પ્રશાંત કિશોર કોંગ્રેસઃ કોંગ્રેસ અધ્યક્ષ સોનિયા ગાંધીના નિવાસ સ્થાન 10 જનપથ ખાતે કોંગ્રેસની એક મોટી બેઠક થઈ હતી. જેમાં ચૂંટણી રણનીતિકાર પ્રશાંત કિશોરે પણ ભાગ લીધો હતો. જેમાં પીકેએ 2024માં યોજાનારી લોકસભાની ચૂંટણી માટે એક એક્શન પ્લાન આપ્યો છે, જેના દ્વારા કોંગ્રેસનો ખોવાયેલો રાજકીય સમર્થન પાછો લાવવા અને પાર્ટીમાં નવું જીવન આપવાની રણનીતિ આગળ ધપાવવામાં આવી છે.
પ્રશાંત કિશોરે 2024 માટે પીકેનો રોડમેપ મૂક્યો કોંગ્રેસ સંગઠનમાં ફેરફારનું સૂચન
એક પછી એક રાજ્યમાં સતત ચૂંટણી હારને કારણે કોંગ્રેસ બેહાલ દેખાઈ રહી છે. ચૂંટણી રણનીતિકાર પ્રશાંત કિશોરે પાર્ટી અધ્યક્ષ સોનિયા ગાંધીને રાજકીય જીવન આપીને કોંગ્રેસને પુનર્જીવિત કરવાની ફોર્મ્યુલા આપી છે. પીકેએ કોંગ્રેસનું ખોવાયેલું સ્થાન પાછું મેળવવા માટે એક રોડમેપ તૈયાર કર્યો છે, જે તેઓ પાર્ટીના ‘હાથ’ને જમીન પર પાછા લાવવા માટે કામ કરશે. તેમણે 2024ની લોકસભા ચૂંટણીને લઈને પ્રેઝન્ટેશન પણ આપ્યું છે. આવી સ્થિતિમાં પ્રશાંત કિશોરે તેમની ફોર્મ્યુલા અને રોડમેપ દ્વારા કોંગ્રેસને ફરીથી સ્થાપિત કરવાની કેવી રણનીતિ બનાવી છે તે સમજો.
જણાવી દઈએ કે કોંગ્રેસ અધ્યક્ષ સોનિયા ગાંધીના ઘરે શનિવારે 10 જનપથ ખાતે રાહુલ ગાંધી, પ્રિયંકા ગાંધી, દિગ્વિજય સિંહ, કેસી વેણુગોપાલ, અંબિકા સોની અને મલ્લિકાર્જુન ખડગેની હાજરીમાં પ્રશાંત કિશોરે 2024ની સામાન્ય ચૂંટણીઓ માટેનો એક્શન પ્લાન રજૂ કર્યો હતો. કોંગ્રેસ.. આ દરમિયાન પીકેએ કોંગ્રેસને મીડિયા વ્યૂહરચના બદલવા, સંગઠનને મજબૂત કરવા અને તે રાજ્યો પર વધુ ધ્યાન આપવા કહ્યું જ્યાં ભાજપ સાથે સીધી સ્પર્ધા છે. પીકેની યોજના અને ફોર્મ્યુલા માટે કોંગ્રેસના નેતાઓનું એક જૂથ બનાવવામાં આવ્યું છે, જે એક અઠવાડિયામાં સોનિયા ગાંધીને રિપોર્ટ કરશે. આ પછી જ પીકેની કોંગ્રેસમાં એન્ટ્રી અને તેમની ફોર્મ્યુલા જમીન પર લેવાનું કામ શરૂ થશે.
370 સીટો પર ફોકસ
પ્રશાંત કિશોરે કોંગ્રેસ નેતૃત્વને આપેલી ફોર્મ્યુલામાં દેશની તમામ 543 લોકસભા બેઠકો પર ચૂંટણી લડવાને બદલે કોંગ્રેસે પસંદગીની બેઠકો પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવું પડશે. ખાસ કરીને કોંગ્રેસે એવી સીટો પર જ ચૂંટણી લડવાની તૈયારી કરવી જોઈએ જ્યાં તેની સ્થિતિ પહેલાથી જ મજબૂત છે. પીકેની વાત કરીએ તો લોકસભાની કુલ 543 સીટોમાંથી 365 થી 370 સીટો પર પસંદગી કરીને ઉમેદવારો ઉભા કરવા જોઈએ, આવી સ્થિતિ પાર્ટી માટે ફાયદાકારક રહેશે. આ સિવાય બાકીની બેઠકો પર કોંગ્રેસે સાથી પક્ષો માટે 173 થી 180 બેઠકો છોડવી જોઈએ. પીકેએ કોંગ્રેસ માટે તે બેઠકો પસંદ કરી છે, જ્યાં પાર્ટીની ભાજપ અથવા અન્ય એનડીએ સહયોગીઓ સાથે સીધી લડાઈ છે.
યુપી-બિહાર-ઓડિશામાં એકલા ચલો યોજના
પ્રશાંત કિશોરનું માનવું છે કે દેશના જે રાજ્યોમાં કોંગ્રેસની સ્થિતિ પહેલાથી જ ઘણી મજબૂત છે, કોંગ્રેસે તેના પર વધુ ધ્યાન આપવું જોઈએ અને તે રાજ્યોમાં ગઠબંધનને બદલે એકલા ચલોના માર્ગ પર આગળ વધવાની ફોર્મ્યુલા આપી છે. જેમાં ગુજરાત, હિમાચલ, પંજાબ, રાજસ્થાન, મધ્યપ્રદેશ, કર્ણાટક, છત્તીસગઢ, હરિયાણા, દિલ્હી, ઉત્તરાખંડમાં કોંગ્રેસે એકલા હાથે ચૂંટણી લડવાની દિશામાં પગલાં ભરવા જોઈએ. આ સિવાય બિહાર, ઉત્તર પ્રદેશ, આંધ્રપ્રદેશ અને ઓડિશા જેવા રાજ્યોમાં પણ કોંગ્રેસ એકલા હાથે ચૂંટણી લડવાના પક્ષમાં છે જેથી પાર્ટી ફરી આમાં પોતાનો ખોવાયેલો રાજકીય આધાર પાછો લાવવા માટે તેને આત્મનિર્ભર બનાવવાની રણનીતિ બનાવી રહી છે. રાજ્યો
બંગાળ-મહારાષ્ટ્ર-તામિલનાડુ ગઠબંધન
પ્રશાંત કિશોરે કોંગ્રેસને એવા રાજ્યોમાં ગઠબંધન કરીને ચૂંટણી લડવાની સલાહ આપી છે જ્યાં પ્રાદેશિક પક્ષ મજબૂત સ્થિતિમાં છે. મહારાષ્ટ્ર, પશ્ચિમ બંગાળ અને તમિલનાડુ જેવા રાજ્યોમાં પીકેએ કોંગ્રેસને ગઠબંધન સાથે જવાની સલાહ આપી છે. મહારાષ્ટ્રમાં કોંગ્રેસ શિવસેના અને એનસીપી સાથે સરકારમાં છે જ્યારે તમિલનાડુમાં ડીએમકે સાથે ગઠબંધન છે. મહારાષ્ટ્રમાં, કોંગ્રેસે ચૂંટણી પરિણામો પછી શિવસેના સાથે ગઠબંધન કર્યું, જ્યારે તમિલનાડુમાં ગઠબંધન પહેલેથી જ છે. પશ્ચિમ બંગાળમાં પીકે લેફ્ટને બદલે ટીએમસી સાથે ચૂંટણી લડવાના પક્ષમાં છે, કારણ કે મમતા બેનર્જી ડાબેરીઓ કરતાં વધુ મજબૂત છે.
વિરોધ પક્ષો સાથે પરસ્પર સંકલન
પ્રશાંત કિશોરના આયોજનના સંદર્ભમાં કોંગ્રેસને તમામ વિપક્ષી પાર્ટીઓ સાથે વધુ સારું તાલમેલ સાધવાનું સૂચન કરવામાં આવ્યું છે. તેમનું માનવું છે કે એ જરૂરી નથી કે કોંગ્રેસ તમામ વિપક્ષી પાર્ટીઓ સાથે મળીને ચૂંટણી લડે, પરંતુ પરિણામ પછી વિકલ્પ ખુલ્લો રાખવો જોઈએ. પ્રશાંત કિશોર સતત આગ્રહ કરી રહ્યા છે કે ભાજપને હરાવવા માટે વિપક્ષ એક થાય અને કોંગ્રેસ આ એકતાના કેન્દ્રમાં રહી છે. કોંગ્રેસ પોતાને મજબૂત કરીને કેન્દ્રની સત્તા માટે દાવો રજૂ કરી શકે છે. મજબૂત કોંગ્રેસની સાથે પ્રાદેશિક પક્ષો પણ આવી શકે છે. પ્રાદેશિક પક્ષોને તેની પાછળ લાવવા માટે કોંગ્રેસે આગામી લોકસભાની ચૂંટણી પહેલા યોજાનારી છ રાજ્યોમાં વિધાનસભાની ચૂંટણીમાં ભાજપ સામે વધુ સારો દેખાવ કરવો પડશે. પીકે ઈન્ડિયા ટુડેને આપેલા ઈન્ટરવ્યુમાં કહ્યું હતું કે કોંગ્રેસે વિપક્ષી પાર્ટીઓ સાથે તાલમેલ જાળવી રાખવાની જરૂર છે અને પોતાની સીટોને એક રાજ્ય સુધી સીમિત ન રાખવાની જરૂર છે. એનડીએનો ભાગ ન હોય તેવા પક્ષો સાથે તાલમેલ બનાવવા પર વિશેષ ભાર મૂકવામાં આવ્યો છે. આ યાદીમાં KCR, જગન મોહન રેડ્ડી, BJD જેવી પાર્ટીઓ સામેલ છે.
રાષ્ટ્રવાદના મુદ્દે ભાજપ વિરુદ્ધ કાઉન્ટર વિચારધારા
ભાજપ રાષ્ટ્રવાદના મુદ્દા પર સૌથી વધુ આક્રમક રહે છે, જેનો સામનો કરવા માટે પ્રશાંત કિશોરે કોંગ્રેસ નેતૃત્વ આપ્યું છે. પીકેએ એક ઈન્ટરવ્યુમાં કહ્યું હતું કે ભાજપને હરાવવા માટે કોંગ્રેસ પાસે એક મજબૂત વિચારધારા હોવી જોઈએ જે ભાજપની અતિ રાષ્ટ્રવાદી વિચારધારાનો સામનો કરી શકે. 2024નો રોડમેપ રાખતા પીકેએ કહ્યું કે રાષ્ટ્રવાદના મુદ્દે ભાજપ પર સવાલ ઉઠાવવાને બદલે રાષ્ટ્રવાદની પોતાની વ્યાખ્યા રજૂ કરવાની જરૂર છે જેથી કરીને ભાજપ ઘેરાઈ ન જાય.
એ જ રીતે ભાજપના હિંદુત્વના મુદ્દે કોંગ્રેસે કાઉન્ટર પ્લાન બનાવવાની જરૂર છે. પીકે માને છે કે હિંદુત્વના નામે માત્ર 50 ટકા હિંદુઓ જ ભાજપ સાથે છે, પરંતુ 50 ટકા હિંદુઓ છે જે ભાજપના હિંદુત્વ સાથે નથી. તેમને એકબીજા સાથે જોડવાના પ્રયાસો કરવા જોઈએ. જે રીતે કોંગ્રેસ તરફ હિંદુ વિરોધી પક્ષનું વર્ણન કરવામાં આવ્યું છે, તેને તોડવાની જરૂર છે. પીકે ઈચ્છે છે કે દેશમાં ભાજપ કરતાં લોકશાહી ધર્મનિરપેક્ષ દળ વધુ મજબૂત ઊભું હોવું જોઈએ અને તે તાકાત માત્ર કોંગ્રેસ જ હોઈ શકે કારણ કે કોંગ્રેસ એવી પાર્ટી છે કે તેની તમામ નબળાઈઓ અને હાર છતાં આજે પણ રાષ્ટ્રીય સ્તરે એટલે કે પેન ઈન્ડિયા જ અસ્તિત્વ ધરાવે છે. સમૃદ્ધ વૈચારિક વારસા સાથેની તેની લાંબી રાજકીય પરંપરા લોકોને ભાજપનો લોકતાંત્રિક વિકલ્પ આપી શકે છે.
મોદીની કલ્યાણ યોજનાના વિકલ્પમાં વર્ણન
પીકેએ કોંગ્રેસને એક ફોર્મ્યુલા આપી છે કે પીએમ મોદીની કલ્યાણ યોજનાના વિકલ્પમાં એક અલગ નેરેટિવ બનાવવાની જરૂર છે. છેલ્લી કેટલીક ચૂંટણીઓમાં એવું જોવા મળ્યું છે કે મોદી સરકારની યોજનાઓના લાભાર્થીઓએ ભાજપની જીતમાં મહત્વની ભૂમિકા ભજવી છે, જેમાં પીએમ આવાસ, ઉજ્જવલા યોજના, શૌચાલય, જન ધન, મુદ્રા યોજના, કિસાન સન્માન નિધિ, મફત રાશનનો સમાવેશ થાય છે. ભાજપના આ વિકલ્પમાં એક નેરેટિવ બનાવવાની જરૂર છે, જેના માટે એવી યોજના આગળ ધપાવવાની જરૂર છે કે જેથી જનતાને જોડી શકાય. મોદી સરકાર જે કલ્યાણકારી યોજના ચલાવે છે તેના વિકલ્પ તરીકે કોંગ્રેસે મોટી યોજના આપવી પડશે, તો જ તે ભાજપને ટક્કર આપી શકશે. શા માટે
કોંગ્રેસનું માળખું બદલવાની યોજના
પ્રશાંત કિશોરની રણનીતિ મુજબ કોંગ્રેસે તેનું માળખું બદલવું જોઈએ. કોંગ્રેસને પાયાના સ્તરે સંગઠન બનાવવાની સાથે પૂર્ણ સમય પ્રમુખને સક્રિય કરવાની જરૂર છે. ખાસ કરીને એવા રાજ્યોમાં જ્યાં પાર્ટી ભાજપ સાથે સીધી સ્પર્ધામાં છે. પાયાના સ્તરે નવી પાર્ટી બનાવવાની અને તેમને કેડરમાં ફેરવવાની રણનીતિ પર કામ કરવા માટે એક ડ્રાફ્ટ તૈયાર કરવામાં આવ્યો છે. કોંગ્રેસના ઈતિહાસમાં પહેલીવાર કોઈ એક વ્યક્તિ પર આવી કવાયત થઈ રહી છે, તે સ્પષ્ટપણે દર્શાવે છે કે કોંગ્રેસની નેતાગીરી હવે પાર્ટીને બહાર કાઢીને તેની કાર્યપદ્ધતિ, સંગઠનાત્મક માળખું અને રણનીતિમાં આમૂલ પરિવર્તન લાવવા માંગે છે. જૂની પેટર્નની. કહેવાય છે કે આ બેઠકમાં વધુ એક વાત સ્પષ્ટ થઈ ગઈ કે પ્રશાંત કિશોર માત્ર ગુજરાત કે હિમાચલ પ્રદેશ માટે જ નહીં પરંતુ 2024માં યોજાનારી લોકસભાની ચૂંટણીમાં પાર્ટીને મજબૂતીથી મેદાનમાં ઉતારવાનું કામ કરશે. આ દરમિયાન જે રાજ્યોમાં વિધાનસભાની ચૂંટણીઓ યોજાશે, તેઓ પણ રણનીતિ બનાવશે, પરંતુ તેમનું મુખ્ય ધ્યાન 2024ની લોકસભા ચૂંટણી અને ત્યારપછીની કોંગ્રેસની રાજનીતિ પર રહેશે.
અકસ્માત/ રાજકોટઃ સ્કૂલ વાન અને કાર વચ્ચે અકસ્માત, વિદ્યાર્થિનીનું મોત
