સો કરતાં વધુ યુરોપીયન ધારાશાસ્ત્રીઓએ સાઉદી સત્તાવાળાઓ દ્વારા “સાઉદી મહિલા કાર્યકરોના જુલમ”ની નિંદા કરી છે. તેમનું કહેવું છે કે જેલમાંથી છૂટ્યા પછી પણ તેઓ અધિકારોના ઉલ્લંઘન અને કડક પ્રતિબંધોનો સામનો કરી રહ્યા છે.
યુરોપિયન ધારાશાસ્ત્રીઓએ આંતરરાષ્ટ્રીય મહિલા માનવ અધિકાર દિવસ પર સાઉદી અરેબિયામાં મહિલા માનવ અધિકાર કાર્યકરો સાથે એકતા વ્યક્ત કરી. યુરોપના 120થી વધુ સાંસદોએ આ સંબંધમાં એક પત્ર પર હસ્તાક્ષર કર્યા છે. પત્ર પર હસ્તાક્ષર કરનારાઓમાં જર્મનીના આઠ સભ્યો છે જેઓ વિવિધ રાજકીય પક્ષો સાથે જોડાયેલા છે.
પત્રમાં, યુરોપીયન ધારાશાસ્ત્રીઓએ સાઉદી સત્તાવાળાઓને “તાત્કાલિક અને બિનશરતી તમામ મહિલાઓને મુક્ત કરવા જણાવ્યું હતું કે જેમને તેમની માનવાધિકાર પ્રવૃત્તિઓ માટે લક્ષિત કરવામાં આવી છે.”
પત્રમાં ખુશી વ્યક્ત કરવામાં આવી હતી કે 2018ના ક્રેકડાઉન દરમિયાન ધરપકડ કરાયેલ મહિલા કાર્યકર્તાઓને “સતત આંતરરાષ્ટ્રીય દબાણ હેઠળ” મુક્ત કરવામાં આવી હતી અને તેઓ હવે જેલની બહાર છે. આ યાદીમાં અગ્રણી મહિલા અધિકાર કાર્યકરો સમર બદાવી, નસીમા અલ-સદા અને લુઝૈન અલ-હથલોલનો સમાવેશ થાય છે. પરંતુ યુરોપિયન ધારાશાસ્ત્રીઓએ મહિલા કાર્યકર્તાઓ પર તેમની મુક્તિ બાદથી તેમના પર લાદવામાં આવેલા સખત પ્રતિબંધો અને તેમના મૂળભૂત અધિકારોથી વંચિત રાખવાની સખત નિંદા કરી છે.
“આ પગલાંઓ તેમના મૂળભૂત અધિકારોનું વધુ ઉલ્લંઘન કરે છે, જેમાં પ્રતિબંધ વિના ચળવળ અને અભિવ્યક્તિની સ્વતંત્રતાનો સમાવેશ થાય છે,” પત્રમાં ઉમેર્યું હતું કે કાર્યકરો જેલમાંથી મુક્ત થયા પછી પણ નવું જીવન શરૂ કરવાના નિર્ણાયક થ્રેશોલ્ડ પર છે. પરંતુ તેઓ અલગ છે.
પ્રખ્યાત મહિલા કાર્યકર્તા લુઝૈન અલ-હાથલોલને ત્રણ વર્ષના પ્રતિબંધ તેમજ તેની મુક્તિ પછી પાંચ વર્ષના પ્રવાસ પ્રતિબંધનો સામનો કરવો પડ્યો હતો. તેઓ મહિલાઓ માટે ડ્રાઇવિંગ અધિકારોની માંગણી કરવા અને પુરૂષ સંરક્ષણ પ્રણાલીનો વિરોધ કરવા માટે જાણીતા છે.
સાઉદી સુધાર પૂરતો નથી
યુરોપીયન ધારાશાસ્ત્રીઓએ પણ સ્વીકાર્યું છે કે સાઉદી સત્તાવાળાઓ મહિલાઓના રોજિંદા જીવન પર મૂકવામાં આવેલા ઘણા પ્રતિબંધોમાંથી કેટલાકને દૂર કરવામાં સફળ થયા છે.
2018 માં, સાઉદી મહિલાઓને એકલા વાહન ચલાવવાનો અને ડ્રાઇવિંગ લાઇસન્સ મેળવવાનો અધિકાર આપવામાં આવ્યો હતો. પછીના વર્ષે દેશે પુખ્ત વયની મહિલાઓને પુરૂષ “વાલી”ની પરવાનગી વિના પાસપોર્ટ મેળવવા અને મુસાફરી કરવાની મંજૂરી આપી. પરંતુ આમાંના કેટલાક સુધારાઓ હોવા છતાં, યુરોપિયન ધારાશાસ્ત્રીઓએ દેશની દમનકારી પ્રણાલીની નિંદા કરી છે અને કહ્યું છે કે તે મહિલાઓને નુકસાન પહોંચાડે છે.
“આ પ્રયાસો યોગ્ય છે, પરંતુ પૂરતા નથી. પુરૂષ સંરક્ષણ પ્રણાલીઓ તેમજ અવજ્ઞા કાયદાઓ મહિલાઓના જીવનના તમામ પાસાઓને નકારાત્મક અસર કરે છે,” પત્રમાં લખવામાં આવ્યું છે.
