યુધિષ્ઠિર કળિયુગ વિશે સમગ્ર જ્ઞાન ધરાવતા હતા. યુધિષ્ઠિરને સંપૂર્ણ સમજ હતી, કે કળિયુગમાં શું થશે? પાંડવોનો વનવાસ સમાપ્ત થવામાં થોડો સમય બાકી હતો. પાંચ પાંડવો અને દ્રૌપદી જંગલમાં સંતાવવાની જગ્યા શોધી રહ્યા હતા. બીજી બાજુ, શનિદેવે આકાશના વર્તુળમાંથી પાંડવો તરફ જોયું. શનિદેવે વિચાર્યું કે આ પાંચમાં સૌથી બુદ્ધિમાન કોણ છે તેની ચકાસણી કરવી જોઈએ. શનિદેવે માયાનો મહેલ બનાવ્યો, ઘણા યોજનમાં આ મહેલ ફેલાયેલો હતો. અને બહુ મોટા અંતરે તે મહેલના ચાર ખૂણા હતા, પૂર્વ, પશ્ચિમ, ઉત્તર, દક્ષિણ.
અચાનક ભીમની નજર મહેલ પર પડી અને તે આકર્ષાયો, ભીમે યધિષ્ઠિરને કહ્યું – ભાઈ, મારે મહેલ જોવો છે, ભાઈએ કહ્યું જાઓ. ભીમ મહેલના દરવાજે પહોંચ્યો, જ્યાં શનિદેવ દ્વારપાળના રૂપમાં ઉભા હતા, ભીમે કહ્યું – મારે મહેલ જોવો છે!
શનિદેવે કહ્યું- મહેલની કેટલીક શરત છે.
1- શરત મહેલમાં ચાર ખૂણા છે, તમે માત્ર એક ખૂણો જોઈ શકો છો.
2- તમે મહેલમાં શું જોશો તે સાર સાથે સમજાવશો.
3- જો તમે સાર સમજાવી શકતા નથી, તો તમને કેદ કરવામાં આવશે.
ભીમે કહ્યું – હું શરત સ્વીકારું છું. તમે કહ્યું એમ જ થશે. અને તે મહેલના પૂર્વ છેડે ગયો. ત્યાં જઈને, તેણે ફૂલો અને ફળોથી ભરેલા વૃક્ષ, અદ્ભુત પ્રાણીઓ, પક્ષીઓ જોયા, આગળ જઈને તેણે જોયું કે ત્રણ કૂવા છે, બાજુમાં નાના કૂવા છે અને વચ્ચે મોટો કૂવો છે. મધ્ય મોટા કૂવામાં પાણી વધે છે અને બંને નાના ખાલી કુવાઓને પાણીથી ભરે છે. પછી થોડા સમય પછી બંને નાના કૂવાઓનું પાણી મોટામાં જાય છે. પછી મોટા કૂવાનું પાણી જે ખાલી છે તે અડધું રહે છે, ભીમ આ ક્રિયા ઘણી વખત જુએ છે પણ સમજવામાં અસમર્થ છે અને દરવાજા પાસે પાછો આવે છે.
દ્વારપાલ – તમે શું જોયું?
ભીમ- સાહેબ, મેં વૃક્ષો, છોડ, પ્રાણીઓ, પક્ષીઓ જોયા, જે મેં પહેલા ક્યારેય જોયા ન હતા, જે વિચિત્ર હતા. મને એક વાત સમજાતી નહોતી કે નાના કુવાઓ પાણીથી કેમ ભરાઈ જાય છે, મને નથી સમજાતું કે મોટો કૂવો કેમ ભરી શકાતો નથી.
દ્વારપાલ – તમે શરત મુજબ કેદી બન્યા છો અને કેદીને ઘરમાં બેસાડ્યા છે.
અર્જુન આવ્યો અને કહ્યું – મારે મહેલ જોવો છે, દરબારીએ શરત જણાવી અને અર્જુન પશ્ચિમ છેડા તરફ ગયો. અર્જુન આગળ જતાં શું જુએ છે?
એક ખેતરમાં બે પાક ઉગી રહ્યા હતા, એક બાજુ બાજરીનો પાક, બીજી બાજુ મકાઈનો પાક. બાજરીના છોડમાંથી મકાઈ બહાર આવી રહી છે અને બાજરી મકાઈના છોડમાંથી બહાર આવી રહી છે. વિચિત્ર લાગ્યું, કશું સમજાયું નહીં, દરવાજા પર પાછો આવ્યો.
દરવાનએ પૂછ્યું કે તેણે શું જોયું,
અર્જુને કહ્યું, સાહેબ, તેણે બધું જોયું પણ બાજરી અને મકાઈનો મુદ્દો સમજ્યો નહીં.
દરવાનએ કહ્યું કે તમે શરત મુજબ કેદી છો.
નકુલ આવ્યો અને કહ્યું કે મારે મહેલ જોવો છે. પછી તે ઉત્તર દિશા તરફ ગયો, ત્યાં તેણે જોયું કે ઘણી સફેદ ગાયો, જ્યારે તેમને ભૂખ લાગે છે, તેમના નાના વાછરડાઓનું દૂધ પીવે છે, તેને કંઈ સમજાયું નહીં, દરવાજા પાસે પાછો આવ્યો.
દરબારીએ પૂછ્યું તમે શું જોયું?
નકુલે કહ્યું, સાહેબ, ગાય વાછરડાનું દૂધ પીવે છે, તે સમજાયું નહીં, પછી તેને પણ કેદી બનાવવામાં આવ્યો.
સહદેવ આવ્યા અને કહ્યું, મારે મહેલ જોવો છે અને તે દક્ષિણ તરફ ગયો, તે છેલ્લો ખૂણો જોવા માટે આવે છે. અને જુવે છેકે ત્યાં એક મોટો સોનાનો ખડક ચાંદીના સિક્કા પર ટકેલો છે અને ડગુમગુ થાય છે, પણ એમ જ અડીખમ ઉભેલી છે. તે દરવાજા પર પાછો આવ્યો અને કહ્યું કે તેને સોનાના પથ્થરની વાત સમજાતી નથી, પછી તે પણ કેદી બની ગયો.
જ્યારે લાંબા સમય સુધી ચાર ભાઈઓ ન આવ્યા ત્યારે યુધિષ્ઠિર ચિંતિત હતા, તે પણ દ્રૌપદી સાથે મહેલમાં ગયા. જ્યારે ભાઈઓ માટે પૂછવામાં આવ્યું ત્યારે, દરવાને કહ્યું કે તે શરત મુજબ કેદી છે.
યુધિષ્ઠિરે કહ્યું ભીમ તમે શું જોયું? ભીમે કૂવા વિશે કહ્યું
ત્યારે યુધિષ્ઠિરે કહ્યું – આ કલિયુગમાં થવાનું છે, એક પિતા બે પુત્રોનું પેટ ભરી શકશે. પરંતુ બે પુત્રો એક સાથે એક પિતાનું પેટ ભરી શકશે નહીં. ભીમ મુક્ત થઇ ગયો.
અર્જુને પૂછ્યું તમે શું જોયું? તેણે લણણી વિશે કહ્યું
યુધિષ્ઠિરે કહ્યું – આ કલિયુગમાં પણ થવાનું છે. વંશ બદલવાનો અર્થ એ છે કે શુદ્રની છોકરી બ્રાહ્મણના ઘરે જશે અને શુદ્રના ઘરે વાણીયાની દીકરી જશે. અર્જુન પણ મુક્ત હતી ગયો.
નકુલને પૂછવામાં આવ્યું કે તમે શું જોયું, તો તેણે ગાયની વાર્તા કહી.
પછી યુધિષ્ઠિરે કહ્યું – કળિયુગમાં, માતાઓ તેમની પુત્રીઓના ઘરમાં આશ્રય લેશે. પુત્રીનું અનાજ ખાશે. અને પુત્રો સેવા નહીં કરે. પછી નકુલ પણ મુક્ત થઈ ગયો.
સહદેવને પૂછ્યું કે તમે શું જોયું, તેણે સોનાના પથ્થરની વાર્તા કહી,
પછી યુધિષ્ઠિરે કહ્યું – કળિયુગમાં પાપ ધર્મને દબાવતો રહેશે, પરંતુ ધર્મ જીવંત રહેશે અને સમાપ્ત નહીં થાય. અને સહદેવ પણ મુક્ત થઈ ગયો.
આ તમામ બાબતો આજના કળિયુગમાં સાચી સાબિત થઈ રહી છે.
