ધાર્મિક સ્વતંત્રતાના અહેવાલમાં અમેરિકાએ ભારતની ટીકા કરી

યુએસ સ્ટેટ ડિપાર્ટમેન્ટે વર્ષ 2023 માટે ધાર્મિક સ્વતંત્રતા રિપોર્ટ જાહેર કર્યો છે. આ રિપોર્ટમાં ભારતીય લઘુમતીઓ વિરુદ્ધ હિંસાનો ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો છે. રિપોર્ટ અનુસાર, લઘુમતી ઘરો અને તેમના ધર્મસ્થાનોને તોડી પાડવાની ઘટનાઓ વધી છે. અમેરિકાએ બુધવારે આંતરરાષ્ટ્રીય ધાર્મિક સ્વતંત્રતા રિપોર્ટ 2023 જાહેર કર્યો. રિપોર્ટમાં અમેરિકાએ તેના નજીકના સાથી દેશ ભારતની ટીકા કરી છે અને કહ્યું છે કે ભારતમાં લઘુમતીઓ વિરુદ્ધ પૂર્વગ્રહ વધ્યો છે.

ધાર્મિક સ્વતંત્રતા પર નજર રાખનારા અમેરિકાના ઘણા સંગઠનો છેલ્લા ઘણા સમયથી ભારતને આ યાદીમાં સામેલ કરવાની માંગ કરી રહ્યા છે. અમેરિકન વહીવટીતંત્ર તેને સ્થગિત કરતું રહ્યું, પરંતુ આખરે આ વખતે વોશિંગ્ટને પણ તેના રિપોર્ટમાં ભારતની ટીકા કરી. રાજકીય વિશ્લેષકો કહે છે કે ભારતની યુએસની ટીકા સામાન્ય રીતે નજીકના આર્થિક સંબંધો અને ચીનનો સામનો કરવા માટે વોશિંગ્ટન માટે દિલ્હીના મહત્વને કારણે શાંત થઈ છે. લખનૌમાં એક આખો વિસ્તાર કેમ જમીનદોસ્ત થઈ ગયો? અમેરિકાએ ભારત વિશે શું કહ્યું? યુએસ સ્ટેટ ડિપાર્ટમેન્ટે આંતરરાષ્ટ્રીય ધાર્મિક સ્વતંત્રતા પરના તેના અહેવાલમાં જણાવ્યું હતું કે, છેલ્લા એક વર્ષથી વરિષ્ઠ અમેરિકી અધિકારીઓ તેમના ભારતીય સમકક્ષો સાથે “ધાર્મિક સ્વતંત્રતાના મુદ્દાઓ પર ચિંતા વ્યક્ત કરી રહ્યા છે”.

વાર્ષિક અહેવાલમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે, “ભારતમાં આપણે ધર્માંતરણ વિરોધી કાયદાઓ, લઘુમતીઓ વિરુદ્ધ દ્વેષપૂર્ણ ભાષણો, તેમના ઘરો અને લઘુમતી ધાર્મિક સમુદાયોના પૂજા સ્થાનોને તોડી પાડવાના મામલે ચિંતાજનક વધારો જોઈ રહ્યા છીએ” માનવાધિકાર નિષ્ણાતોનું કહેવું છે કે ભારતમાં વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી અને તેમની પાર્ટી ભાજપના શાસન દરમિયાન લઘુમતીઓ પર હુમલામાં વધારો થયો છે. રિપોર્ટમાં કઇ ઘટનાઓનો ઉલ્લેખ છે? અમેરિકન રિપોર્ટમાં લઘુમતીઓ સાથેની આવી ડઝનબંધ ઘટનાઓનો ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો છે, જેમાં તેમને ખાસ નિશાન બનાવવામાં આવ્યા હતા. તેમાંથી એક એવી ઘટના છે જેમાં એક રેલવે સુરક્ષા અધિકારીએ મુંબઈ નજીક ટ્રેનમાં ત્રણ નિર્દોષ મુસ્લિમ મુસાફરોની ગોળી મારીને હત્યા કરી હતી.

આ કેસ હજુ તપાસ હેઠળ છે અને હુમલાનો કથિત આરોપી જેલમાં છે. અહેવાલમાં મુસ્લિમો વિરુદ્ધ હુમલાના ઘણા ઉદાહરણો ટાંકવામાં આવ્યા છે અને આરોપ મૂક્યો છે કે મુસ્લિમ પુરુષો ગાયોની કતલ અથવા બીફના વેપારમાં સામેલ છે. ન્યૂઝ એજન્સી રોઈટર્સના જણાવ્યા અનુસાર, વોશિંગ્ટનમાં ભારતીય દૂતાવાસે આ અહેવાલ પર તાત્કાલિક કોઈ ટિપ્પણી કરી નથી. ભારત સરકારે લઘુમતીઓ સાથે ભેદભાવ કરવાનો ઇનકાર કર્યો છે. ભારત સરકાર કહે છે કે તેની કલ્યાણકારી નીતિઓ જેમ કે ખાદ્ય સબસિડી યોજનાઓ અને વીજળી પુરવઠો તમામ ભારતીય નાગરિકોને લાભ આપે છે. માનવાધિકાર કાર્યકરો મણિપુરમાં જાતિ હિંસાનો વિરોધ કરે છે.

રિપોર્ટમાં મુસ્લિમ વિરોધી ભાષણ, કાશ્મીરના મુસ્લિમ બહુમતીવાળા પ્રદેશના વિશેષ દરજ્જાનો અંત, નવો નાગરિકતા કાયદો (જેને સંયુક્ત રાષ્ટ્રે “મૂળભૂત રીતે ભેદભાવપૂર્ણ” ગણાવ્યો છે) અને મુસ્લિમ મિલકતોના નામ પર તોડી પાડવાનો સમાવેશ થાય છે. ગેરકાયદે બાંધકામો દૂર કરવાનું ટાંકવામાં આવ્યું છે. યુએસ સ્ટેટ ડિપાર્ટમેન્ટના રિપોર્ટમાં પૂર્વોત્તર રાજ્ય મણિપુરમાં થયેલી હિંસાનો પણ ઉલ્લેખ છે. લઘુમતી ખ્રિસ્તી કુકી અને બહુમતી મીતાઈ જૂથો વચ્ચે ગયા વર્ષે મે મહિનામાં રાજ્યમાં વંશીય હિંસા શરૂ થઈ હતી. મણિપુરમાં ઘણા હિંદુ અને ખ્રિસ્તી ધર્મસ્થાનો સંપૂર્ણપણે નાશ પામ્યા હતા. સ્થાનિક આદિવાસી નેતાઓના મંચને ટાંકીને અહેવાલમાં જણાવાયું છે કે તેમના 250 થી વધુ ચર્ચ સળગાવી દેવામાં આવ્યા હતા, 200 થી વધુ લોકો માર્યા ગયા હતા અને 60,000 થી વધુ લોકો વિસ્થાપિત થયા હતા.