વિશ્વનાં કેટલાક દેશો ક્રૂડ ઓઈલનું ઉત્પાદન કરે છે, જ્યારે એવા ઘણા દેશો છે જે સંપૂર્ણપણે તેલની આયાત કરે છે અથવા તેમની ઈંધણની જરૂરિયાતનાં મોટા ભાગ માટે અન્ય દેશો પર નિર્ભર છે. સરળ શબ્દોમાં કહીએ તો, જો ઇંધણનું ઉત્પાદન સ્થાનિક સ્તરે કરવામાં આવે છે, તો દર દેખીતી રીતે આયાત કરતા ઓછા હશે, પરંતુ વિશ્વભરમાં ઇંધણનાં દરોને અસર કરતા અનેક પરિબળો છે. તેથી, કિંમતો એક દેશથી અન્ય દેશમાં અલગ-અલગ હોય છે જ્યારે એક જ દેશમાં અલગ-અલગ વિસ્તારોમાં પણ અલગ-અલગ હોય છે.
આ પણ વાંચો – સાવધાન! / SBI એ તેના કરોડો ગ્રાહકોને કર્યા Alert, જો આવી લિંક પર કરશો Click તો તમારું ખાતુ થઇ શકે છે ખાલી
ભારત દાયકાઓથી તેલનો મુખ્ય આયાતકાર દેશ છે અને માંગને પહોંચી વળવા અન્ય દેશોની આયાત પર નિર્ભર છે. જો કે, પેટ્રોલ અને ડીઝલનાં ભાવમાં તાજેતરનાં વધારાએ દરોને રેકોર્ડ ઉંચી સપાટીએ ધકેલી દીધા છે અને તાત્કાલિક કોઈ રાહત દેખાતી નથી. પરંતુ ભારત એવા દેશોમાંનો ક્યારેય નથી અને હજુ પણ નથી કે જ્યાં વાહનનું ઇંધણ સૌથી મોંઘુ હોય. ખરીદ શક્તિ જેવા પરિબળોને બાજુ પર રાખીને, વિશ્વનાં અન્ય ઘણા દેશોમાં ઇંધણની કિંમતો ભારત કરતા ઘણી વધારે છે. ચાલો જાણીએ કે દુનિયાનાં કયા દેશોમાં ઈંધણ ભારત કરતા મોંઘુ અને સસ્તું છે. વિશ્વનું સૌથી મોંઘુ ઈંધણ હોંગકોંગમાં વેચાય છે. અહીં એક લીટર પેટ્રોલની કિંમત $2.56 એટલે કે લગભગ 192 રૂપિયા છે. બીજી તરફ યુરોપિયન દેશ નેધરલેન્ડમાં પેટ્રોલ 2.18 ડોલર પ્રતિ લીટરનાં ભાવે વેચાઈ રહ્યું છે, જે ભારતીય ચલણ પ્રમાણે 163 રૂપિયા છે. સેન્ટ્રલ આફ્રિકન રિપબ્લિકમાં પેટ્રોલની કિંમત પ્રતિ લીટર $2.14 (આશરે રૂ. 160) છે. નોર્વે, ઇઝરાયેલ, ડેનમાર્ક, મોનાકો, ગ્રીસ, ફિનલેન્ડ અને આઇસલેન્ડમાં વિશ્વમાં પેટ્રોલ અને ડીઝલનાં ભાવ સૌથી વધુ છે.
આ પણ વાંચો – ભાવ વધારો / દિવાળીનાં સમયે જનતાનાં માથે વધુ એક મોંઘવારીની માર, શાકભાજીનાં ભાવમાં થયો વધારો
તેલની નિકાસ કરતા દેશ વેનેઝુએલામાં સૌથી ઓછા ભાવે પેટ્રોલ વેચાઈ રહ્યું છે. અહીં એક લીટર પેટ્રોલની કિંમત માત્ર $0.02 (રૂ. 1.50) છે, જે માચીસ કરતાં સસ્તી છે. સૌથી વધુ આર્થિક ઇંધણની યાદીમાં ઈરાન આગળ છે. અહીં એક લીટર પેટ્રોલની કિંમત માત્ર $0.06 (રૂ. 4.51) છે. સંઘર્ષને કારણે સીરિયામાં તેલનાં ભાવમાં નોંધપાત્ર ઘટાડો થયો છે. અહીં પેટ્રોલ 0.23 ડોલર (રૂ. 17) પ્રતિ લીટરનાં દરે વેચાઈ રહ્યું છે. અંગોલા, અલ્જેરિયા, કુવૈત, નાઇજીરીયા, તુર્કમેનિસ્તાન, કઝાકિસ્તાન અને ઇથોપિયા જેવા દેશોમાં વિશ્વમાં સૌથી સસ્તા ઇંધણની કિંમતો છે. આ દેશોમાં પેટ્રોલની કિંમત 0.50 ડોલર એટલે કે 35 રૂપિયાથી ઓછી છે. વિશ્વનાં મોટાભાગનાં દેશોની જેમ ભારતમાં પણ પેટ્રોલનાં દરો વિવિધ પ્રકારનાં કર અને ફરજોને આધીન છે. તે કેન્દ્ર અને રાજ્ય સરકારો માટે આવક પેદા કરવાનો એક મહત્વપૂર્ણ સ્ત્રોત છે. અને કારણ કે ભારત તેની મોટાભાગની તેલની જરૂરિયાતો આયાત કરે છે, તેથી આંતરરાષ્ટ્રીય બજારમાં ક્રૂડ તેલનાં પ્રત્યેક બેરલની કિંમત તેમજ રૂપિયા અને ડૉલરની કામગીરી પર અસર પડે છે.
