તુલસીદાસ જયંતિ સાવન મહિનાના શુક્લ પક્ષની સાતમના દિવસે ઉજવવામાં આવે છે. આ વર્ષે તુલસીદાસ જયંતિ 23 ઓગસ્ટ એટલે કે આજે છે. તુલસીદાસજીએ હિંદુ મહાકાવ્ય રામચરિતમાનસ, હનુમાન ચાલીસા સહિતના તમામ ગ્રંથોની રચના કરી અને તેમનું આખું જીવન શ્રી રામની ભક્તિ અને ધ્યાનમાં વિતાવ્યું. હનુમાન ચાલીસા, જે સૌથી વધુ વાંચવામાં આવેલી રચના છે, તેની પાછળ એક ખૂબ જ રસપ્રદ વાર્તા છે. તો ચાલો જાણીએ કે તુલસીદાસે વિશ્વ પ્રસિદ્ધ હનુમાન ચાલીસાની રચના કેવી રીતે કરી હતી.
તુલસીદાસનો જન્મ 1532માં ઉત્તર પ્રદેશના રાજાપુર ગામમાં થયો હતો. તુલસીદાસે તેમના જીવનનો મોટાભાગનો સમય વારાણસી શહેરમાં વિતાવ્યો હતો. વારાણસીમાં ગંગા નદી પર આવેલ પ્રસિદ્ધ તુલસી ઘાટનું નામ તેમના નામ પરથી રાખવામાં આવ્યું છે. તે ભગવાન રામ અને હનુમાનના પરમ ભક્ત હતા. તુલસીદાસની આધ્યાત્મિક યાત્રા ત્યારે શરૂ થઈ જ્યારે તેણે વરાહ ક્ષેત્રમાં રામ માનસ વિશે સાંભળ્યું. આ પછી તેઓ સાધુ બન્યા અને રામચરિતમાનસ જેવું મહાકાવ્ય લખ્યું.
જેલમાં હનુમાન ચાલીસા લખવાની પ્રેરણા મળી
એવું કહેવાય છે કે તુલસીદાસને હનુમાન ચાલીસા લખવાની પ્રેરણા મુઘલ સમ્રાટ અકબરની કેદમાંથી મળી હતી. એવું માનવામાં આવે છે કે એક વખત મુગલ સમ્રાટ અકબરે ગોસ્વામી તુલસીદાસજીને શાહી દરબારમાં બોલાવ્યા હતા. પછી તુલસીદાસ અકબરને મળ્યા અને તેમણે તેમને પોતાની રીતે એક પુસ્તક લખવા કહ્યું. પરંતુ તુલસીદાસે પુસ્તક લખવાની ના પાડી. તેથી જ અકબરે તેને કેદ કરી જેલમાં ધકેલી દીધો.
જ્યારે તુલસીદાસે વિચાર્યું કે સંકટમોચન જ તેમને આ સંકટમાંથી બહાર કાઢી શકે છે. ત્યારબાદ, 40 દિવસની જેલમાં રહીને, તુલસીદાસે હનુમાન ચાલીસાની રચના કરી અને તેનું પઠન કર્યું. 40 દિવસ પછી, વાંદરાઓના ટોળાએ અકબરના મહેલ પર હુમલો કર્યો, જેના કારણે ઘણું નુકસાન થયું. પછી મંત્રીઓની સલાહને અનુસરીને બાદશાહ અકબરે તુલસીદાસને જેલમાંથી મુક્ત કર્યા.
એવું માનવામાં આવે છે કે જ્યારે તુલસીદાસે પહેલીવાર તેનો પાઠ કર્યો હતો, ત્યારે હનુમાનજીએ પોતે તે સાંભળ્યું હતું. હનુમાન ચાલીસા સૌપ્રથમ ભગવાન હનુમાનજીએ સાંભળી હતી. લોકપ્રિય દંતકથા અનુસાર, જ્યારે તુલસીદાસે રામચરિતમાનસ બોલવાનું સમાપ્ત કર્યું, ત્યારે બધા લોકો સ્થળ છોડી ગયા હતા. પણ એક વૃદ્ધ માણસ ત્યાં જ બેસી રહ્યો. એ વ્યક્તિ બીજું કોઈ નહિ પણ સ્વયં ભગવાન હનુમાન હતા.
આ પણ વાંચો:Chandrayaan 3/ચંદ્રયાન 3ની સફળ લેન્ડિંગ પહેલા જાણો દરેક ધર્મ માટે ચંદ્રનું મહત્વ
