્રાપ્ત થયો નથી. IMF 9 ફેબ્રુઆરીએ Pak Crises પાકિસ્તાન માટે મોટી રાહતની જાહેરાત કરી શકે છે. પરંતુ હાલની સ્થિતિને જોતા એવું લાગતું નથી કે અત્યારે કંઈ થશે.
IMF સાથેની વાટાઘાટો નિર્ણાયક તબક્કામાં પહોંચી ગઈ છે અને તે કોઈપણ દિશામાં વળી શકે છે. શેહબાઝ સરકારને આશા છે કે વાતચીતના છેલ્લા દિવસે ગુરુવાર સુધીમાં IMF વધુ સારી ડીલ માટે સંમત થશે. તે જ સમયે, એક સરકારી અધિકારીએ કહ્યું, ‘અમે એમ ન કહી શકીએ કે બધું બંધ થઈ ગયું છે કારણ કે બંને પક્ષો હજી પણ ખુલ્લા મન સાથે વાતચીત કરી રહ્યા છે.’
આ અધિકારીના જણાવ્યા અનુસાર, IMFને પ્રાથમિક રાજકોષીય ખાધ પર પહોંચતા પહેલા અપેક્ષિત પ્રાંતીય રોકડ બેલેન્સ વિશે વધુ માહિતીની જરૂર છે. સરકારે આ નાણાકીય વર્ષ માટે 750 અબજ રૂપિયાની પ્રાંતીય રોકડ સરપ્લસ નક્કી કરી છે. ચાર ફેડરલ એકમોએ પ્રથમ ત્રિમાસિક ગાળામાં માત્ર 177 અબજ રૂપિયા સરપ્લસ દર્શાવ્યા હતા. સરપ્લસ 304 અબજ રૂપિયા અથવા અગાઉના નાણાકીય વર્ષના તુલનાત્મક સમયગાળા કરતાં 63% ઓછું હતું.
પડકારજનક 48 કલાક
પાકિસ્તાનને સોમવારે MEFPનો પહેલો ડ્રાફ્ટ મળવાની આશા છે. આ મહત્વપૂર્ણ દસ્તાવેજ છે જે બેલઆઉટ પેકેજ સાથે જોડાયેલ છે. દસ્તાવેજ આ નાણાકીય વર્ષના બાકીના સમયગાળા માટેના સુધારેલા નાણાકીય, નાણાકીય અને બાહ્ય ક્ષેત્રના લક્ષ્યાંકો અને આગામી નાણાકીય વર્ષ માટેના અંદાજોને પ્રતિબિંબિત કરશે. IMFએ હજુ સુધી આ ડ્રાફ્ટ પાકિસ્તાન સરકાર સાથે શેર કર્યો નથી. શાહબાઝ અને તેના અધિકારીઓ મંગળવારે મોડી સાંજ સુધી આની રાહ જોતા રહ્યા. કોઈપણ વધુ વિલંબનો અર્થ એ છે કે આગામી 48 કલાક માટે પરિસ્થિતિ ખૂબ જ પડકારજનક હોઈ શકે છે.
દેશના નાણા મંત્રાલયને આશા હતી કે તેને બુધવાર સુધીમાં ડ્રાફ્ટ મળી જશે. જો IMF પહેલો ડ્રાફ્ટ સોંપે છે તો આગામી 24 કલાકમાં દેશને રાહત મળી શકે છે. સૂત્રોના જણાવ્યા પ્રમાણે એનર્જી સેક્ટર સૌથી મોટી અડચણ છે. આ કારણે બધું અટકી ગયું છે. તેવી જ રીતે, નાણા મંત્રાલય દ્વારા શેર કરાયેલ ગ્રોસ એક્સટર્નલ ધિરાણમાં પણ IMF સાથે કેટલીક સમસ્યાઓ છે.
વધુ લોન નહીં મળે
IMF માની રહ્યું હતું કે પાકિસ્તાન ચીન પાસેથી 3.6 અબજ ડોલરની લોન મેળવી શકશે નહીં. પરંતુ નાણા મંત્રાલયે કહ્યું કે ગલ્ફ અને યુરોપિયન યુનિયનમાંથી એક-એક બેંકે તેમાં રસ દાખવ્યો છે. પરંતુ અત્યારે બધું પ્રાથમિક સ્તરે છે. પાકિસ્તાન અને IMF વચ્ચે નવમા સમીક્ષા કાર્યક્રમને લઈને વાતચીત ચાલી રહી છે. જો વાટાઘાટો સફળ થાય છે, તો દેશ તરત જ $1.1 બિલિયનનો પ્રથમ હપ્તો મેળવી શકશે. જ્યાં સુધી IMF તરફથી કોઈ જાહેરાત ન થાય ત્યાં સુધી બહુપક્ષીય અને દ્વિપક્ષીય લેણદારો પાકિસ્તાનને નવી લોન નહીં આપે. નાણામંત્રી ઈશાક ડારે વિશ્વ બેંકના અધિકારીઓ સાથે પણ બેઠક કરી છે.
આ પણ વાંચોઃ
