ફુગાવો ઘણા વર્ષોના ઉચ્ચ સ્તરે પહોંચવાના કારણે, રિઝર્વ બેંક (RBI) એ બુધવારે ફરી એકવાર રેપો રેટ વધારવાની જાહેરાત કરી. રેપો રેટ 0.50 ટકા વધારીને હવે 4.90 ટકા થઈ ગયો છે. લગભગ એક મહિનાના ગાળામાં રેપો રેટમાં આ સતત બીજો વધારો છે.રિઝર્વ બેંકના ગવર્નર શક્તિકાંત દાસે મોનેટરી પોલિસી કમિટીની જૂનની બેઠક બાદ આજે રેપો રેટમાં વધારાની માહિતી આપી હતી. રિઝર્વ બેંકની મોનેટરી પોલિસી કમિટીની આ ત્રણ દિવસીય બેઠક સોમવારથી ચાલી રહી હતી અને આજે પૂરી થઈ. આ નાણાકીય વર્ષમાં આરબીઆઈ એમપીસીની આ ત્રીજી બેઠક હતી. બેઠકમાં, સમિતિના પાંચ સભ્યોએ ગવર્નર દાસના નેતૃત્વમાં મોંઘવારી અને આર્થિક વૃદ્ધિની આર્કિટેક્ચરલ પરિસ્થિતિ પર ચર્ચા કરી. બેકાબૂ ફુગાવાને જોતા સમિતિના સભ્યોએ સહમતિ દર્શાવી કે હાલમાં રેપો રેટ વધારવા સિવાય બીજો કોઈ વિકલ્પ નથી.
ઉલ્લેખનીય છે કે અગાઉ રિઝર્વ બેંક (RBI) એ લાંબા અંતર પછી ગયા મહિને રેપો રેટમાં અચાનક વધારો કરવાની જાહેરાત કરી હતી. ગવર્નર દાસે અચાનક આપાતકાલીન બેઠક બાદ પ્રેસ કોન્ફરન્સમાં જણાવ્યું હતું કે રેપો રેટમાં 0.40 ટકાનો વધારો કરવાનો નિર્ણય લેવામાં આવ્યો છે. તેમણે કહ્યું હતું કે સેન્ટ્રલ બેંકની મોનેટરી પોલિસી કમિટીએ અર્થવ્યવસ્થાની સ્થિતિ અંગે ચર્ચા કરવા માટે ઈમરજન્સી બેઠક યોજી હતી. તે બેઠકમાં પણ, MPCના સભ્યોએ સર્વસંમતિથી રેપો રેટમાં 0.40 ટકાનો વધારો કરવાનો નિર્ણય લીધો હતો. આ સિવાય મે મહિનામાં રેપો રેટની સાથે રિઝર્વ બેંકે કેશ રિઝર્વ રેશિયો (CRR)માં 0.50 ટકાનો વધારો કરવાનો નિર્ણય લીધો હતો. જોકે, MPC એ એકમોડેટીવ મોનેટરી પોલિસી સ્ટેન્સ જાળવી રાખ્યું હતું.
સરકારી ડેટા અનુસાર, એપ્રિલ 2022માં છૂટક ફુગાવાનો દર 7.8 ટકા હતો, જે મે 2014 પછી સૌથી વધુ છે. એ જ રીતે, એપ્રિલ 2022 માં, જથ્થાબંધ ફુગાવાનો દર વધીને 15.08 ટકા થયો હતો, જે ડિસેમ્બર 1998 પછી સૌથી વધુ છે. એપ્રિલ મહિનામાં રેકોર્ડ ફુગાવા માટે ખાદ્ય અને ઈંધણનો ફુગાવો જવાબદાર હતો.
ખાદ્ય ફુગાવાની વાત કરીએ તો તે માર્ચમાં 7.68 ટકાથી વધીને એપ્રિલમાં 8.38 ટકા થઈ ગઈ છે. મે મહિનાના ફુગાવાના આંકડા હજુ જાહેર થયા નથી. જો કે ભૂતકાળમાં જે રીતે ટામેટાંના ભાવ વધ્યા છે તે જોતાં મોંઘવારીનો દર ઊંચો રહેવાની ધારણા છે. બીજી તરફ, સરકારે પેટ્રોલ અને ડીઝલ પર ટેક્સ ઘટાડવા, ક્રૂડ સોયાબીન અને સનફ્લાવર ઓઈલ પરની આયાત ડ્યુટી દૂર કરવા અને એવિએશન ફ્યુઅલ (ATF)ની કિંમતમાં ઘટાડો કરવા જેવા પગલાં લીધા છે. આ પ્રયાસો મોંઘવારી થોડી નીચે લાવી શકે છે.
