ISRO new experiment: ISRO શનિવારે એટલે કે 28 જાન્યુઆરીએ રિયુઝેબલ લોન્ચ વ્હીકલ (RLV)નો લેન્ડિંગ પ્રયોગ કરવા જઈ રહ્યું છે. આ માહિતી ઈસરોના ચીફ ડૉ.એસ. સોમનાથએ આપી છે. આ સ્વદેશી સ્પેસ શટલ છે. ઓર્બિટલ રી-એન્ટ્રી વ્હીકલ (ORV) તરીકે પણ ઓળખાય છે. લેન્ડિંગ પહેલા તેને નાના રોકેટ અથવા હેલિકોપ્ટર દ્વારા જમીનથી લગભગ 3 કિલોમીટર અથવા તેની ઉપર લઈ જવામાં આવશે. તે પછી તે ત્યાં જ નીચે આવશે અને તેની જાતે જ ઓટોમેટિક લેન્ડિંગ કરશે. જો આ પ્રયોગ સફળ થશે તો ભારત માત્ર અવકાશમાં ઉપગ્રહો લોન્ચ કરી શકશે નહીં. તેના બદલે ભારત પણ પોતાના આકાશની સુરક્ષામાં એક ડગલું આગળ વધશે. કારણ કે અમેરિકા, રશિયા અને ચીન પણ આવી ટેકનોલોજીનો લાભ લેવા માંગે છે.
આવા વિમાનોમાંથી ડાયરેક્ટેડ એનર્જી વેપન (DEW) ચલાવી શકાય છે. શક્તિનો કિરણ મોકલીને દુશ્મનની સંચાર ટેકનોલોજીનો નાશ કરવાનો અર્થ થાય છે. પાવર ગ્રીડને ઉડાવી દો અથવા કમ્પ્યુટર સિસ્ટમનો નાશ કરો. ભારત આ વાહન દ્વારા પોતાના દુશ્મનના વિસ્તારમાં પણ આ કામ કરી શકે છે. ઈસરોએ વર્ષ 2030 સુધીમાં આ પ્રોજેક્ટને સફળ બનાવવાનું લક્ષ્ય રાખ્યું છે. જેથી વારંવાર રોકેટ બનાવવાનો ખર્ચ બચે છે. તે ઉપગ્રહને અવકાશમાં છોડ્યા બાદ પરત ફરશે. થોડી જાળવણી પછી તેને સેટેલાઇટ લોન્ચ કરવા માટે પરત મોકલી શકાય છે. તેનાથી અંતરિક્ષ મિશનનો ખર્ચ ઓછામાં ઓછો 10 ગણો ઓછો થશે.
પુનઃઉપયોગી લોન્ચ વ્હીકલનું અત્યાધુનિક અને આગામી સંસ્કરણ પણ ભારતીય અવકાશયાત્રીઓને અવકાશમાં મોકલી શકે છે. હાલમાં આવા સ્પેસ શટલ બનાવનારાઓમાં માત્ર અમેરિકા, રશિયા, ફ્રાન્સ, ચીન અને જાપાનનો સમાવેશ થાય છે. રશિયાએ 1989માં આવી જ એક શટલ બનાવી હતી જે માત્ર એક જ વાર ઉડાન ભરી હતી. અત્યારે જે સ્પેસ શટલ બનાવવામાં આવી રહ્યું છે તે તેના મૂળ ફોર્મેટ કરતા લગભગ 6 ગણું નાનું છે. તમામ પરીક્ષણો સફળ થયા બાદ તેનું વાસ્તવિક કદ બનાવવામાં આવશે. છ વર્ષ પહેલા 2016માં ફરીથી વાપરી શકાય તેવા લોન્ચ વ્હીકલની ટેસ્ટ ફ્લાઈટ થઈ હતી. પછી તેને રોકેટની ટોચ પર મૂકીને અવકાશમાં છોડવામાં આવ્યું. લગભગ 65 કિલોમીટર સુધી ગયું. તે હાઇપરસોનિક ફ્લાઇટ હતી. તેની ઝડપ અવાજની ગતિ કરતાં પાંચ ગણી વધારે છે. તે પછી તે 180 ડિગ્રી ફેરવીને પાછો આવ્યું. 6.5 મીટર લાંબા આ અવકાશયાનનું વજન 1.75 ટન છે. બાદમાં તેને બંગાળની ખાડીમાં ઉતારવામાં આવ્યું હતું.
આ અવકાશયાન પુનઃઉપયોગ કરી શકાય તેવા પ્રક્ષેપણ વાહનના લેન્ડિંગ પ્રયોગમાં નેવિગેટ કરશે. પોતે જ સરકશે. આ પછી, તે કર્ણાટકના ચલ્લાકેરે ખાતેના સંરક્ષણ રનવે પર ઉતરશે. આ અવકાશયાનની હવાની ગતિશીલતાને સમજવા માટે આ પરીક્ષણ જરૂરી છે. તેની એરફ્રેમ પણ ઈસરો દ્વારા તૈયાર કરવામાં આવી છે. તે સંપૂર્ણપણે સ્વદેશી છે, તેથી તેની દરેક રીતે તપાસ કરવી જરૂરી છે. રીયુઝેબલ લોન્ચ વ્હીકલ એ બે તબક્કાનું અવકાશયાન છે. ભ્રમણકક્ષામાં જનાર પ્રથમ પુનઃઉપયોગી પાંખવાળું યાન. જે અંતર્ગત એક રોકેટ હશે જે તેને ભ્રમણકક્ષામાં લઈ જશે. એકવાર ભ્રમણકક્ષામાં, અવકાશયાન ઉપગ્રહને અવકાશમાં છોડીને પરત ફરશે. તેનો ઉપયોગ સંરક્ષણ સંબંધિત કાર્યોમાં પણ થઈ શકે છે. દુશ્મન પર અવકાશમાંથી જ હુમલો કરી શકાય છે.
આ પણ વાંચો: PM Modi/PM મોદીની પાઘડી ફરી ચર્ચામાં, વડાપ્રધાન બસંત પંચમીના રંગોમાં સજ્જ જોવા મળ્યા
